Awokado - właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Czy awokado jest zdrowe?

8. 2. 2024 · 6 minut czytania

Awokado to uniwersalny owoc, który możesz wykorzystać w kuchni na kilka sposobów. Poza walorami smakowymi znany jest z prozdrowotnych właściwości. Sprawdź, dlaczego warto częściej go jeść. 

 

Agata Soroczyńska
Agata Soroczyńska
Awokado - właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Czy awokado jest zdrowe?

Awokado, znane też pod nazwą smaczliwka wdzięczna, to nietypowy owoc. Składa się z tłuszczów. Posiada miękki, kremowy i przypominający masło miąższ oraz lekko wyczuwalny słodki posmak. Sprawdzi się jako dodatek do deserów oraz wytrawnych past kanapkowych. Stanowi także źródło prozdrowotnych kwasów tłuszczowych, które wspierają układ krążenia. Jakie jeszcze wykazuje właściwości? Wyjaśniamy poniżej! 

Awokado – właściwości  

Awokado (Persea americana) to roślina należąca do rodziny wawrzynowatych. Owoc pochodzi z Meksyku, a pierwsze wzmianki na jego temat sięgają okresu sprzed 7000 lat. Wyróżnia się gruszkowatym kształtem i intensywnie zieloną skórką. Wśrodku zobaczymy sporych rozmiarów pestkę i miękki miąższ. Obecnie na rynku dostępne są dwie odmiany awokado: 

  • Fuerte – najczęściej spotykana. Ma połyskującą skórkę, kształtem zbliżone jest do gruszki, 
  • Hass – chropowata skórka ma kolor od ciemnozielonej do brązowej. Jest mniejsze od fuerte i posiada owalny kształt. 
Podstawowe informacje o awokado
Znany także jako: Persea americana, smaczliwka wdzięczna
Zastosowanie i działanie:Wspiera układ krążenia, wpływa korzystnie na pamięć, łagodzi zmiany zapalne skóry
Awokado a alergia: Rzadko wywołuje alergię, możliwe alergie krzyżowe na lateks, kiwi i banany
Ciąża i karmienie piersią: Zaleca się spożywać

Awokado wyróżnia się wysoką zawartością prozdrowotnych składników odżywczych, takich jak

  • Foliany, 
  • Błonnik, 
  • Cholina, 
  • Skwalan, 
  • Fitosterole, 
  • Witamina A
  • Witamina E
  • Witamina C
  • Witamina K, 
  • Aminokwasy, 
  • Nienasycone kwasy tłuszczowe, 
  • Karotenoidy: luteina, zeaksantyna, 
  • Składniki mineralne: potas, magnez, miedź, cynk, mangan, żelazo. 

Przeczytaj, czy dieta ketogeniczna jest dobra dla każdego. 

Grupa związków biologicznie czynnych w awokado
Witaminy: Witamina A, witamina E, witamina C, witamina K, cholina
Składniki mineralne:Potas, magnez, miedź, cynk, mangan, żelazo
Karotenoidy:Luteina, zeaksantyna
Pozostałe związki:Foliany, błonnik, skwalan, fitosterole, aminokwasy, nienasycone kwasy tłuszczowe

Dlaczego warto częściej sięgać po awokado? Oto przykłady jego zdrowotnych właściwości: 

  • Działa ochronnie na układ krążenia – wysoka zawartość kwasów tłuszczowych omega-3, błonnika, witamin i karotenoidów pomaga utrzymać poziom cholesterolu na właściwym poziomie. Co więcej, związki obecne w awokado wpływają na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, 
  • Poprawia funkcje kognitywne – nienasycone kwasy tłuszczowe usprawniają funkcjonowanie układu nerwowego, co sprzyja poprawie pamięci i koncentracji. Obecność składnika w diecie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, 
  • Wspiera kondycję skóry – składniki aktywne awokado przyspieszają regenerację skóry. Z tego powodu owoc ten często jest wykorzystywany w produkcji kosmetyków o właściwościach nawilżających i przeciwstarzeniowych, 
  • Wykazuje działanie antyoksydacyjne – obecne w awokado karotenoidy, witaminy C i E chronią organizm przed niekorzystnym działaniem wolnych rodników. Ma to duży wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. 

Sprawdź, czym jest nadciśnienie tętnicze krwi i jak je leczyć. 

Awokado w kosmetyce

Awokado – zastosowanie

Awokado znajduje swoje zastosowanie przede wszystkim w kulinariach. Może być wykorzystany m.in. jako składnik: 

  • Sushi, 
  • Koktajli, 
  • Sałatek, 
  • Kanapek, 
  • Guacamole, 
  • Past kanapkowych. 

Z awokado przygotowuje się także olej, który wyróżnia wysoka zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E i A.Sprawdź np.Olej z awokado tłoczony na zimno, suplement diety

Wyciągi i ekstrakty z awokado są składnikiem suplementów diety. Surowce, które są wykorzystywane do ich produkcji, wspierają pracę stawów i zdrowie kości. Co więcej, pomagają regulować poziom cholesterolu i działają ochronnie na układ krążenia. 

Dowiedz się, czym cechuje się dieta obniżająca cholesterol

Awokado w kosmetyce 

Producenci kosmetyków w swoich preparatach często umieszczają olej z awokado, który ma właściwości nawilżające i przeciwbakteryjne.  

  • Olej zawiera skwalan o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Sprawdzi się więc w przypadku osób z suchą i podrażnioną skórą oraz skłonną do trądziku. 
  • W swoim składzie posiada też tokoferole o właściwościach antyoksydacyjnych, które pomagają zachować młodzieńczy wygląd skóry.  
  • Dodatkowo stanowi naturalną ochronę przed promieniowaniem UV.  

Zobacz np. Etja naturalny olej, awokado

Olej z awokado dodaje się do kosmetyków zarówno do pielęgnacji ciała, twarzy, jak i włosów. Znajdziesz go w kremach i serach do twarzy oraz maseczkach np. w Organic Shop Aloes & Awokado maska do twarzy głęboko nawilżająca. Jest także składnikiem szamponów, kremów do rąk czy balsamów do ciała. Zobacz np. Ziaja, mleczko do ciała awokado, skóra sucha i zniszczona

Olej z awokado ma łagodną formułę, która rzadko powoduje podrażnienia. Z tego względu często wykorzystuje się go w produkcji kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji delikatnej skóry małych dzieci. Sprawdź też Mustela, woda oczyszczająca bez spłukiwania z organicznym awokado lub Mustela BIO multifunkcyjny balsam z 3 ekstraktami z awokado

Awokado – zastosowanie

    Awokado w ciąży

    Awokado jest bezpieczne dla kobiet w ciąży i warto w tym czasie częściej uwzględniać je w diecie.  

    • Należy jednak zachować rozsądek, ponieważ owoc wyróżnia się wysoką zawartością tłuszczu i jest dość kaloryczny. 
    • Jest to dobre źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które wspierają rozwój układu nerwowego i narządu wzroku dziecka. Kwasy służą też zdrowiu matki. Wspierają pracę układu krążenia i pomagają utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu we krwi. 
    • Co ważne, awokado stanowi polecane źródło kwasu foliowego. Składnik jest niezbędny w czasie ciąży, ponieważ chroni dziecko przed rozwojem wad cewy nerwowej.  
    • Dodatkowo awokado dostarcza dużych ilości potasu, dzięki czemu wpływa na utrzymanie prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi matki. 

    Awokado – przeciwwskazania  

    Awokado powinny unikać zwłaszcza osoby, które mają alergię.  

    • Niezalecane jest także w przypadku SIBO i zespołu jelita drażliwego. Awokado zawiera w swoim składzie łatwo fermentujące węglowodany, które mogą nasilać dokuczliwe objawy typowe dla tych schorzeń, takie jak np. wzdęcia, bóle brzucha czy biegunki. 
    • Ze względu na wysoką zawartość potasu awokado nie jest zalecane osobom z chorobami nerek. Przy zaburzonej czynności tych narządów nie są w stanie skutecznie usuwać nadmiaru potasu z organizmu. 
    • Z jedzenia awokado powinny zrezygnować także osoby stosujące leki przeciwzakrzepowe m.in. warfarynę. Owoc zawiera duże ilości witaminy K, która umożliwia krwi krzepnięcie, wobec tego może zaburzać działanie leku. 

    Sprawdź też, jaka jest zalecana dieta na nadciśnienie

    Awokado w ciąży

    Awokado – skutki uboczne

    Jedzenie awokado sporadycznie wywołuje skutki uboczne. U niektórych osób może pojawić się reakcja alergiczna. Zwykle towarzyszą jej takie objawy, jak: 

    • Katar, 
    • Kaszel, 
    • Obrzęki, 
    • Pokrzywka, 
    • Mrowienie wokół ust, 
    • Dolegliwości żołądkowo-jelitowe. 

    W bardzo rzadkich przypadkach dochodzi do reakcji anafilaktycznej po spożyciu awokado. Warto wiedzieć, że osoby z alergią na awokado mogą doświadczać alergii krzyżowej na lateks, kiwi i banany. Awokado to owoc o wysokiej zawartości tłuszczu i energii. Spożywanie go w nadmiarze może sprzyjać przybieraniu masy ciała. Co więcej, zjedzenie zbyt dużych ilości awokado wywołuje wzdęcia, gazy, a nawet biegunkę. 

    Awokado – podsumowanie

    Awokado to owoc o uniwersalnym zastosowaniu i licznych prozdrowotnych właściwościach, dlatego warto częściej uwzględniać go w swojej diecie. Składnika możesz użyć do przygotowania dań na słodko oraz w wytrawnej wersji. Poza walorami smakowymi na uwagę zasługuje jego pozytywny wpływ na organizm. Owoc wspiera układ krążenia, układ nerwowy oraz chroni przed wystąpieniem wielu współczesnych chorób. Choć awokado jest bardzo zdrowe, jedz je z umiarem. Zawiera sporo kalorii i tłuszczu, dlatego spożywaj je w rozsądnych ilościach. 

    Źródła:

    1. Afzal M. i in., A review on avocado fruit: description, morphological characteristics, composition, nutritional benefits and propagation technique, https://www.researchgate.net/publication/362262243_A_REVIEW_ON_AVOCADO_FRUIT_DESCRIPTION_MORPHOLOGICAL_CHARACTERISTICS_COMPOSITION_NUTRITIONAL_BENEFITS_AND_PROPAGATION_TECHNIQUE [dostęp 04.04.2024 r.]
    2. Okobi O. E. i in., Effect of Avocado Consumption on Risk Factors of Cardiovascular Diseases: A Systematic Review and Meta-Analysis, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37525782/, [dostęp 04.04.2024 r.]
    3. Schäfer N. i in., Możliwości zastosowania olejów roślinnych w pielęgnacji skóry trądzikowej, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/04/ACM-2022-02-KE-Schafer.pdf [dostęp 04.04.2024 r.] 

      Więcej artykułów na ten temat

      O autorze
      Agata Soroczyńska
      Agata Soroczyńska
      Jestem dietetykiem klinicznym i sportowym. Ukończyłam studia na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach i Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Szczególnie interesują mnie tematy związane z dietetyką sportową, psychodietetyką i dietą roślinną. Podczas studiów i pracy z pacjentem odkryłam swoją pasję, którą łączę z moim wykształceniem. Tą pasją jest edukacja. Swoją wiedzę dietetyczną przekazuje w formie treści pisanych oraz webinarów. W wolnych chwilach ćwiczę fitness, chodzę po górach, czytam książki fantasy oraz tworzę rękodzieło.
      Przeczytaj więcej od tego autora
      O autorze
      Agata Soroczyńska
      Agata Soroczyńska
      Jestem dietetykiem klinicznym i sportowym. Ukończyłam studia na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach i Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Szczególnie interesują mnie tematy związane z dietetyką sportową, psychodietetyką i dietą...
      Przeczytaj więcej od tego autora