Brak snu i skutki uboczne. Co dzieje się z Twoim ciałem, gdy nie śpisz?

Według statystyk, w dzisiejszych czasach nawet aż 40% Polaków ma problemy ze snem! Skutki braku snu negatywnie odbijają się nie tylko na zdrowiu pojedynczej osoby, lecz także na całym społeczeństwie. Czy wiesz, że wielu z nas w ogóle nie zdaje sobie sprawy z tego, jak ważny dla człowieka jest zdrowy sen? Naukowcy, którzy badają fizjologię ludzkiego organizmu podkreślają, że spanie jest czynnością tak samo ważną, jak picie wody czy oddychanie! Co powoduje brak snu? Czy brak snu to choroba?

Dobry sen jest jak tlen

Prawidłowy sen to jeden z filarów zdrowia każdego żywego organizmu − człowiek nie jest tu wyjątkiem. Czy wiesz, że tak naprawdę przesypiasz 1/3 swojego życia? Ale czas przespany nie jest czasem straconym!

Podczas snu  Twoje ciało regeneruje się − zarówno na poziomie psychicznych, jak i fizycznym. Sen ma wpływ na kluczowe dla życia narządy: mózg, serce czy układ odpornościowy.  Kiedy Ty śpisz, Twój mózg, a przede wszystkim kora mózgowa, regeneruje się i odpoczywa od nadmiaru bodźców, jakie dochodzą do Ciebie w ciągu dnia.

Co jeszcze dzieje się, gdy śpisz? Można powiedzieć, że Twoje ciało przechodzi w stan głębokiej relaksacji, serce i oddech zwalniają, mięśnie wiotczeją, spada też ciśnienie tętnicze krwi i temperatura ciała. Wszystkie te zjawiska są niezbędne dla zdrowia.

Barak snu − skutki uboczne

Brak snu niesie za sobą skutki uboczne i negatywnie wpływa na kluczowe funkcje życiowe. Które organy najszybciej reagują na niedobór snu? To oczywiście mózg i Twoja psychika. Neurologiczne skutki niedoboru snu widać już praktycznie po jednej nieprzespanej nocy. Potwierdzą to osoby, które pracują na nocnej zmianie, np. piloci samolotów, lekarze czy policjanci. Wystarczy, że „zarwiemy” jedną noc i następnego dnia jesteśmy rozdrażnieni, senni, nerwowi, trzęsą nam się ręce, mamy też problemy z koncentracją. Jedną noc można oczywiście odespać, ale co, gdy jesteśmy narażeni na chroniczny brak snu?

Skutki niedoboru snu:

1. Funkcje intelektualne i pamięć

Przewlekły brak snu znacząco wpływa na Twoje funkcje intelektualne. Obniża zdolności percepcyjne, osłabia pamięć i możliwość koncentracji. Niewyspany człowiek dużo gorzej przyswaja nowe umiejętności, a problemem stać się mogą tak błahe czynności, jak zapamiętywanie imion czy dat! Kiedy człowiek się wyśpi, może być roztargniony i drażliwy. Skutki niedoboru snu to również osłabienie pamięci długotrwałej, co powoduje, że nie jesteś w stanie przywołać w pamięci zdarzeń z przeszłości.

2. Ból głowy i migrena

Gdy do gabinetu lekarskiego zgłasza się pacjent cierpiący na bóle głowy, jednym z pierwszych pytań jakie zada lekarz to, czy się wysypia. Nie bez powodu! Wśród skutków ubocznych braku snu znajdują się napięciowe bóle głowy czy migrena. Więcej o napięciowym bólu głowy przeczytasz: Napięciowy ból głowy dotyka nawet 80% populacji! Czym tak naprawdę jest? Osoby, które cierpią na migrenę podają, że napady bólu głowy pojawiają się u nich właśnie po nieprzespanej nocy. Łatwo więc sobie wyobrazić konsekwencje przewlekłego braku snu. Zanim sięgniesz po kolejną tabletkę na ból głowy, zadbaj najpierw o dobry sen!

3. Choroby i zaburzenia psychiczne

Okazuje się, że brak snu, poza krótkotrwałymi konsekwencjami jak rozdrażnienie czy ból głowy, może mieć bardzo poważne skutki uboczne w postaci chorób psychicznych! Chroniczne niewyspanie jest przyczyną zaburzeń równowagi neuroprzekaźników w mózgu, co nieuchronnie prowadzi do chorób takich jak depresja, zaburzenia lękowe czy nerwica. Niestety, w dzisiejszych czasach depresja stała się tak powszechna, że zalicza się ją do chorób cywilizacyjnych, zupełnie jak nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Jaki z tego wniosek? Przy leczeniu depresji warto również zadbać o prawidłowy i zdrowy sen − to jeden z elementów terapii.  

Brak snu − konsekwencje

Poza silnym wpływem na psychikę i układ nerwowy człowieka, brak snu ma również inne bardzo negatywne skutki. Prowadzić to może do nadmiernego apetytu, a co za tym idzie do otyłości i cukrzycy. Osoby, które przesypiają zbyt mało godzin w ciągu doby, mają również zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe, czyli są bardziej narażone na zawał serca, nadciśnienie czy udar mózgu. Skutki braku snu to także obniżona odporność i podatność na infekcje, dlatego dobry sen jest jednym ze sposobów unikania corocznego przeziębienia czy grypy. Co ciekawe, dobry sen to również zdrowy brzuch, bo zaburzenia snu sprzyjają niestrawności i bólom brzucha, czyli zespołowi jelita nadwrażliwego.

Nie ma wątpliwości co do tego, że prawidłowy sen jest gwarancją dobrego zdrowia. Na co dzień żyjemy intensywnie, dużo pracujemy, a do mózgu nieustannie dociera zewsząd mnóstwo impulsów. Z tego powodu w dzisiejszych czasach warto zadbać o prawidłową higienę snu, żeby organizm miał szansę się prawidłowo zregenerować.

Zobacz też, jak zadbać o zdrowy sen w artykule: Zaburzenia snu: jak ich uniknąć i w końcu się wyspać?