Liszaj twardzinowy − czy jest zaraźliwy? [Lekarz odpowiada]

31. 3. 2018 · Klaudia Dopytalska · 5 minut czytania

Liszaj twardzinowy najczęściej pojawia się na narządach płciowych. Nie musisz się jednak martwić, że zarazisz nim partnera lub partnerkę podczas zbliżenia − nie jest chorobą zakaźną. Choroba w przeważającej mierze dotyka kobiety, choć nie tylko. Zobacz, czym jest liszaj twardzinowy, jakie są jego przyczyny i jakie leczenie możesz włączyć, aby pozbyć się nieestetycznej zmiany skórnej.

Liszaj twardzinowy − kto na niego najczęściej choruje?

Liszaj twardzinowy (łac. lichen sclerosus), w przeszłości nazywany także liszajem twardzinowym i zanikowym lub liszajem białym, to stosunkowo rzadka, przewlekła choroba zapalna skóry i błon śluzowych. Możesz ją poznać po tym, że na swojej skórze zobaczysz zbielenie i zgrubienie. Te zmiany skórne najczęściej występują w okolicy narządów płciowych. Zdecydowanie większa liczba zachorowań na liszaja twardzinowego dotyczy kobiet − aż 85% wszystkich przypadków.  Może pojawić się w każdym wieku, ale najczęściej występuje u dziewczynek w 8 − 13 roku życia, a także u dojrzałych kobiet w okresie pomenopauzalnym (50 − 60 rok życia).

Sprawdź też leki i preparaty na problemy skórne.

Liszaj twardzinowy najczęściej dopada dojrzałe kobiety

Choroba występuje także u mężczyzn, chociaż w dużo mniejszym odsetku (10 razy rzadziej). Objawy wyglądają podobnie, jak u kobiet − najczęściej występuje białawe, perlisto-białe ścieńczenie blaszki zazwyczaj na żołędzi prącia.

Liszaj twardzinowy − przyczyny

Liszaj twardzinowy nie należy do chorób zakaźnych − nie można się nim zarazić poprzez kontakt z osobą chorą. Do powstawania liszaja twardzinowego przyczynić się mogą Twoje uwarunkowania genetyczne,  zaburzenia immunologiczne (zauważono częstsze występowanie tej postaci liszaja u osób z chorobami autoimmunolgicznymi − np. z chorobą Grevesa-Basedowa), zaburzenia hormonalne (szczególnie u kobiet w okresie pomenopauzalnym, np. przez wzrost stężenia testosteronu), przewlekłe infekcje (między innymi zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego − HPV), nawracające urazy czy zaburzenia ukrwienia.

Dowiedz się, jak można zarazić się wirusem HPV.

Liszaj twardzinowy − objawy i przebieg choroby

Objawy choroby, czyli zmiany na skórze, najczęściej występują głównie okolicy anogenitelnej, czyli warg sromowych w przypadku kobiet, prącia w przypadku mężczyzn oraz okolicy odbytu. Dużo rzadziej liszaj twardzinowy występuje poza obszarem genitaliów. Może towarzyszyć zajęciu błon śluzowych narządów płciowych.

Objawy choroby liszaj twardzinowy

Liszaj twardzinowy jest dermatozą obejmującą zarówno Twój naskórek, jak i skórę właściwą. Pierwszym objawem, jaki możesz zauważyć jest zgrubienie i zbielenie skóry. W początkowym etapie choroby na Twojej skórze powstają białawe grudki, którym może towarzyszyć uczucie swędzenia zewnętrznych narządów płciowych oraz niewielkie dolegliwości bólowe.

Po pewnym czasie zmiany spłaszczają się, skóra staje się cieńsza, zanikowa i stwardniała. W wyniku tych zmian skóra narządów płciowych, sromu lub prącia, wygładza się (zanika), a powierzchnia zmian staje się biaława i perlista.

W późniejszym etapie choroby możesz odczuwać suchość i napięcie skóry, a zmiany mogą się lekko złuszczać.  Mogą pojawić się także teleangiektazje − poszerzone naczynka krwionośne (potocznie nazywane pajączkami naczyniowymi), które prześwitują przez cienki naskórek. Możesz też zauważyć, że skóra pokryta zmianami nie będzie miała włosów, gruczołów łojowych i potowych, czyli tzw. przydatków skóry.

Bywa i tak, że liszaj twardzinowy może nie dawać żadnych objawów.

Bardzo rzadko dochodzi do powstania zmian skórnych w lokalizacji poza narządami płciowymi. Wtedy zauważyć go możesz w okolicy tułowia, okolicy podsutkowej, górnej części pleców, barków, pach, nadgarstków i pośladków.

Sprawdź też, czym objawia się opryszczka narządów płciowych.

Liszaj twardzinowy a współżycie

Nie czarujmy się − obecność zmian skórnych w trakcie współżycia może budzić uczucie dyskomfortu i wstydu. Czasem nawet z racji stwardnienia i uczucia ciągnięcia skóry, możesz mieć problemy z odczuwaniem przyjemności.

Liszaj twardzinowy a współżycie

Liszaj nie jest jednak chorobą zaraźliwa − nie musisz się więc martwić, że zarazisz nią partnera lub partnerkę.  Jeśli jednak zauważysz u siebie lub partnera odbarwienie, stwardnienie skóry w okolicy narządów płciowych warto skonsultować to z lekarzem (dermatologiem, wenerologiem, ginekologiem lub urologiem), nawet jeśli zmiany nie wywołują żadnych dolegliwości.

Nie myl liszaja twardzinowego z grzybicą pochwy. O tej drugiej chorobie możesz przeczytać w artykule: Znowu to samo! Nawracająca grzybica pochwy. 

Liszaj twardzinowy − leczenie

A jak leczyć liszaj twardzinowy? Leczenie polega głównie na stosowaniu preparatów miejscowych − najczęściej stosuje się terapie miejscowymi preparatami sterydowymi. Inną opcją są inhibitory kalcyneryny, które dają mniej skutków niepożądanych. W niektórych przypadkach stosuje się także krioterapię czy laseroterapię. Leczenie zmiany skórnej prowadzi do złagodzenia objawów, które możesz odczuwać, np. świądu, a także poprawia wygląd zmian skórnych.

    Najnowsze artykuły

    Przeczytaj także

    • Stan zapalny skóry – przyczyny, objawy i leczenie

      Stan zapalny skóry może wynikać z reakcji alergicznych lub przewlekłych chorób. Leczenie problemów polega na skojarzeniu farmakoterapii do stosowania miejscowego lub ogólnego oraz odpowiedniej pielęgnacji.
      Stan zapalny skóry – przyczyny, objawy i leczenie
    • Nużeniec i nużyca: objawy to m.in. zaczerwienione policzki!

      Masz zaczerwienione policzki i nie jest to objaw cery naczynkowej? To może być nużyca, choroba wywoływana przez pasożyta. Dowiedz się więcej na ten temat!
      Nużeniec i nużyca: objawy to m.in. zaczerwienione policzki!
    • Suche plamy na twarzy: kiedy to błąd pielęgnacji, a kiedy objaw choroby?

      Suche plamy na twarzy mają różne pochodzenie. Często wskazują na przesuszoną lub odwodnioną skórę. Bywa, że za nieestetycznymi zmianami stoją poważne choroby. Dowiedz się więcej!
      Suche plamy na twarzy: kiedy to błąd pielęgnacji, a kiedy objaw choroby?
    • Odkażanie ran – jak i czym dezynfekować rany?

      Obecnie do odkażania ran zaleca się stosowanie nowoczesnych antyseptyków zawierających w swoim składzie oktenidynę, chlorheksydynę, wodne roztwory jodopowidonu oraz podchlorynów. Sprawdź, jak odkazić ranę! 
      Odkażanie ran – jak i czym dezynfekować rany?

    Więcej artykułów na ten temat

    O autorze
    Klaudia Dopytalska
    Klaudia Dopytalska
    Jestem lekarzem w trakcie specjalizacji z dermatologii. Na co dzień przykładam wagę do zdrowego trybu życia i uprawiam różne formy aktywności fizycznej.
    Przeczytaj więcej od tego autora
    O autorze
    Klaudia Dopytalska
    Klaudia Dopytalska
    Jestem lekarzem w trakcie specjalizacji z dermatologii. Na co dzień przykładam wagę do zdrowego trybu życia i uprawiam różne formy aktywności fizycznej.
    Przeczytaj więcej od tego autora