Witamina C
Dzięki swoim właściwościom witamina C, czyli kwas askorbinowy, ma szerokie zastosowanie, i to nie tylko w medycynie. Ponieważ wykazuje ona silne działanie przeciwutleniające, jest także wyjątkowo doceniana przez kosmetologów. Nie ulega jednak wątpliwości, że najczęściej wykorzystuje się ją w celach leczniczych oraz do profilaktyki różnych chorób. Najbardziej popularne wydaje się w tej kwestii wspomaganie Twojego systemu odpornościowego.
Rola witaminy C w organizmie
Kwas askorbinowy jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Ponieważ nasze komórki nie potrafią samodzielnie wyprodukować tego składnika, należy go dostarczyć wraz z pożywieniem.
Witamina C - właściwości
Witamina C to przede wszystkim bardzo silny przeciwutleniacz (antyoksydant). W praktyce oznacza to, że ten kwas neutralizuje reaktywne formy tlenu, często siejące spustoszenie w ludzkich tkankach. Ponadto wspomaga on regenerację przeciwutleniaczy hydrofobowych. Dzięki temu spowodowane działaniem wolnych rodników zniszczenia lipidów, białek i kwasów nukleinowych są znacznie mniejsze.
A jak kwas askorbinowy wpływa na odporność? Oczywiście duże znaczenie w tej kwestii mają jego właściwości antyutleniające, ale to nie wszystko. Witamina C zmniejsza również produkcję hormonów stresu, które bardzo osłabiają odporność. Ponadto witamina ta zwiększa aktywność komórek odpornościowych (w tym limfocytów) - sprawdź preparaty na odporność - i ma działanie antyhistaminowe.
Poza działaniem proodpornościowym, witamina C bierze także udział w produkcji kolagenu. Odpowiada on zarówno za jędrność skóry, jak i tworzenie się chrząstki stawowej. Oznacza to, że witamina C bierze czynny udział we wspieraniu układu kostno-stawowego i odpowiada za jego poprawne funkcjonowanie. Kwas askorbinowy wpływa też na elastyczność stawów i tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia kontuzji u sportowców.
Warto wymienić również inne działania witaminy C – ułatwia ona asymilację żelaza, utrzymuje prawidłowy stan tkanki łącznej (ponieważ wspiera prawidłową syntezę kolagenu), wzmacnia zęby i dziąsła, zabija bakterie powodujące próchnicę oraz stabilizuje psychikę.
Podsumowując, najważniejsze funkcje witaminy C w organizmie to:
- opóźnianie lub zatrzymywanie procesu utleniania,
- wspomaganie odporności,
- umożliwienie syntezy kolagenu,
- aktywacja wielu enzymów,
- udział w syntezie różnych ważnych związków chemicznych (np. kortykosteroidów czy niektórych neuroprzekaźników).
Witamina C - lek czy suplement diety?
Stwierdzenie, że przyjmowanie witaminy C jest najlepszym sposobem na przeziębienie, to popularny… mit. Wyjątek stanowią maratończycy, narciarze i żołnierze przebywający w bardzo niskich temperaturach. Przyjmowanie przez nich 2 g kwasu askorbinowego dziennie spowodowało zmniejszenie zapadalności na przeziębienie o połowę.
Choć w czasie przeziębienia lub grypy zwiększenie dziennej dawki witaminy C nie ma wpływu na przebieg choroby, to podczas stosowania jej profilaktycznej suplementacji masz szansę zauważyć istotne zmiany. Utrzymywanie właściwego poziomu witaminy C sprawia, że ryzyko przeziębienia w czasie zwiększonej liczby zachorowań może zmaleć o 8% u dorosłych oraz o 14% u dzieci. Dlatego niezwykle ważna jej jest odpowiednia suplementacja.
Witamina C – dawkowanie i zapotrzebowanie
Dobowa dawka witaminy C dla człowieka wynosi od 25 do nawet 120 mg (w zależności od wieku, płci i sytuacji życiowej).
Dawkowanie witaminy C u dorosłych
Kobiety potrzebują jej standardowo 75 mg, a mężczyźni - 90 mg. Ogólnie przyjęta norma mówi, że u osoby dorosłej dzienna dawka spożycia witaminy C nie powinna przekroczyć 1000 mg.
Każdy lek i suplement diety należy stosować z rozwagą i zgodnie z zaleceniami lekarza lub producenta. Ta zasada obejmuje również witaminę C. Nie możesz zapominać o tym, że zastosowanie jej w niewłaściwych dawkach (zarówno w postaci jednoskładnikowej, jak i w postaci suplementu) wiąże się z ryzykiem przedawkowania. Dlatego na pytanie: “Witamina C 1000 mg - ile razy dziennie ją łykać?” odpowiedź brzmi: Maksymalnie 1 raz, i to najlepiej po konsultacji z lekarzem.
A jak wygląda zapotrzebowanie na kwas askorbinowy u szczególnych grup osób, takich jak dzieci czy kobiety w ciąży?
Witamina C dla dzieci
Witamina C dla niemowląt i dzieci również jest bardzo ważna. Niemowlęta do 28 dnia życia potrzebują 25-40 mg kwasu askorbinowego. Gdy dziecko osiągnie już wiek 2 lat, dawkę można zwiększyć do 50 mg. Na rynku są dostępne preparaty przeznaczone specjalnie dla najmłodszych – m.in. musujące tabletki do rozpuszczania w wodzie, krople i syropy, ale także lizaki czy żelki, których głównym składnikiem jest witamina C. Apteka internetowa Dr. Max także ma je w swojej ofercie.
Witamina C w ciąży i w czasie laktacji
Kwas askorbinowy należy do witamin, które są bezpieczne dla kobiet w ciąży, ponieważ jego nadmiar nie gromadzi się w organizmie. Kobieta w ciąży potrzebuje 100 mg witaminy C, a w czasie laktacji - nawet 120 mg.
Witamina C - objawy niedoboru
Niedobór kwasu askorbinowego prowadzi do wystąpienia licznych dolegliwości. Jednak rozwinięcie się poważnej choroby spowodowanej awitaminozą poprzedzają pewne sygnały ostrzegawcze.
Jakie są objawy niedoboru witaminy C?
- Szybkie męczenie się,
- senność,
- skłonność do pojawiania się siniaków,
- brak apetytu,
- suchość skóry,
- spadek odporności fizycznej i psychicznej.
Na szczęście w krajach rozwiniętych niedobór witaminy C jest rzadko spotykany. Najczęściej dotyka on osoby palące papierosy, co skutkuje pojawianiem na ich skórze wielu drobnych zmarszczek.
Witamina C – skutki niedoboru
Najbardziej znanym efektem niedoboru witaminy C jest szkorbut, czyli krwawienie i owrzodzenie dziąseł oraz wypadanie zębów, kruchość i łatwe pękanie naczyń krwionośnych, bóle stawów, nieprawidłowe zrastanie się kości oraz powolne gojenie się ran.
Przedawkowanie witaminy C i skutki uboczne
Witaminę C oczywiście można przedawkować. Jej nadmiar nie jest toksyczny, ale może wywoływać różnego rodzaju dolegliwości. Są to m.in. bóle brzucha, nudności, biegunka, wymioty, wysypka na skórze i nagłe obniżenie odporności. Witamina C rozpuszcza się w wodzie, dzięki czemu nie gromadzi się w organizmie, a jej wydalanie następuje z moczem oraz potem. Cała nadwyżka kwasu askorbinowego jest więc usuwana z Twojego organizmu.
Witamina C w tabletkach czy w innej formie?
Witamina C dostępna jest w różnych formach. Do najbardziej powszechnych należą: witamina C – tabletki oraz witamina C – krople. Z kolei witamina C do rozpuszczania pozwoli Ci podzielić maksymalną dobową dawkę na mniejsze porcje (np. po 200 mg), które są dużo lepiej wykorzystywane przez organizm.
Jeżeli więc preferujesz przyjmowanie witamin w formie płynu, na aptecznych półkach dostępna jest również rozpuszczalna witamina C w proszku.
Naturalna witamina C - gdzie jest jej najwięcej?
Powszechnie wiadomo, że kwas askorbinowy występujący w produktach spożywczych jest najlepiej przyswajalny dla ludzkiego organizmu. Gdzie występuje naturalna witamina C? Najwięcej kwasu askorbinowego znajdziesz w owocach, warzywach i ziołach.
Oto najlepsze źródła witaminy C:
- natka pietruszki,
- czerwona papryka,
- warzywa kapustne (kapusta, brukselka, brokuł, kalafior),
- owoce dzikiej róży,
- czarne i czerwone porzeczki,
- cytrusy,
- kiwi.
Witamina C - cena
W zależności od formy (tabletki, krople, w proszku), składu oraz od pojemności opakowania zmienia się cena produktów z witaminą C.