Przejdź do głównej treści

(Rx) Leki przeciw otyłości z wyłączeniem preparatów dietetycznych na receptę

  (2)

Leki na odchudzanie na receptę są przeznaczone głównie dla osób dorosłych, które borykają się z otyłością lub nadwagą połączoną z chorobami współistniejącymi. Preparaty te dostępne są w formie tabletek doustnych lub zastrzyków. Leki na otyłość różnią się skutecznością i profilem bezpieczeństwa.

Sortuj:

sortowanie tytułów informacji prawnych

informacje o sortowaniu tekstów prawnych

Pokaż 2 z 2 wyników

(Rx) Leki przeciw otyłości

(Rx) Leki przeciw otyłości

Jak działają leki na otyłość na receptę?

Leki na odchudzanie na receptę działają na różne mechanizmy mające znaczenie dla regulacji masy ciała. Mogą na przykład hamować łaknienie poprzez wpływ na ośrodek głodu i sytości w mózgu. Oprócz tego oddziałują na przewód pokarmowy i metabolizm – mogą opóźniać opróżnianie żołądka lub ograniczać wchłanianie tłuszczów. Wszystkie te działania wspierają efekty równolegle prowadzonej diety i aktywności fizycznej.

Kiedy lekarz może przepisać leki na otyłość?

Lekarz może przepisać leki na odchudzanie na receptę osobom dorosłym z otyłością (BMI ≥30) lub z nadwagą (BMI ≥27) i współistniejącymi chorobami, takimi jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze czy obturacyjny bezdech senny, jeśli zmiana stylu życia nie przyniosła oczekiwanych rezultatów.

Formy leków na otyłość dostępnych na receptę

Leki na odchudzanie na receptę dostępne są zasadniczo w dwóch postaciach:

  • tabletki na otyłość na receptę – mogą zawierać takie substancje jak bupropion z naltreksonem, orlistat, topiramat z fenterminą, a także wyjątkowo semaglutyd w formie doustnej,
  • zastrzyki (iniekcje) na otyłość na receptę – to leki z grupy analogów GLP-1, wśród których wymienia się semaglutyd i tirzepatyd (podawane raz w tygodniu) oraz liraglutyd (stosowany codziennie).

Jaka forma leku na otyłość na receptę jest najskuteczniejsza?

W badaniach klinicznych za najbardziej skuteczne leki na odchudzanie na receptę uznaje się analogi GLP-1, szczególnie w postaci podskórnych iniekcji. Kluczową rolę odgrywają jednak dieta i aktywność fizyczna, zwłaszcza po zakończeniu farmakoterapii, ponieważ to one umożliwiają utrzymanie docelowej wagi.

Skuteczność leków na receptę w leczeniu otyłości

Leki na otyłość dostępne na receptę różnią się skutecznością, którą najczęściej określa się jako procentowy spadek masy ciała względem wartości wyjściowej. W niektórych badaniach uwzględnia się także zmiany w składzie ciała, w tym zawartość tkanki tłuszczowej.

  • Najskuteczniejsze są analogi GLP-1 oraz leki działające jednocześnie na receptory GLP-1 i GIP. W badaniach umożliwiały one redukcję masy ciała nawet o 10-15% w ciągu kilku miesięcy.
  • Dodatkowo poprawiają parametry metaboliczne (poziom glukozy, lipidów) i ciśnienie tętnicze.
  • Umiarkowaną skuteczność wykazują preparaty o działaniu ośrodkowym, zawierające np. bupropion z naltreksonem lub fenterminę z topiramatem. Utrata masy ciała w ich przypadku wynosi zwykle 5-9%.
  • Najmniejszy efekt obserwuje się przy stosowaniu leków zawierających orlistat – zazwyczaj 3-5% redukcji masy ciała.

Skuteczność każdego leku jest ściśle związana z przestrzeganiem zaleceń dotyczących stylu życia – dieta i ćwiczenia są podstawą leczenia otyłości.

Bezpieczeństwo leków wspomagających odchudzanie na receptę

Leki wspomagające odchudzanie dostępne na receptę różnią się profilem bezpieczeństwa, co wpływa na zakres ich stosowania, przeciwwskazania oraz ryzyko działań niepożądanych. 

  • Najlepszy profil bezpieczeństwa wykazują analogi GLP-1, które są dobrze tolerowane w terapii długoterminowej. Najczęstsze działania niepożądane to łagodne i przemijające objawy ze strony przewodu pokarmowego (nudności, biegunki, uczucie pełności). Leki z tej grupy są uznawane za bezpieczne także u osób z cukrzycą, choć ich stosowanie wymaga uwzględnienia możliwych interakcji z innymi lekami obniżającymi glikemię.
  • Leki zawierające naltrekson i bupropion mogą powodować więcej działań niepożądanych, zwłaszcza na początku terapii (wzrost ciśnienia tętniczego, bóle głowy, bezsenność, drażliwość, lęk). Mogą również wchodzić w interakcje z innymi lekami – szczególnie z grupy przeciwdepresyjnej – i są przeciwwskazane u pacjentów z padaczką, niekontrolowanym nadciśnieniem.
  • Połączenie fenterminy i topiramatu, może powodować zaburzenia snu, stany lękowe czy zmienność nastroju, istnieje także ryzyko uzależnienia ze względu na obecność fenterminy. Lek nie powinien być stosowany przez kobiety planujące ciążę z uwagi na udokumentowane działanie teratogenne topiramatu.
  • Orlistat nie wykazuje działania na mózg, ponieważ działa miejscowo w jelitach. Może powodować tłuszczowe stolce i wzdęcia. Długotrwałe stosowanie może prowadzić do niedoborów witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, dlatego zaleca się suplementację A, D, E i K.

Leki na receptę na odchudzanie a typy otyłości

Co do zasady, leki na odchudzanie są przepisywane pacjentom z otyłością, a w przypadku nadwagi – jedynie wtedy, gdy współistnieją choroby będące konsekwencją nadmiernej masy ciała.

  • W przypadku np. otyłości brzusznej, która często współwystępuje z insulinoopornością i podwyższonym ciśnieniem tętniczym, lekarz może zalecić stosowanie analogów GLP-1.
  • U pacjentów z nadmierną masą ciała i nasilonym apetytem dobrze sprawdzają się zarówno analogi GLP-1, jak i leki działające ośrodkowo, pod warunkiem braku przeciwwskazań do ich stosowania.

Jakie leki na otyłość są obecnie dostępne w Polsce?

W Polsce dostępne są następujące leki na otyłość:

  • analogi GLP-1 – semaglutyd, tirzepatyd i liraglutyd, przede wszystkim w formie zastrzyków; semaglutyd w tabletkach stosowany jest w leczeniu otyłości off-label,
  • połączenie bupropionu i naltreksonu w tabletkach – lek doustny o działaniu ośrodkowym, hamujący apetyt,
  • połączenie topiramatu i fenterminy w tabletkach – doustny lek na otyłość, działający silnie na ośrodkowy układ nerwowy i ośrodek sytości,
  • orlistat w kapsułkach lub tabletkach – działa miejscowo w przewodzie pokarmowym, ograniczając rozkład i wchłanianie tłuszczów w jelitach.

Dla kogo przeznaczone są leki na otyłość wypisywane na receptę?

Leki na otyłość, ze względu na swój skład i profil bezpieczeństwa, są przeznaczone przede wszystkim dla osób dorosłych. Wybór konkretnego preparatu zależy od chorób współistniejących oraz dotychczasowych prób leczenia otyłości i redukcji masy ciała.

Podstawowym kryterium kwalifikującym do farmakoterapii jest wskaźnik masy ciała (BMI). O leczeniu farmakologicznym mówi się zazwyczaj przy BMI ≥30 (otyłość). W przypadku nadwagi (BMI 27–29,9) lekarz również może rozważyć przepisanie leku, jeśli występują choroby współistniejące, będące powikłaniem nadmiernej masy ciała lub pozostające z nią w istotnej korelacji.

Leki na otyłość na receptę dla dorosłych

U dorosłych leki na receptę stanowią podstawę farmakologicznego leczenia otyłości, zwłaszcza w przypadku współistniejących zaburzeń metabolicznych. Do najczęściej stosowanych należą analogi GLP-1, które poza skuteczną redukcją masy ciała poprawiają kontrolę glikemii oraz parametry lipidowe. W wybranych przypadkach stosuje się również doustne preparaty zawierające naltrekson z bupropionem, orlistat lub połączenie fenterminy z topiramatem.

Leki na otyłość na receptę dla seniorów

Otyłość u osób starszych wymaga szczególnego podejścia terapeutycznego. Celem leczenia nie jest szybka redukcja masy ciała, lecz poprawa parametrów metabolicznych, zmniejszenie ryzyka upadków, utrzymanie sprawności fizycznej oraz poprawa jakości życia. W tej grupie pacjentów za najbezpieczniejsze uznaje się analogi GLP-1 – ze względu na ich korzystny wpływ na glikemię, niskie ryzyko hipoglikemii oraz brak działania na ośrodkowy układ nerwowy.

Leki na otyłość na receptę dla dzieci

Otyłość u dzieci najczęściej leczona jest poprzez zmianę stylu życia – wprowadzenie zdrowej diety, zwiększenie aktywności fizycznej oraz edukację całej rodziny. W przypadku dzieci do 12. roku życia nie stosuje się farmakoterapii. Leczenie otyłości w tej grupie wiekowej powinno być poprzedzone dokładną diagnostyką, szczególnie w kierunku zaburzeń hormonalnych i endokrynologicznych. Obecnie jedynym lekiem zarejestrowanym do leczenia otyłości u młodzieży jest liraglutyd, który może być stosowany jako uzupełnienie modyfikacji stylu życia – zdrowego odżywiania i regularnej aktywności fizycznej.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania o leki na otyłość na receptę

Czy można łączyć leki na otyłość z suplementami diety?

Czy leki na otyłość na receptę są refundowane?

Jak długo trzeba stosować leki na otyłość, aby zobaczyć efekty?

Uwaga