Fobia szkolna. Realny problem czy szkolna wymówka?
Twoje dziecko niechętnie uczęszcza do szkoły? To wcale nie musi być lenistwo - być może Twoja pociecha zmaga się z fobią szkolną! Sprawdź, czym ona jest i jak rozpoznać ją u dziecka.
Spis treści
Fobia szkolna to nie wymysł. Dzieci mogą unikać szkoły, żeby radzić sobie ze stresem lub strachem. Strach może mieć wiele przyczyn i czasem może nawet objawiać się fizycznie. Jeżeli Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły to jest to spore wyzwanie, tak dla rodziny, jak i nauczycieli. Fobia szkolna ma znaczący wpływ na rozwój społeczny, emocjonalny i edukacyjny dziecka. Zobacz, jak rozpoznać fobię szkolną.
Spis treści:
- Co to jest fobia szkolna?
- Fobia szkolna − objawy
- Fobia szkolna − jak pomóc dziecku i czego nie robić?
- Fobia szkolna − leczenie
Co to jest fobia szkolna?
Fobia szkolna, zwana także nerwicą szkolną lub unikaniem szkoły, jest formą silnego niepokoju u dziecka, który związany jest z pójściem do szkoły. Te lęki, często głębokie, są chroniczne i mogą wywoływać skrajną panikę, stres i niepokój.
Fobię szkolną zalicza się do fobii społecznych. W klasyfikacji zaburzeń psychicznych określana jest jako zaburzenie lękowe, a dokładniej − nerwicowe.
Wiele różnych czynników może przyczynić się do rozwoju fobii szkolnej wśród dzieci i nastolatków. Mogą to być niepokojące wydarzenia w szkole, takie jak zastraszanie, dręczenie, ośmieszanie lub żenująca sytuacja. Przykra sytuacja rodzinna (śmierć w rodzinie, konflikty między rodzicami) również może przyczynić sie do zachowań lękowych u dziecka. Podobnie jak zmiana szkoły, powrót do szkoły po długiej przerwie czy problemy towarzyskie w szkole.
Przeczytaj również: Jak poradzić sobie z lękiem?
Fobia szkolna − objawy
Psycholog L. Muraszkiewicz zwraca uwagę na różne sfery, w których objawia się przeżywanie lęku szkolnego przez dziecko: psychiczna, fizjologiczna, behawioralna i społeczna.
Do głównych objawów fobii szkolnej można zaliczyć:
- widoczny lęk, który pojawia się tylko w tej jednej sytuacji dotyczącej szkoły
- unikanie wyjścia na zajęcia połączone z przeżywaniem nasilonego niepokoju, a nawet przerażenia
- objawy nasilają się, gdy rodzic nie ustępuje i szybko mijają, gdy dziecko może zostać w domu
- napady paniki, złości, agresywne zachowania
- szybsze tętno, słabnięcie, brak apetytu, ból brzucha, skargi na nudności, stan podgorączkowy
Sprawdź też: Kaszel psychogenny - skąd się bierze kaszel na tle nerwowym?
Fobia szkolna − jak pomóc dziecku i czego nie robić?
Na początku warto zrozumieć, że komfort życia dziecka narażonego na życie w ciągłym napięciu jest znacznie obniżony. Strach przed krytyką, ośmieszeniem czy odrzuceniem w połączeniu z niską samooceną na ogół sam nie mija. Wspólnymi siłami warto pomyśleć o innych rozwiązaniach niż nauka w domu czy godzenie się na kolejny dzień bez szkoły. To tylko pozorne łagodzenie problemu. Na dłuższą metę takie rozwiązania mogą jedynie sprawić, że dziecko będzie gorzej funkcjonować w społeczeństwie czy nawet gorzej się uczyć. To może też wpłynąć na jego późniejszą karierę i życie.
Dobrym pomysłem będzie rozmowa z nauczycielem, wychowawcą i zasygnalizowanie problemu, z którym boryka się Twoje dziecko. Najważniejsze jest zapewnienie dziecku bezpiecznego środowiska, w którym będzie mogło się uczyć i rozwijać. Dotyczy to zarówno domu, jak i przede wszystkim szkoły.
Rozmawiaj z dzieckiem bez gróźb, szantażu i bez osądzania. Tylko taka rozmowa może ujawnić rzeczy, które dzieją się w szkole lub inne stresory, które wywołują poważne lęki u Twojego dziecka. Postaraj się powstrzymać od ocen. Zamiast tego dziel się własnymi doświadczeniami ze zrozumieniem i omawiaj sposoby rozwiązania problemu.
Fobia szkolna − leczenie
Zgodnie ze wskazówkami psycholog L. Muraszkiewicz, leczenie powinno być kompleksowe. Warto rozpocząć od ustalenia diagnozy. Doświadczony psycholog dzieci i młodzieży jest pierwszą osobą, do której najlepiej się udać.
Przeprowadzi on diagnozę psychodynamiczną, która uwzględnia wszystkie uwarunkowania, m.in. czynniki osobowościowe, środowiskowe, rodzinne i biologiczne. Dzięki temu możliwe dobranie właściwej psychoterapii (poznawczo-behawioralna lub psychodynamiczna). Badania pokazują pozytywne efekty terapii poznawczo-behawioralnej. Przy czym rodzina jest również angażowana w wybrane zajęcia i to poprawia jej skuteczność do 70%.
Sprawdź też: Nieśmiałe dziecko - problem czy charakter?
Najnowsze artykuły
Przeczytaj także
Więcej artykułów na ten temat
Dziecko u fryzjera – jak przygotować malucha na pierwszą wizytę?
· 4 minuty czytaniaWybierasz się z dzieckiem do fryzjera? Przygotuj malucha do tej wizyty. Wybierz zakład przystosowany do potrzeb najmłodszych. Postaraj się, by pociecha dobrze zapamiętała ten moment!Dziecko uzależnione od telefonu − jak wpływają na to rodzice?
· 5 minut czytaniaSzacuje się, że co czwarty nastolatek jest uzależniony od telefonu komórkowego. Jak poznać, że dziecko potrzebuje wsparcia psychologicznego? Co powinno niepokoić? Sprawdź!Jak wychowywać dziecko bez krzyku? Pedagogiczne podejście do malucha
· 5 minut czytaniaWbrew niektórym opiniom krzyczenie na dziecko nie jest dobrym sposobem wychowania. Powoduje wiele szkód w psychice i zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia depresji w dorosłym życiu. Sprawdź!