Krzemowa pylica płuc. Choroba zawodowa

25. 2. 2019 · Karolina Rudowska · 4 minuty czytania
  • problemy z oddychaniem

Krzemowa pylica płuc to choroba, do której dochodzi wskutek wieloletniego narażenia na szkodliwy pył krzemionki krystalicznej w środowisku pracy. Polega na ogniskowym włóknieniu tkanki płucnej. A to stopniowo prowadzi do upośledzenia funkcji płuc. Zmian, które powstały niestety nie da się cofnąć, a leczenie jest jedynie objawowe.

Choroba zawodowa − co to jest?

Często mówi się, że coś jest chorobą zawodową. A co to tak naprawdę oznacza? To schorzenie, które jest określone w wykazie chorób zawodowych. Jego przyczyną są szkodliwe czynniki w środowisku pracy lub sposób wykonywania pracy. Takie szkodliwe dla zdrowia czynniki to np. hałas, nieodpowiednie oświetlenie, promieniowanie, związki chemiczne, zapylenie.

Przez sposób wykonywania pracy, który może mieć wpływ na powstanie choroby zawodowej, rozumie się tutaj np. konieczność długotrwałego przebywania w nienaturalnej i niedogodnej pozycji czy nadmierne obciążenie psychiczne lub fizyczne organizmu. Choroba zawodowa powstaje zazwyczaj po dłuższym okresie wykonywania danej pracy w szkodliwych warunkach. Najczęściej jest schorzeniem przewlekłym, wymaga długotrwałego leczenia i może prowadzić do trwałej utraty zdrowia.

Sprawdź też, jak oczyścić płuca po rzuceniu palenia.

choroba zawodowa górników

W wykazie chorób zawodowych znajdują się m.in.: pylice płuc (w tym pylica krzemowa), beryloza, astma oskrzelowa, choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu, przewlekłe choroby narządu głosu, zespół wibracyjny, przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania pracy i inne.

Oczywiście nie u każdej osoby, która pracuje w obecności szkodliwych czynników, wystąpi choroba zawodowa. Jest to także uzależnione od indywidualnych uwarunkowań.

Sprawdź też, jak uchronić się od smogiem.

Pylica płuc − choroba zawodowa

Pylica płuc to choroba, która powstaje po wpływem działania szkodliwych pyłów, które pobudzają włóknienie tkanki płucnej. Pylicę krzemową wywołuje wdychanie pyłu krzemionki krystalicznej. Jesteś narażony na tę substancję, jeśli pracujesz w kamieniołomie, w przemyśle porcelanowym i hutniczym, podczas budowy szybów i tuneli czy przy produkcji materiałów ściernych i ogniotrwałych.

chroba zawodowa - pylica płuc

Inne przykłady pylicy płuc to pylica górników kopalń węgla, która powodowana jest wdychaniem pyłu kopalnianego czy pylica azbestowa wywołana wdychaniem azbestu, na którą narażeni są pracownicy odpowiedzialni za usuwanie wyrobów azbestowych w budownictwie.

Sprawdź też, co może oznaczać ból przy oddychaniu.

Krzemowa pylica płuc

Krzemowa pylica płuc rozwija się zazwyczaj, gdy narażenie na pył krzemionki trwa co najmniej kilkanaście lat. Na początku, przez dłuższy okres nie zauważysz żadnych objawów. Wdychany pył przenika do tkanki płucnej, gdzie fagocytują (czyli „pożerają”) go makrofagi − obronne komórki organizmu. Niestety, nie są w stanie zneutralizować pyłu krzemionkowego, a to doprowadza do ich rozpadu i uwolnienia w tkance śródmiąższowej płuc szkodliwych substancji. W efekcie dochodzi do przewlekłego stanu zapalnego. To z kolei prowadzi do przebudowy w obrębie tkanki płucnej. Włókna kolagenowe przerastają zmiany zapalne, co z kolei skutkuje ogniskowym włóknieniem, a płuca stopniowo tracą swoją elastyczność i zdolność prawidłowego spełniania swoich funkcji.

W miarę postępu choroby dochodzi do jej powikłań. Pył osiada w oskrzelach i pęcherzykach płucnych (to tutaj zachodzi wymiana gazowa − krew pobiera z pęcherzyków tlen, a oddaje dwutlenek węgla). Ten stan zapalny doprowadza do przewlekłego zapalenia oskrzeli, a ściany pęcherzyków płucnych stopniowo ulegają destrukcji i pękają. Dochodzi do rozedmy płuc, co znacznie upośledza proces wymiany gazowej. Objawia się to głównie dusznością i okresowym kaszlem z odkrztuszaniem wydzieliny (zazwyczaj po nocy).

krzemowa pylica płuc - objawy

Gdy włóknienie postępuje i dochodzi do rozwoju rozległych guzowatych zmian, kaszel i duszność przybierają na sile. Może dojść do rozwoju serca płucnego, czyli przerostu mięśnia prawej komory serca (co spowodowane jest nadciśnieniem płucnym). Zaawansowana choroba może doprowadzić do niewydolności oddechowej i niewydolności krążenia.

Sprawdź też, czym objawia się astma oskrzelowa.

Krzemowa pylica płuc − leczenie?

Niestety, zmiany w płucach są nieodwracalne i nawet jeśli przerwiesz narażenie na pył krzemionki krystalicznej (np. zmienisz miejsce pracy), mają tendencje do samoistnego postępowania. Organizm nie jest w stanie pozbyć się nagromadzonego pyłu.

Podstawową metodą diagnostyczną jest RTG klatki piersiowej. W wybranych przypadkach może przydać się także TKWR (czyli tomografia komputerowa o dużej rozdzielczości), która jest bardziej czułym badaniem niż RTG. Lekarz stwierdza chorobę, jeżeli zobaczy zmiany radiologiczne i uzna, że istnieje duże narażenie zawodowe.

krzemowa pylica płuc - rentgen

Pylica płuc to choroba, której nie da się wyleczyć, ani cofnąć. Bardzo ważne jest zakończenie pracy w miejscu, które doprowadziło do pylicy. W przypadku tej choroby stosuje się jedynie leczenie objawowe, które ma złagodzić objawy, takie jak duszność czy kaszel, a także zapobiegać infekcjom. Chorzy mają większe ryzyko infekcji dróg oddechowych, gruźlicy czy grzybicy płuc. Leczenie objawowe pomaga także w funkcjonowaniu płuc i serca.

Więcej artykułów na ten temat

  • Czym jest i jak wygląda zapalenie tchawicy?

    Czym jest i jak wygląda zapalenie tchawicy?

    · 4 minuty czytania
    • problemy z oddychaniem
    Zapalenie tchawicy to jedno z najczęstszych powikłań zapalenia krtani lub oskrzeli. Do jego charakterystycznych objawów zaliczają się problemy z oddychaniem i suchy kaszel. Dowiedz się więcej!
  • Astma oskrzelowa – objawy i przyczyny oraz leczenie naturalne

    Astma oskrzelowa – objawy i przyczyny oraz leczenie naturalne

    · 6 minut czytania
    • problemy z oddychaniem
    Świszczący oddech, kaszel, duszności oraz uczucie ucisku w klatce piersiowej – to najczęstsze objawy astmy oskrzelowej. Co jeszcze trzeba wiedzieć na jej temat? Sprawdź!
  • O czym świadczy świszczący oddech przy wydechu?

    O czym świadczy świszczący oddech przy wydechu?

    · 4 minuty czytania
    • problemy z oddychaniem
    O czym może świadczyć świszczący oddech? Kiedy warto udać się do lekarza? Co powinno niepokoić? Kto jest szczególnie narażony na problemy z oddychaniem? Sprawdź!