Alergia
Wielu z nas, naszych bliskich czy znajomych cierpi na alergię - szacuje się, że dotyka nawet 25% społeczeństwa zarówno dzieci, jak i dorosłych. Ta dolegliwość potrafi znacznie uprzykrzyć życie. Tabletki na alergię stają się wtedy codziennością. Jednak czy to najlepszy lek na alergie?
Skąd się bierze alergia?
Alergia w dużym uproszczeniu to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na alergen. Teoretycznie substancja docierająca do organizmu nie powinna uruchamiać negatywnych mechanizmów, w praktyce nie zawsze się to udaje, a przyczyny powstawania takiego stanu nie są do końca poznane. Przy pierwszym kontakcie z alergenem pojawia się uczulenie, przy następnym obserwujemy pewne objawy, które w zależności od alergenu potrafią być bardzo różne. Na tym etapie wielu z nas sięga po tabletki na alergię bez recepty.
Wyróżnia się cztery główne typy alergii, a każda z nich ma inny mechanizm działania i skutki. W praktyce medycznej najczęściej spotykamy się z:
- Alergią IgE-zależną - typ 1,
- Alergią IgE-niezależną - typ 2,3,4,
- Alergią mieszaną IgE-zależną i IgE-niezależną.
Jakie są objawy alergii?
Objawy towarzyszące alergii mają bardzo bogate spektrum, a i nie zawsze są specyficzne. Wielu z nas myli je z przeziębieniem, sięgając po leki na grypę, gdzie tak naprawdę powinniśmy udać się do lekarza po leki na uczulenie. Co więcej, symptomy zmieniają się wraz z wiekiem, co dodatkowo utrudnia prawidłowe rozpoznanie.
Objawy alergii są zależne od typu alergii, z którą mamy do czynienia. Nasilenie wielu tych dolegliwości zmniejszają odpowiednie (dobrane przez lekarza) leki na alergię.
Alergia IgE-zależna
Alergia IgE- zależna jest najczęstszą przyczyną sięgania po lek na alergię. Objawy przy tym typie alergii to najczęściej:
- Wodnisty katar,
- Łzawienie oczu,
- Swędzenie oczu,
- Wysypki lub pokrzywki,
- Duszność,
- Biegunki lub zaparcia,
- Kolki,
- Refluks,
- Zespół alergii jamy ustnej (np. afty),
- Wstrząs anafilaktyczny,
- Częste infekcje.
Alergia IgE-niezależna
Przy tym typie alergii objawy pojawiają się często z dużym opóźnieniem, przez co diagnostyka się wydłuża, a tym samym dobór odpowiedniej tabletki na alergię. Do objawów tego typu uczuleń należy:
- Ból lub tkliwość brzucha w przebiegu zapalenia jelita wywołanego alergią,
- Gastroenteropatia,
- AZPP (alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych),
- AZS (atopowe zapalenie skóry).
Jak zdiagnozować alergię?
By prawidłowo dobrać leki przeciwalergiczne, należy za każdym razem udać się do lekarza. Tylko po odpowiedniej diagnozie można wybrać dobre dla nas leki na alergię. Sama diagnostyka trwa często dość długo, przez co może być uciążliwa dla pacjenta. Alergologia to jedna z tych dziedzin medycyny, która od razu może nie dać jednoznacznej odpowiedzi, co stanowi przyczynę uczulenia.
Diagnoza składa się z kilku etapów, ponieważ nie wynaleziono jednego i pewnego testu alergologicznego. Na ostateczne rozpoznanie składa się kilka etapów:
- Wywiad
Lekarz dokładnie wypytuje o objawy, zależności między wystąpieniem konkretnych dolegliwości a porą roku czy spożytym pożywieniem. Ważnym pytaniem jest również historia rodziny. Obserwuje się bowiem skłonności w rodzinie do wystąpienia alergii.
- Badanie przedmiotowe
Lekarz ogląda dokładnie nos, uszy i skórę pacjenta. Przy dolegliwościach ze strony układu oddechowego czy pokarmowego bywa, że zleca dokładniejsze badania w celu wykluczenia innych chorób.
- Testy diagnostyczne
To ostateczny etap diagnozy, który potwierdza wystąpienie schorzenia, a lekarz może dzięki nim z dużą dozą pewności dobrać odpowiedni lek na uczulenie. Wyróżnia się następujące testy:
- Skórne lub naskórkowe
To badania, które choć nie są tanie, to dają szybko wynik. W przypadku testu metodą nakłuć odpowiedź uzyskujemy po ok. 30 minutach. Natomiast testy płatkowe dają wyniki po 72 godzinach. Dodatkowo mają pewne ograniczenia. Zalecane są najwcześniej od 3 roku życia, a najlepiej po ukończeniu przez dziecko 6 lat. Należy też odstawić leki przeciwalergiczne na 7 - 14 dni przed badaniem. Przed wizytą u alergologa należy poinformować go o wcześniej przyjmowanych antybiotykach, zaostrzeniach chorób skóry i dolegliwościach układu oddechowego takich jak astma. Testów alergologicznych nie powinny wykonywać kobiety ciężarne, chyba że jest to absolutnie konieczne.
- Testy serologiczne z krwi wykrywające określone przeciwciała
W przypadku badania alergii poprzez testy wykrywające specyficzne przeciwciała nie trzeba odstawiać leków na uczulenie. Samo badanie polega na standardowym pobraniu krwi, na które nie trzeba się specjalnie przygotowywać, nie jest wymagane również bycie na czczo. W przypadku oznaczania alergenów wziewnych warto przyjść na badanie poza okresem pylenia.
- Test prowokacyjny
Test prowokacji stosuje się głównie w diagnostyce alergii pokarmowej. Najpierw pacjent przechodzi na dietę eliminacyjną, w której to nie może stosować alergenu, podejrzewanego o wywoływanie dolegliwości. Następnie w warunkach domowych lub najczęściej szpitalnych dokonuje się testu prowokacji. Alergen jest spożywany albo dokonuje się próby wargowej. Pokarm podaje się do ust (bez połykania) lub pod język.
Wyróżnia się również prowokacje donosowe, dospojówkowe czy dooskrzelowe. W takich przypadkach alergen podaje się odpowiednio na małżowinę nosa, do worka spojówkowego oka lub w formie inhalacji.
- Testy molekularne
To bardzo dokładne badania, określające konkretne molekuły, które uczulają pacjenta. Wykonanie takich testów to pogłębienie diagnostyki, szczególnie zalecane w przypadku silnych dolegliwości czy wystąpienia w wywiadzie wstrząsu anafilaktycznego. Badania należą do drogich, ale ich dokładność jest bardzo wysoka, a sam wynik wysoce miarodajny. Nie trzeba odstawiać leków na alergię, ani specjalnie przygotowywać do badania.
Lek na alergię — jaki wybrać?
Najważniejsze by lek był dobrany przez lekarza. Jednak w czasie nasilonych objawów i dłuższego oczekiwania na wizytę lekarską, warto poradzić się farmaceuty — pomoże dobrać odpowiednie tabletki na alergię bez recepty.
Lekarz po postawieniu diagnozy ma do dyspozycji wiele preparatów, z różnymi substancjami czynnymi. Różnią się drogą podania, a ta zależna jest od miejsca wystąpienia dolegliwości alergicznych. O ile to możliwe, warto wybrać lek na uczulenie, który charakteryzuje się działaniem miejscowym. Leki na alergię podane miejscowo dają szybsze efekty, bez wpływu na cały organizm.
Immunoterapia to ostateczna metoda, jedyna przyczynowa, leczenia alergii. Wymaga pogłębionej diagnostyki i wyraźnych wskazań medycznych. Potocznie nazywa się szczepionką na alergię.
Leki przeciwalergiczne dostępne bez recepty
Leki antyhistaminowe bez recepty możemy dostać w każdej aptece. Leki na alergie dostępne bez recepty poradzą sobie z delikatnymi objawami. W składach tych preparatów znajdziemy między innymi cetyryzynę, desloratadynę czy loratadynę. Leki na uczulenie, nawet te dostępne bez recepty, mają skutki uboczne. Jest to najczęściej senność. Dlatego warto skonsultować się z lekarzem albo z farmaceutą, zanim zdecydujemy się na konkretny preparat.
Rodzaje leków na alergię
Leki przeciwalergiczne mogą występować w różnych postaciach. Różnią się głównie drogą podania. Najpopularniejsze leki na alergię to:
- tabletki na alergie,
- spraye,
- krople na alergię do oczu,
- syropy na alergię.
Zastosowane leki na alergię i forma ich podania jest zależna od wieku pacjenta oraz stopnia uciążliwości objawów. W niektórych przypadkach wystarczy przyjąć leki na alergie działające miejscowo, jak to ma miejsce w przypadku sprayów do nosa czy kropli do oczu. Gdy objawy są bardzo nasilone lub konieczne staje się dotarcie z substancją czynną do innych narządów, stosuje się tabletki na alergię bądź syropy. Leczenie alergii może wymagać wsparcia szczególnie na początku, np. w przypadku wystąpienia wysypek z towarzyszącym intensywnym świądem. Tutaj sam lek na alergię może nie pomóc od razu. Dlatego też dobrze jest sięgnąć maść na uczulenie, której skład zawiera niewielkie dawki sterydów. Oczywiście taki lek możemy przyjąć po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.
Wielu z nas, naszych bliskich czy znajomych cierpi na alergię - szacuje się, że dotyka nawet 25% społeczeństwa zarówno dzieci, jak i dorosłych. Ta dolegliwość potrafi znacznie uprzykrzyć życie. Tabletki na alergię stają się wtedy codziennością. Jednak czy to najlepszy lek na alergie?