Świerzb − co to za choroba?

6. 9. 2019 · 4 minuty czytania

Świerzb jest zaraźliwą chorobą pasożytniczą. Zobacz, jak rozpoznać objawy i w jaki sposób leczyć!

Aleksandra Malewska
Aleksandra Malewska
Świerzb − co to za choroba?

Świerzb to infekcja skóry wywołana przez pasożyta. Często kojarzy się z chorobą, która dotyczy zaniedbanych, najczęściej bezdomnych ludzi. Nic bardziej mylnego! W pacjenci ze świerzbem to dla dermatologa niemal codzienność. Infekcja ta jest bardzo częsta, lecz jej rozpoznanie może czasem nastręczać niemałe trudności. Jakie objawy daje świerzb i jak można go wyleczyć?

Świerzbowiec ludzki

Świerzb to choroba skóry spotykana u ludzi na każdej szerokości geograficznej. Szacuje się, że na świecie choruje na nią nawet 300 milionów ludzi! Świerzbowiec ludzki (łac. Sarcoptes scabiei) to drobny pasożyt należący do roztoczy, który wywołuje u człowieka chorobę zwaną świerzbem (łac. scabies). Błędnie używa się też nazwy „świerzb ludzki” przy tej chorobie.

świerzb

 

Pasożyt ten atakuje wyłącznie ludzi. Świerzb u zwierząt powodują inne rodzaje roztoczy, zwykle niegroźne dla człowieka. Do infekcji dochodzi po kontakcie z osobą chorą na świerzb lub z przedmiotami jej codziennego użytku, jak pościel, odzież czy ręczniki. Gdy już dojdzie do przeniesienia roztoczy, zaczynają one drążyć w naskórku chorego charakterystyczne norki, co powoduje silny świąd. Na skórze widoczny jest natomiast rumień i grudki. Samice świerzbowca składają w wydrążonych korytarzach jaja, a po około 3 tygodniach pojawiają się młode osobniki.

Zobacz leki na świerzb!

 

Świerzb − objawy choroby

Objawy świerzbu są często niecharakterystyczne. Mogą być na przykład z alergią pokarmową, uczuleniem na proszek do prania czy pogryzieniem przez komary. Gdy jednak chory trafi do lekarza, właściwa diagnoza jest zwykle stawiana dość szybko, na podstawie wywiadu i badania pacjenta.

Najczęstsze objawy świerzbu:

  • obecne na skórze zmiany rumieniowo-grudkowe,
  • zmiany zajmują przestrzenie międzypalcowe, fałdy skórne, skórę wokół pępka, pośladki, okolicę piersi i narządów płciowych,
  • głowa, stopy i dłonie są zwykle wolne od zmian skórnych,
  • w nasilonym świerzbie zmiany mogą dotyczyć większości powierzchni skóry,
  • silny świąd skóry, który nasila się w nocy oraz po rozgrzaniu ciała,
  • zmiany skórne u dzieci są bardziej nasilone, pojawiają się też pęcherzyki czy krostki.

Zobacz: Wykwity skórne - co mogą oznaczać? 

świerzb na skórze

Świerzb − u kogo się zdarza?

Świerzb to choroba bardzo zakaźna. Dlatego do zakażenia pasożytem dochodzi najczęściej w rodzinach, wśród najbliższych osób chorego. Pierwsze objawy choroby zaczynają się po około 3 − 6 tygodniach po kontakcie z chorym. Weź pod uwagę, że w związku z 3-tygodniowym okresem wylęgania świerzbowca, osoba bezobjawowa zaraża innych, a nie wie, że jest chora.

Z tego powodu tak ważne jest leczenie nie tylko samego pacjenta, ale wszystkich osób z jego najbliższego otoczenia.

Przeczytaj: Choroby alergiczne skóry - z czym najczęściej przychodzimy do lekarza?

świerzb objawy

Świerzb − leczenie

Istnieje szeroka gama preparatów, które umożliwiają skuteczne leczenie świerzbu. Terapia ta polega na stosowaniu środków miejscowych, które nanosi się na skórę całego ciała poniżej linii żuchwy.

W większości przypadków nie ma konieczności stosowania leków doustnych. Dobrze dobrane leczenie świerzbu jest zwykle skuteczne. Jedną z najskuteczniejszych substancji w walce ze świerzbowcem ludzkim jest permetryna, którą nakłada się na skórę na około 8 godzin, a następnie zmywa. Terapię permetryną powtarza się po około 2 tygodniach.

Innym lekiem o działaniu świerzbobójczym jest krotamiton, który stosuje się przez okres 3 − 5 dni, jego skuteczność jest jednak niższa niż w przypadku permetryny. Najstarszym lekiem na świerzb, który nadal jest stosowany są preparaty na bazie siarki w różnych jej stężeniach.

Sprawdź: Uporczywy świąd starczy u seniorów - jak z nim skutecznie walczyć?

Świerzb − czy samo leczenie wystarczy?

Leczenie świerzbu to przede wszystkim stosowanie się do zaleceń lekarza. Wszyscy członkowie rodziny podczas leczenia powinni obciąć jak najkrócej paznokcie, żeby zmniejszyć ryzyko przenoszenia pasożyta. Ubrania, które były noszone na tydzień przed kuracją, pościel i ręczniki trzeba wyprać w temperaturze min. 60 stopni Celsjusza i wyprasować dokładnie gorącym żelazkiem. Wszystkie te przedmioty, których nie można wyprać lub wyprasować, najlepiej umieścić w szczelnie zamkniętym worku na 4 doby. W trakcie leczenia codziennie zmieniaj ubrania i pościel.

Przeczytaj: Egzema - czym jest? Zobacz, jak poradzić sobie z palącą wysypką.

świerzb ludzki

 

Skutecznie leczenie infekcji wywołanej przez świerzbowca zależy w dużej mierze od ścisłego przestrzegania zasad terapii przez wszystkich członków rodziny. Odpowiednie leczenie i postępowanie profilaktyczne pozwalają z sukcesem pozbyć się uporczywego problemu.

    Więcej artykułów na ten temat

    O autorze
    Aleksandra Malewska
    Aleksandra Malewska
    Jestem lekarzem w trakcie szkolenia specjalizacyjnego z dermatologii i wenerologii. W szczególności interesuję się chorobami autoimmunologicznymi, które stanowią ścisłe połączenie dermatologii z wieloma innymi gałęziami medycyny. Moja działalność naukowa, w tym publikacje, dotyczą przede wszystkim pacjentów chorujących na autoimmunologiczne choroby tkanki łącznej. Nieodłączną częścią dermatologii jest też wenerologia, czyli dziedzina związana z chorobami przenoszonymi drogą płciową. Codzienny kontakt z pacjentami jest dla mnie wyzwaniem oraz źródłem ogromnej satysfakcji. Nieustannie się szkoląc, zdobywam wiedzę, która pozwala mi być lepszym lekarzem. Razem z dwiema koleżankami prowadzę blog o tematyce dermatologiczno-lifestyle’owej: DermaToLook, gdzie prosty w sposób mówimy o problemach dermatologicznych i o tym, jak dbać zdrową i piękna skórę.
    Przeczytaj więcej od tego autora
    O autorze
    Aleksandra Malewska
    Aleksandra Malewska
    Jestem lekarzem w trakcie szkolenia specjalizacyjnego z dermatologii i wenerologii. W szczególności interesuję się chorobami autoimmunologicznymi, które stanowią ścisłe połączenie dermatologii z wieloma innymi gałęziami medycyny. Moja działalność naukowa, w...
    Przeczytaj więcej od tego autora