Dieta paleo – wady i zalety diety jaskiniowca

W ostatnich latach bardzo głośno zrobiło się na temat diety paleo. Dieta ta stała się jednym z popularniejszych tematów w świecie dietetycznym i zyskała tylu zwolenników, co przeciwników. W tym artykule postaram się przedstawić główne założenia tego sposobu żywienia oraz spojrzeć na nie krytycznym okiem.

Co to jest dieta paleo?

Dieta paleo odnosi się do sposobu żywienia naszych przodkówz epoki paleolitu. Oczywiście nie naśladuje w 100% tego, co spożywali, bo jest to po prostu niemożliwe. Dieta ludzi z tego okresu była uzależniona, m.in. od klimatu oraz środowiska, w którym przebywali. Jedli to, co udało im się upolować, bądź uzbierać. Dzisiejsza żywność z pewnością nie przypomina tej z odległych czasów. Produkty mięsne, do których mamy dostęp, różnią się nie tylko smakiem czy zapachem, ale przede wszystkim wartością odżywczą.

Jeżeli z kolei chodzi o rośliny, niektóre gatunki wyginęły albo ewoluowały i dziś nie mamy do nich dostępu. Co więcej, powszechne stosowanie środków ochrony roślin oraz nawozów sprawia, że produkty pochodzenia roślinnego mają mały związek z tymi z epoki kamienia łupanego. Warto zaznaczyć, że tym, co odróżnia dzisiejszą żywność od tej, którą jedli nasi praprzodkowie, jest przede wszystkim jakość. Odżywianie się według zasad „diety jaskiniowca” polega na eliminacji pokarmów, których wtedy nie spożywano. Wtedy nie istniała przecież przetworzona żywność.

Dieta paelo – zasady

Jakie są zasady diety paleo? Podstawową zasadą jest rezygnacja z przetworzonych produktów. Jeśli chcesz przejść na dietę paleo, musisz dbać o to, żeby kupowana przez Ciebie żywność nie posiadała rafinowanych cukrów i olejów roślinnych oraz wszelkich chemicznych dodatków.

Skład produktów powinien być jak najprostszy i zawierać wyłącznie naturalnie występujące składniki. Dobrze jest robić zakupy u lokalnych producentów, którzy oferują żywność jak najlepszej jakości.

Dieta paleo całkowicie odrzuca:

• zboża zawierające gluten, np. pszenicę, żyto, jęczmień i owies niecertyfikowany
• kasze, np. gryczaną, jaglaną, amarantus, komosę ryżową oraz ryż
• mleko i produkty mleczne, np. mleko zwierzęce, jogurt, kefir, maślankę, sery twarogowe, żółte oraz śmietanę
• warzywa strączkowe, np. groch, fasolę, soczewicę, ciecierzycę oraz soję
• przetworzone produkty mięsne i rybne, np. mięso zawierające konserwanty, sztuczne barwniki, wszelkie ulepszacze oraz pochodzące z hodowli masowych
• oleje roślinne, np. rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, sezamowy,
  z orzechów ziemnych itp.
• substancje słodzące – cukier biały i brązowy, syrop glukozowy, glukozowo-fruktozowy oraz produkty zawierające te składniki

Dieta paleo – produkty dozwolone

Wiesz już mniej więcej, czego należy unikać na diecie paleolitycznej. Pora teraz przedstawić produkty, które można spożywać.

Dieta paleo – co jeść? Oto 5 głownych elementów

1. Nieprzetworzone mięso i ryby z ekologicznych hodowli – wszelkie gatunki mięs, podroby oraz owoce morza
2. Warzywa i owoce –  udział owoców w diecie powinien być nieco mniejszy niż warzyw
3. Kiszonki
4. Orzechy oraz nasiona z wyjątkiem orzeszków ziemnych (zaliczane są do roślin strączkowych, a te nie są dozwolone)
5. Niektóre tłuszcze: klarowane masło ghee, olej kokosowy, oliwa z oliwek, smalec

Zalety diety paleo

Zacznijmy od pozytywnych aspektów diety paleo. Po pierwsze, odrzuca spożywanie żywności przetworzonej, co w czasach fast foodów wychodzi zdecydowanie na plus.  Konsumpcja produktów poddanych procesom obróbki przemysłowej zwiększa ryzyko chorób cywilizacyjnych: otyłości, cukrzycy typu 2, nadciśnienia, nowotworów czy alergii.

Po drugie, dieta paleo zakłada spożywanie dużych ilości warzyw i owoców. Według Instytutu Żywności i Żywienia grupa ta powinna stanowić podstawę naszej diety. Warzywa i owoce są źródłem witamin, składników mineralnych oraz błonnika pokarmowego. Zawierają antyoksydanty, takie jak witamina A, C, E, selen czy karotenoidy, które neutralizują szkodliwe działanie wolnych rodników i zmniejszają proces zapalny w organizmie. Dzięki temu chronią przed chorobami układu krążenia, wzroku, stawów oraz nowotworami.

Po trzecie, dieta paleolityczna nakazuje spożywanie tłuszczów zawierających jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Te pierwsze znajdują się m.in. w oliwie z oliwek, awokado, orzechach oraz nasionach. Natomiast wielonienasycone z rodziny omega–3 występują w rybach.  Wymienione tłuszcze pełnią rolę ochronną w profilaktyce miażdżycy i wpływają korzystnie na profil lipidowy. Dodatkowo kwasy omega–3 przyczyniają się do prawidłowej pracy mózgu.

Wady stosowania diety paleo

Przejdźmy teraz do negatywnych skutków stosowania diety paleo. Przede wszystkim jest to dieta bardzo rygorystyczna. Odrzuca spożywanie produktów zbożowych, również tych pełnoziarnistych, które bogate są w witaminy z grupy B, magnez, żelazo oraz błonnik pokarmowy, który wpływa na prawidłowe funkcjonowanie jelit. Wyklucza produkty mleczne, które są źródłem wapnia budującego kości. Ponadto zabrania spożywania nasion roślin strączkowych, które dostarczają z kolei cennych składników odżywczych, oraz błonnika zapewniającego sytość.

W diecie tej zwiększony udział mają białka i tłuszcze. Duża ilość białka obciąża pracę wątroby i nerek, dlatego jeśli cierpisz na dysfunkcję tych narządów, musisz wystrzegać się diety paleo. Dodatkowo negatywnie wpływa na gospodarkę wapniową organizmu. Bowiem nadmiar białka i fosforu powoduje utratę wapnia z kości i zwiększa ryzyko osteoporozy. Dieta paleo w znacznym stopniu opiera się na spożywaniu mięsa oraz tłuszczów zwierzęcych. Są one źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych, które zwiększają stężenie cholesterolu we krwi.

Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, dieta paleo nie jest polecanym sposobem żywienia. Jeśli chcesz przejść na tę dietę, musisz liczyć się z niedoborami i poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Duży udział nasyconych kwasów tłuszczowych pociąga za sobą powstawanie chorób sercowo-naczyniowych, które są najczęstszą przyczyną umieralności ludzi na całym świecie.