Cefuroksym
Wskazania do stosowania cefuroksymu
Cefuroksym to antybiotyk z grupy cefalosporyn II generacji, należący do beta-laktamów. Dostępny jest w dwóch formach. Pierwszą z nich jest aksetyl cefuroksymu do spożycia w postaci tabletek lub granulatów do sporządzania zawiesiny, drugą cefuroksym w postaci iniekcji. Prezentuje szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego. Skutecznie działa na bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne.
Zastosowanie leku obejmuje:
- Zakażenia dróg oddechowych górnych, takie jak zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, a także zapalenie gardła i krtani.
- Zakażenia dróg oddechowych dolnych, w tym bakteryjne zapalenie płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli oraz ostre zapalenie oskrzeli.
- Zakażenia układu moczowego i narządów płciowych, takie jak zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie cewki moczowej spowodowane przez coli lub K.pneumoniae, rzeżączka i zapalenie szyjki macicy.
- Zakażenia skóry i tkanek miękkich, w tym liszajec, ropowica i czyraczność.
- Leczenie boreliozy we wczesnej fazie oraz profilaktyka przeciwko późnym powikłaniom boreliozy.
- Profilaktyka zakażeń powiązanych z operacjami, w szczególności podczas operacji serca i zabiegów ortopedycznych.
Mechanizm działania cefuroksymu
Aksetyl cefuroksymu jest przekształcany przez enzym o nazwie esteraza w aktywną formę leku. Poprzez wiązanie się z konkretnymi białkami, znanymi jako PBP (białka wiążące penicylinę), które są zlokalizowane w ścianie komórki bakterii, lek blokuje tworzenie ściany komórki bakteryjnej, co prowadzi do jej rozpadu.
Dawkowanie cefuroksymu
Preparat podawany jest doustnie zgodnie z następującymi zaleceniami:
- dorośli i dzieci powyżej 12. roku życia: zalecana jest maksymalna dawka dobowa 1 g,
- dzieci, które skończyły 3 miesiące życia: zalecana maksymalna dawka dobowa 250 mg,
- dzieci powyżej 2 lat: zalecana maksymalna dawka dobowa 500 mg.
Cefuroksym należy przyjmować podczas posiłku lub tuż po nim, co poprawia jego wchłanianie.
Przeciwwskazania do stosowania cefuroksymu
Nie należy stosować leku w przypadku potwierdzonej alergii na cefalosporyny. Istotne jest zachowanie ostrożności u osób z alergią na penicyliny, gdyż może wystąpić u nich reakcja krzyżowa z cefuroksymem.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowania cefuroksymu
Skutki uboczne
Tak jak każdy lek, cefuroksym może powodować określone działania niepożądane. Do częstych skutków ubocznych związanych ze stosowaniem tego środka należą: bóle brzucha, nudności, biegunka, bóle głowy, eozynofilia, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych, zwiększone ryzyko zakażeń grzybiczych. Rzadziej obserwowane działania niepożądane to: leukopenia, małopłytkowość, wymioty, wysypki skórne, dodatni odczyn Coombs'a.
Wpływ na prowadzenie pojazdów
Nie ma badań dotyczących wpływu substancji na zdolność prowadzenia pojazdów czy obsługi maszyn. Niemniej jednak, cefuroksym może wywoływać uczucie zawrotów głowy, co może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów. Pacjenci doświadczający takich skutków ubocznych nie powinni kierować pojazdami ani obsługiwać maszyn.
Wpływ na ciążę
Cefuroksym jest w stanie przeniknąć przez łożysko w niewielkich ilościach. Choć dostępne badania kliniczne są ograniczone, nie wykazały one negatywnego wpływu leku na rozwijający się płód. Niemniej jednak, zaleca się stosowanie tego leku w czasie ciąży tylko wtedy, gdy potencjalne korzyści dla matki przeważają nad potencjalnym ryzykiem dla rozwijającego się dziecka.
Wpływ na laktację
Cefuroksym ma zdolność przenikania do mleka matki, aczkolwiek w zazwyczaj małych ilościach, co zwykle nie prowadzi do niepożądanych reakcji u niemowlęcia. NIe zmienia to faktu, że istnieje możliwość wystąpienia u dziecka biegunki lub zakażeń grzybiczych błon śluzowych. W czasie terapii konieczne jest zbalansowanie przez lekarza potencjalnych korzyści leczenia względem potencjalnego ryzyka dla karmionego dziecka.
Interakcje z lekami
- Substancja może wpływać na skład mikroflory jelitowej, co skutkuje ograniczeniem absorpcji estrogenów i związanej z tym obniżoną efektywnością doustnej antykoncepcji hormonalnej.
- Leki redukujące poziom kwasowości żołądka (np. z grupy IPP) mogą obniżać stopień przyswajania aksetylu cefuroksymu, co z kolei zanika przy stosowaniu leku na pusty żołądek. Może to zniwelować efekt poprawionego wchłaniania po spożyciu posiłku.
- Substancja jest usuwana z organizmu przez filtrację kłębuszkową i wydzielanie cewkowe. Stosowanie go równocześnie z probenecydem może prowadzić do znacznego wydłużenia czasu eliminacji leku.
- Jednoczesne zastosowanie cefuroksymu z antykoagulantami doustnymi może prowadzić do wzrostu międzynarodowego wskaźnika normalizacji (INR).
Inne środki ostrożności
- Pacjenci z ciężkimi reakcjami alergicznymi na penicyliny czy inne antybiotyki z rodziny beta-laktamów w wywiadzie, powinni zachować szczególną ostrożność przy stosowaniu cefuroksymu, ze względu na ryzyko reakcji krzyżowych. Zdarzają się przypadki poważnych reakcji uczuleniowych podczas leczenia, w rzadkich przypadkach mogą prowadzić do zgonu. W momencie pojawienia się reakcji alergicznej, niezbędne jest natychmiastowe przerwanie terapii i skonsultowanie sytuacji z lekarzem.
- Podczas terapii boreliozy może dojść do reakcji Jarischa-Herxheimera. Jest to skutek bakteriobójczego działania leku na krętki Borellia burgdorferi. Organizm reaguje na toksynę uwalnianą przez zabite bakterie, co może prowadzić do nasilenia symptómów choroby lub pojawienia się nowych. Pacjent powinien być poinformowany, że to częsta sytuacja, która zazwyczaj mija sama.
- Podczas stosowania cefuroksymu, może nastąpić rozwój grzybów z rodzaju Candida. Długotrwała terapia może doprowadzić do wzrostu mikroorganizmów opornych, takich jak: Enterococcus i Clostridium difficile, co wymaga natychmiastowego zakończenia terapii.
- Zauważano występowanie rzekomobłoniastego zapalenia jelit podczas leczenia antybiotykami, które mogą mieć przebieg od łagodnego do zagrażającego życiu. Należy monitorować stan pacjentów, którzy doświadczają biegunki podczas lub po zakończeniu terapii. W takim przypadku zaleca się przerwanie obecnej terapii i wprowadzenie leczenia skierowanego przeciwko Clostridium difficile, unikając przy tym leków spowalniających perystaltykę jelit.
- Pozytywny rezultat testu Coombs'a, możliwy do uzyskania podczas stosowania cefuroksymu, może skutkować niepoprawnymi rezultatami prób krzyżowych.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.