Zioła na niestrawność – przegląd najskuteczniejszych gatunków
Jedną z najlepszych metod radzenia sobie z niestrawnością i innymi dolegliwościami układu pokarmowego jest regularne stosowanie ziół. Warto dodawać je do potraw, a dodatkowo pić w formie naparów i odwarów. Jakie zioła na niestrawność są uznawane za najlepsze?
Spis treści:
Niestrawność – czym się objawia i skąd się bierze?
Niestrawność (dyspepsja) to zespół objawów obejmujący uczucie pełnego brzucha, wzdęcia, gazy odbijanie, bóle brzucha i zgagę. Najczęściej przyczynę stanowią złe nawyki żywieniowe, np. zbyt późne spożywanie posiłków, jedzenie w pośpiechu, nadmierne porcje, podjadanie, niezdrowa i przetworzona żywność. W dodatku w tradycyjnej polskiej kuchni nie brakuje ciężkostrawnych potraw, które mogą powodować uczucie ciężkości. Niestrawność często dotyka dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży. Dlatego tak ważne jest regularne, a precyzując codziennie korzystanie z ziół wspierających metabolizm i przeciwdziałających temu nieprzyjemnemu schorzeniu.
Jakie zioła na niestrawność? Znane i cenione rośliny lecznicze
Zioła na niestrawność i bóle brzucha wspomagają metabolizm, działają jak apteczne preparaty na trawienie i usuwają zbędne produkty przemiany materii. Ich spożywanie pobudza wydzielanie soków żołądkowych. Dodatkowo działają wiatropędnie, dzięki czemu pozwalają szybciej oczyścić organizm z gazów, zmniejszając uczucie wzdęcia oraz przepełnienia. W ziołolecznictwie takie właściwości ma wiele gatunków roślin, jednak różnią się skutecznością, formą stosowania i zakresem działania.
TOP5 - najlepsze zioła na niestrawność żołądka
Mięta pieprzowa (Mentha piperita) – to jedna z najbardziej znanych roślin wykorzystywanych do zwalczania niestrawności. Wspomaga trawienie i zapobiega zaleganiu gazów. Jest cennym źródłem związków aktywnie w czynnych, w tym mentolu, flawonoidów, kwasu galusowego, kwasu chlorogenowego i związków mineralnych. W celach leczniczych najczęściej stosuje się ją w formie naparu. Zaleca się stosować doraźnie przy wystąpieniu nieprzyjemnych dolegliwości.
Szklankę zaparzonej mięty można pić po 1/3 na raty (np. co godzinę). Optymalne jest stosowanie świeżego, aromatycznego surowca, choć powszechnie można kupić suszoną miętę jako gotowe zioła do zaparzania. Ponadto miętę można wykorzystywać do sporządzania smacznych napojów, a także przyprawiania dań. To ceniona przyprawa w kuchni brytyjskiej i francuskiej.
Dowiedz się więcej na temat właściwości, zastosowania i korzyści spożywania mięty pieprzowej.
Kminek zwyczajny (Carum carvi) – charakteryzuje się specyficznym smakiem i prawdopodobnie właśnie to odpowiada za jego mniejszą popularność (w porównaniu z miętą). Owoce i ziele kminku wykorzystuje się do sporządzania naparu bądź nalewki. Ma szerokie zastosowanie. Nie tylko wspomaga trawienie, ale także zwiększa wydzielanie śliny, wzmaga perystaltykę jelit i działa grzybobójczo. W Polsce kminek jest znany od czasów piastowskich. Można podawać go dzieciom. Kminek to także ceniona przyprawa dodawana do zup, pieczywa i mięs.
Melisa lekarska (Melissa officinalis) – kojarzy się nam przede wszystkim z działaniem uspokajającym, tymczasem ma wiele innych, istotnych właściwości. Ziele melisy pomaga na niestrawność, działa przeciwskurczowo, moczopędnie, przeciwzapalnie i reguluje metabolizm wątroby. Stosuje się ją w formie naparów. Melisa dostępna jest w postaci herbat ziołowych, cukierków ziołowych z Verbeny.
Koper włoski (Foeniculum vulgare), nazywany fenkułem, zyskuje ostatnio na popularności jako warzywo. To smaczny, ale i wartościowy dodatek do potraw. Wspomaga leczenie niestrawności, eliminuje gazy i bóle żołądka. W kuchni wykorzystuje się bulwę kopru, w domowej apteczce odpowiedniejszy jest owoc. Nasiona stosuje się w formie naparu i soku (miesza się je z łyżką miodu i rozciera). Poleca się także żucie nasion po ciężkostrawnym posiłku i przy wystąpieniu niestrawności.
Imbir lekarski (Zingiber officinale) – suszone kłącze to popularna przyprawa do potraw; świeży surowiec często dodaje się do herbaty. Ponadto warto stosować imbir w formie naparów (parzonych jak herbata) i odwarów (gotowane przez 5-10 minut). Kłącze zawiera m.in. zingiberen, zingiberol, cyneol, borneol i cytral. Pobudza wydzielanie śliny, soku żołądkowego, działa przeciwwymiotnie i pomaga na kolkę. Imbir dostępny jest w postaci suplementów diety, np. Solgar Imbir Lekarski Ekstrakt z Kłącza, Herbapol Kraków, syrop imbirowy z witaminą C, KenayAG, Imbir ekstrakt.
Dobre zioła na niestrawność i wzdęcia
Lista ziół i przypraw, które pomagają zwalczanie niestrawności, jest znacznie dłuższa. Warto dodawać je do potraw i sporządzać „herbatki”, które będą stanowiły uzupełnienie dla bardziej znanych, powyżej opisanych roślin.
Można podzielić je na:
- Zioła pobudzające wydzielanie soku żołądkowego: cebula, kolendra, kozieradka, szanta, mniszek, piołun, cynamon, bazylia, kondurango,
- Zioła działające wiatropędnie: piołun, anyż, kardamon, kolendra, kurkuma, rozmaryn, szałwia, cynamon,
- Zioła chroniące wątrobę: ostropest, lawenda, jałowiec, dzika róża, rozmaryn.
Liście, ziele i kwiaty najczęściej zaparza się jak herbatę. Fragmenty kłączy, korzenie, korę i owoce gotuje się przez 5-10 minut. Zielone przyprawy, np. bazylię, podaje się w końcowym etapie przyrządzania potraw. Warto sporządzać i pić mieszanki z kilku gatunków powyższych ziół.
Skuteczne zioła na niestrawność – podsumowanie
Zioła pomagają na niestrawność, a przy okazji wspierają organizm w wielu innych obszarach. W dodatku są bezpieczne dla zdrowia i stosowane rozsądnie nie powodują skutków ubocznych. Można korzystać z nich w sposób ciągły w formie przypraw i doraźnie w formie naturalnych leków.
Źródła:
- E. Senderski; Prawie wszystko o ziołach; Podkowa Leśna 2007; Wydawca M. E. Senderski.
- M. Mazik; Zioła w ogrodzie i w domu, Warszawa 2018, Wydawnictwo Egros.
- Chrapek A.; Dzida K.; Skład chemiczny, warunki uprawy i właściwości lecznicze mięty pieprzowej (Mentha × piperita). 2020; Wybrane zagadnienia z zakresu przemysłu spożywczego oraz zarządzania inżynierii produkcji, Tom 1, WUP, str.: 16-22.
- Orkusz A.; Bogacz-Radomska L.; Znaczenie przypraw w żywieniu człowieka; 4/2017; Nauki inżynierskie i technologie; str.: 55-65.
