Ciemiączko u noworodka − jak je pielęgnować?
Ciemiączko na głowie noworodka wzbudza wiele obaw rodziców. Jak o nie dbać? Na co uważać podczas codziennej pielęgnacji? Szczegóły przeczytasz w naszym artykule!
Spis treści
Ciemiączko u dziecka bardzo często spędza sen z oczu młodym rodzicom. Ta delikatna błona na główce dziecka sprawia, że rodzice boją się jej nawet dotykać. Czy takie obawy są uzasadnione? Czym jest ciemiączko i jak je pielęgnować? Oto małe kompendium wiedzy o ciemiączku u noworodka!
Ciemiączko u niemowlaka – jak je pielęgnować?
Nie bój się, że dotykając ciemiączek, zrobisz dziecku krzywdę. Możesz głaskać dziecko, myć mu główkę, czesać, czy nacierać kremem. Błona, która tworzy ciemiączka, jest naprawdę bardzo trwała. Jednak, wszelkie zabiegi pielęgnacyjne wykonuj delikatnie. Chroń też dziecko przed urazami główki. Jeżeli masz starsze dzieci, uczul się na to, żeby podczas zabaw, nie naciskały na główkę młodszego brata czy siostry. Pamiętaj również o regularnych wizytach u pediatry. Jeżeli stwierdzi on, że dziecko prawidłowo się rozwija, nie ma powodów do niepokoju.
Zarówno wielkość, jak i tempo zrastania się ciemiączek, jest odmienne u różnych dzieci. Dlatego nie warto sugerować się informacjami wyczytanymi w Internecie czy też opiniami cioć i babć.
Sprawdź też, kiedy wybrać się na pierwszy spacer z noworodkiem.
Co to jest ciemiączko?
Ciemiączko to spojenie łączące kości czaszki niemowlaka. Tak naprawdę, noworodek posiada nie jedno, ale kilka ciemiączek.
Możemy wyróżnić między innymi:
- Ciemiączko przednie – to największe ciemiączko, kształtem przypominające latawiec. Możesz je wyczuć (a czasem nawet zobaczyć) na czubku główki dziecka. W chwili narodzin ma ono ok. 2 x 2 cm wielkości, aczkolwiek nie jest to norma. Małe ciemiączko u noworodka nie powinno być powodem do niepokoju. Zwłaszcza, że wielkość i zrastanie się ciemiączek jest badane przed lekarza na każdej wizycie kontrolnej.
- Ciemiączko tylnie – umiejscowione jest z tyłu główki. Kształtem przypomina trójkąt. Jest zdecydowanie mniejsze od przedniego.
Jaką rolę spełnia ciemiączko u niemowlaka?
Ciemiączka pomaga dopasować się główce do Twoich dróg rodnych. Bo to właśnie główka dziecka jest na tyle duża, że „toruje drogę” reszcie ciała Malucha podczas porodu. Dlatego zdarza się, że noworodki, po porodzie naturalnym, mają nieforemną główkę. Rodzice, którzy wcześniej o tym nie słyszeli, stresują się tym, że dziecko ma niesymetryczną główkę i że tak mu zostanie. Takie obawy są niepotrzebne. Główka, po kilku tygodniach, wróci do normalnego kształtu. Warto również wiedzieć, że w pierwszych tygodniach życia, ciemiączka zazwyczaj się nieco powiększają. Jest całkowicie normalne.
Ciemiączko przednie pozwala na zrobienie tzw. USG przezciemiączkowego. Dzięki temu, neurolog jest w stanie całkiem bezpiecznie „zajrzeć” do mózgu dziecka i sprawdzić, czy rozwija się prawidłowo. Jednak badanie to nie jest wykonywane rutynowo, lecz w przypadku podejrzenia jakiś nieprawidłowości. Takie badanie jest również wykonywane u wcześniaków i u dzieci urodzonych po trudnym porodzie.
Sprawdź też, jak często kąpać noworodka.
Jak powinno wyglądać ciemiączko u noworodka?
Prawidłowe ciemiączka u dziecka powinny być płaskie, a nawet nieco wklęsłe. Gdy dziecko płacze, mogą się nieco uwypuklić, a nawet pulsować. Jednak jest to normalne tylko w sytuacji, gdy maluch płacze i krzyczy. Gdy zobaczysz uwypuklone i tętniące ciemiączko u spokojnego dziecka, koniecznie udaj się do lekarza. Zapadnięte ciemiączko może to być objawem odwodnienia. Jeżeli towarzyszą temu takie objawy jak: apatia, suchość ust czy zapadnięte oczy to lepiej udaj się do lekarza. Odwodnienie niemowlęcia jest bardzo niebezpieczne i wymaga hospitalizacji i podania kroplówki. Wypukłe i pulsujące ciemiączko może świadczyć również o zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Ciemiączko – kiedy się zrasta?
Ciemiączka zmniejszają się wraz z dorastaniem dziecka. Ciemiączko przednie zrasta się ostatecznie pomiędzy 9. a 18. miesiącem życia dziecka. Tylnie zrasta się już między 2. a 4. miesiącem. Wczesne zrastanie się ciemiączek może być niebezpieczne, bo to dzięki ciemiączkom możliwy jest wzrost główki dziecka, a tym samym prawidłowy rozwój mózgu. Późne zrastanie się ciemiączek z reguły nie jest groźne. Jednak, w nielicznych przypadkach, może ono świadczyć o chorobie, np. krzywicy lub niedoczynności tarczycy.
Ciemiączko zawsze pod kontrolą pediatry
Podczas wizyt kontrolnych, pediatra mierzy obwód głowy dziecka i bada ciemiączka. Lekarz sprawdza wielkość ciemiączek, to, czy nie są wklęsłe i pulsujące. Ocenia też, czy dobrze się zrastają. Od wielkości ciemiączka zależy, jaką dawkę witaminy D zapisze dziecku. Przedwczesne zrastanie się ciemiączek może być spowodowane zbyt dużą suplementacją witaminy D. Dlatego bardzo ważne jest, żeby pediatra, zlecił odpowiednią suplementację w zależności od wieku, wagi i rozwoju malucha. Więcej o suplementacji dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym pisałam w artykule: „Witaminy dla noworodka przy karmieniu sztucznym: kiedy je uzupełniać?”