Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego: leczenie u stomatologa czy fizjoterapeuty?

Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego przypomina ból zęba. Dlatego też najczęściej wykrywa go stomatolog. Jednak jak pokonać zapalenie stawu żuchwowo-skroniowego? Leczenie powinno być kompleksowe i oprócz leków, możesz otrzymać skierowanie do  fizjoterapeuty, który przeprowadzi serię zabiegów na Twojej szczęce. Zobacz, jakie to zabiegi i jak wyleczyć zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego?

Jak zbudowany jest staw skroniowo-żuchwowy?

Staw skroniowo-żuchwowy (temporomandibular join TMJ) jest jedynym miejscem łączącym żuchwę z twarzoczaszką. W Twoim organizmie znajdują się dwie identyczne struktury: prawy i lewy staw skroniowo-żuchwowy. Anatomicznie krążek stawowy dzieli go na dwie komory, które są od siebie oddzielone. Zrównoważona praca  struktur budujących staw oraz mięśni i więzadeł go otaczających pozwala na odpowiedni ruch TMJ.

Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego − kiedy powstaje stan zapalny?

Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego może wystąpić u Ciebie jako stan ostry lub przewlekły. Ostry stan zapalny pojawia się po urazie lub w wyniku znacznego przeciążenia pracą np. podczas przewlekłego i długotrwałego żucia gumy do żucia. Przewlekły stan bólowy jest objawem pojawiającym się przy takich chorobach jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty.

Sprawdź też leki na ból zębów.

Objawy zapalenia stawu są następujące:

• trudności w szerokim otwarciu ust (przykurcz mięśniowy tzw. szczękościsk),
• nieprawidłowy tor podczas ruchu żuchwy,
• trzaski i krepitacje krążka stawowego (występujące najczęściej na początku lub końcu ruchu zawiasowego),
• dolegliwości bólowe ze strony mięśni twarzy, karku, obręczy barkowej,
• ból podczas gryzienia,
• szumy w uszach,
• mroczki przed oczami,
• zwiększona ciepłota skóry w okolicach TMJ, zaczerwienienie powłok skórnych, bolesność palpacyjna. 

Sprawdź też leki przeciwbólowe.

Jak zdiagnozować zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego?

Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego najczęściej wykryje u Ciebie stomatolog. A to dlatego, że dolegliwości bólowe zazwyczaj są podobne do bólu zęba. Lekarz na podstawie badania przedmiotowego i podmiotowego kieruje pacjenta do specjalisty fizjoterapeuty. Badanie składa się nie tylko z oceny wizualnej, palpacyjnej, ale też z określenia zakresu ruchów w stawach.

W jamie ustnej zauważalne są tarczki wyświechtania na powierzchniach zębowych, odbicie kształtu zębów na języku, linea alba na powierzchni policzków, ubytki przyzębia spowodowane przeciążeniem. Mięśnie (szczególnie żwacz i skroniowy) są przerośnięte i bardzo napięte. Badając palpacyjnie okolice stawów skroniowo-żuchwowych lekarz zwróci uwagę na wrażliwość bólową punktów spustowych mięśni.

Sprawdź też, skąd bierze się próchnica.

Jak wygląda rehabilitacja stawu skroniowo-żuchwowego?

Leczenie stawu skroniowo-żuchwowego i jego stanu zapalnego powinno przebiegać kompleksowo. Lekarz może zalecić Ci terapie, takie jak: szynoterapia, farmakologia czy nawet zabiegi chirurgiczne. Dodatkowo dołączane mogą być uzupełniające zabiegi takie jak: ultradźwięki, promieniowanie podczerwone, fototerapia czy elektroterapia.

Działania fizjoterapeuty koncentrują się nie tylko na łagodzeniu bólu, ale też na rozluźnieniu mięśni twarzoczaszki, regeneracji układu nerwowego i tkanek miękkich.

Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego - jak leczyć go zabiegami?

• Elektroterapia uśmierza ból poprzez pobudzenie nerwów i mięśni prądem zmiennym o różnej częstotliwości lub stałym. Dodatkowo zmniejsza stan zapalny i poprawia ukrwienie tkanek. Dowiedz się więcej na temat niefarmakologicznych metod leczenie bólu.
• Jonoforeza polega na wprowadzeniu leku (w maści, żelu, w roztworze) głęboko w tkanki podskórne, przy użyciu prądu galwanicznego. Stosowana jest przy reumatoidalnym zapaleniu stawów, po urazie, w neuralgiach, szczękościsku najczęściej w połączeniu z lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi.
• Przezskórna stymulacja elektryczna TENS to stosowanie prądów o małej częstotliwości, impulsowych. Niewątpliwą zaletą jest to, że możesz go wykonywać samodzielnie w domu, przy życiu małego stymulatora kieszonkowego.
• Ultradźwięki to fale o bardzo małej częstotliwości, działają przeciwbólowo, przeciwzapalnie, regeneracyjnie, rozluźniają mięśnie i zwiększają ruchomość w stawach.
• Promieniowanie podczerwone wykorzystywane jest w popularnej lampie Sollux. Przy pomocy suchego ciepła w niej występującym, dochodzi do przekrwienia tkanek na głębokości ok. 1 cm, przez co miejscowo następuje wzrost szybkości przemiany materii. Rozgrzanie tkanek jest świetnym przygotowaniem przed terapią manualną lub kinezyterapią. Lampa w zależności od emitowanego światła może zwiększać ucieplenie i ukrwienie, gdy stosowany jest  filtr czerwony (wykorzystywany w stanach zapalnych). Z kolei filtr niebieski stosowany jest w nerwobólach i neuralgiach ponieważ działa kojąco i uśmierza ból.

• Laseroterapia  działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo, zmniejszać obrzęki, pobudzać mikrokrążenia i angiogenezę (proces tworzenia się nowych mikronaczyń). Dodatkowo laser wpływa na regenerację nerwów i pobudza zrost kostny.
• Kinesioterapia, czyli plastrowanie dynamiczne, taping, jest to jedna z najnowszych metod wspomagających leczenie zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego. Polega na naklejeniu specjalnie zaprojektowanego plastra, który oddziałując sensorycznie wykorzystuje własne możliwości organizmu do samowyleczenia. Plastry działają czysto mechanicznie, nie są nasączone żadną substancją leczniczą. Skuteczność zależy od miejsca i techniki  aplikacji plastra. Powoduje on zmniejszenie napięcia mięśniowego, korektę położenia stawu, poprawę mikrokrążenia i zmniejszenie obrzęku przez aktywacje układu limfatycznego.