Błonica − objawy dyfterytu

Błonica to choroba wywołana przez toksynę produkowaną przez bakterie błonicy. Substancja ta wywołuje szereg objawów i powikłań, które bez odpowiedniego leczenia mogą prowadzić nawet do śmierci. Zobacz, jakie odmiany ma błonnika, objawy jakie może dawać ta choroba i jak należy ją leczyć?

Błonica − co to takiego?

Błonica to silna choroba zakaźna. Jej objawy i przebieg zależą od konkretnego miejsca zakażenia. Chorobę tą wywołuje toksyna produkowana przez bakterię, tzw. maczugowca błonicy (Corynebacterium diphtheriae).

Istnieją również przypadki błonicy wywołane przez inne bakterie z rodziny Corynebacterium (Corynebacterium ulcerans i Corynebacterium pseudotuberculosis). Szczepy te mogą zostać przeniesione na człowieka przez zwierzęta domowe.

Bakteria ta dostaje się do organizmu najczęściej przez jamę ustną lub nos. Następnie namnaża się w błonie śluzowej, która wyściela górne drogi oddechowe. Jest to najbardziej typowy przebieg infekcji błonicą, nazywany również dyfterytem.

Bakteria ta produkuje białkową toksynę, która przenika przez błonę śluzową lub uszkodzone tkanki i dostaje się do krwi. Po dostaniu się do krwiobiegu toksyna ta może prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych, m.in. wątroby, serca, nerek czy układu nerwowego.

Błonica − objawy

Objawy błonicy mogą różnić się w zależności od miejsca, w którym dojdzie do zakażenia. Jeśli bakteria zainfekuje górne drogi oddechowe, spowoduje błonicę gardła (dyfteryt) lub krtani (krup). Choroba może również rozwijać się na błonach śluzowych narządów płciowych, na zranionej skórze, spojówkach czy w uszach.

Jak poznać błonnicę gardła, czyli dyfteryt? Objawy to ból gardła, problemy z połykaniem, lekka gorączka i bladość. Dodatkowo mogą pojawić się naloty w gardle (przypominające błony) i powiększone węzły chłonne. Wokół nalotów błona śluzowa jest zwykle mocno przekrwiona. Innym objawem dyfterytu jest zaburzenie mowy. W związku z infekcją pojawia się tzw. mowa kluskowata. W związku z obrzękiem węzłów chłonnych, u chorego zmienia się wygląd szyi. Ponadto w efekcie zatrucia organizmu toksynami mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca.

Krup, czyli inaczej mówiąc błonica krtani, występuje przeważnie u dzieci. Objawia się obrzękiem krtani, kaszlem (który brzmieniem przypomina szczekanie) i dusznościami. Dodatkowo może wystąpić chrypka, która jest efektem nalotów na strunach głosowych. W konsekwencji dziecko może mieć duże problemy z mówieniem i oddychaniem.

Najlżejszą postacią błonicy jest błonica nosa. Objawia się ona ropno-krwistymi wyciekami z nosa (czasem tylko jednostronnymi). Dodatkowo pojawić się mogą wolno gojące się rany w nosie i nad górną wargą. Ta postać nie daje objawów ogólnych.

Wszystkie postacie choroby poza błonicą nosa, mogą prowadzić do ciężkich powikłań. W wyniku, których może dojść do zaburzeń rytmu serca, zapalenia mięśnia sercowego czy zaburzeń oddychania. W efekcie przebiegu błonicy mogą pojawiać się też wtórne zakażenia innymi bakteriami, czy też zapalenie płuc.

Jak uchronić się przed błonicą?

Źródłem choroby jest chory człowiek lub nosiciel. Choroba szerzy się głównie drogą kropelkową. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że obecnie na świecie stwierdza się dużo mniej przypadków występowania błonicy niż chociażby 30 lat temu. Wynika to przede wszystkim z wprowadzenia szczepień ochronnych.

W Polsce dostępne są szczepionki pojedyncze i skojarzone (np. trójskładnikowe na błonice, tężec i krztusiec). Są one podawane dzieciom w ramach Programu Szczepień Ochronnych. W ostatnich latach choroba ta występuje bardzo rzadko.

Jak w przypadku chorób o podłożu infekcyjnym, bardziej narażeni na zakażenie są osoby z zaburzeniami odporności, po przeszczepach i nieszczepione, a także podróżujące w rejony, gdzie choroba ta występuje częściej.

W przypadku podejrzenia wystąpienia choroby, lepiej skonsultować się z lekarzem. Choroba ta wymaga leczenia szpitalnego. W szpitalu choremu podaje się przeciwciała skierowane przeciw toksynie błoniczej, stosowne antybiotyki i inne leki łagodzące objawy choroby.

Choroba ta jest uleczalna, natomiast jej powikłania mogą trwale uszkodzić organizm. Ponadto nieleczona może często mieć skutki śmiertelne.

Źródła:

1. Medycyna Praktyczna, portal dla lekarzy, Błonica

2. Szczepionki przeciw błonicy w Programie Szczepień Ochronnych