Alkoholizm pod krawatem. Po czym poznać uzależnienie od alkoholu?

Kolejny dzień lata, upał, znajomi, śmiech i kolejne piwo. Rano kac, ciężka głowa i żartobliwe komentarze: ty alkoholiku! Inna sceneria: powrót po ciężkim dniu pracy, chwila relaksu, szklanka wypełniona bursztynową szkocką. Nadużycie czy uzależnienie? Jak rozpoznać uzależnienie od alkoholu?

„Idę albo nie idę!” Z kim Ci się kojarzy „alkoholik”?

Wiesz, że uzależnienie od alkoholu jest uważane za jedną z najbardziej poważnych przyczyn chorób przewlekłych i śmierci na świecie? Polski projekt badawczy nt. "Rozpoznawania uzależnienia od alkoholu przez lekarzy podstawowej", potwierdza, że:

Uzależnienie od alkoholu jest jednym z najrzadziej rozpoznawanych i leczonych zaburzeń psychicznych w polskiej populacji.

Jakis czas temu brałam udział w warsztatach psychologiczno – pedagogicznych w Ośrodku Uzależnień w Krakowie. Prowadzacy, który od lat pracuje z osobami dotkniętmi problemem choroby alkoholowej opowiadał historie ludzi walczących z nałogiem.

Myślałam, kto dzisiaj nie pije? W mojej głowie pojawił się zabawny obraz pijanego bohatera ze słynnego filmiku, który podbił internet i słynne już (niemalże szekspirowskie!) hasło: idę albo nie idę? Prawie 2 mln wyświetleń! Stereotyp alkoholika z reklamówką w starym wyciągniętym ubraniu, widziany z zewnątrz, wywołuje tysiące uśmiechów (bohater filmiku miał 3 garnitury, ale, jak mówi, w żadnym nie idzie).

Alkoholizm, alkoholik - pierwsze skojarzenia, jakie się nasuwają, to

• bezdomny, zbierający na wino,
• patologiczne środowisko miejskich blokowisk, socjalnych mieszkań,
• ciężka choroba ludzi nieradzących sobie z biedą, codziennymi problemami, traumatycznymi przeżyciami itd.

W dużym stopniu tak, znam te historie z opowieści mojej krewnej, która od lat pracuje w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej. Poprzez kontakt z ludźmi dotkniętymi problemem zespołu alkoholowego zawsze jest w stanie odpowiedzieć na pytanie, gdzie szukać pomocy (o tym na końcu).

Po czym poznać uzależnienie od alkoholu

Początki nie musiały tak wygladać. Osoby pijące dłuższy czas, wciąż mogą nie odczuwać żadnych konsekwencji (zdrowie, praca, rodzina). Potwierdzają to słowa psychoterapeuty poznawczo – behawioralnego T. Folusza. Wskazuje on na objawy alkoholizmu i jednocześnie zauważa, że:

Wystarczy pojawienie się trzech objawów na przestrzeni 12 miesięcy, aby stwierdzić zespół uzależnienia alkoholowego!

1. Głód alkoholowy (przymus, pragnienie spożycia).
2. Klinowanie (łagodzenie negatywnych konsekwencji spożycia przez kontynuację picia).
3. Brak kontroli przy sięganiu po substancję (alkohol).
4. Opór przy powstrzymywaniu się od picia.
5. Sukcesywne porzucanie zainteresowań, relacji z innymi, aktywności, które zawsze sprawiały nam radość na rzecz substancji/alkoholu.
6. Spożycie pomimo szkód, które to wywołało/wywołuje (choroby, nadciśnienie, urazy, konflikty rodzinne, straty finansowe, społeczne czy zawodowe).

Nie trzeba pić codziennie, żeby uzależnienie ogarneło umysł i organizm. Na zespół uzależnienia może też wskazywać regularne (nawet cotygodoniowe) picie, tzw. ciągi alkoholowe.

Jak leczyć uzależnienie od alkoholu?

Zidentyfikowaliśmy problem, więc gdzie szukać pomocy dla siebie lub bliskiej osoby zmagającej się z problemem uzależnienia?

Można zgłosić się do Ośrodka Pomocy Społecznej. Tam zostaniemy skierowani na leczenie odwykowe bądź do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Komisja wzywa terapeutę uzależnień, mającego ocenić skalę problemu. W wypadku konieczności terapii możemy podjąć 6-tygodniowe leczenie stacjonarne w oddziałach przy szpitalu.

Gdy problem dotyczy bliskiej Ci osoby, a ona go nie dostrzega (dodatkowo pojawia się przemoc w rodzinie), po zgłoszeniu sie do MOPS-u powiadomiona przez pracowników Komisja Rozwiazywania Problemów Alkoholowych wysyła wezwanie do uzależnionej osoby. Dalsze kroki pozostają takie same, w skrajnych przypadkach Komisja powiadamia sąd.

Równie dobrze możemy udać się do psychologa, psychiatry lub bezpośrednio do terapeuty uzależnień. Jedno jest pewne - pomoc specjalisty jest niezbędna.

Co na to psycholog?

Zadaniem psychoterapeuty nie jest ani szukanie winy, ani dawanie rad i pocieszenia. Podstawą jest rozpoznanie problemu, a następnie zaplanowanie odpowiedniego programu działań, aby eliminować czynniki działające negatywnie i wzmacniać pozytywne. Celem procesu terapeutycznego jest zatem zrozumienie przez pacjenta tego, co się dzieje i dlaczego. Dzięki terapii zyskuje on pomoc w efektywnym radzeniu sobie z życiowymi problemami oraz uczy się, jak pomagać samemu sobie.

W kontekście problemu szczególne miejsce zajmuje rodzina lub partner osoby uzależnionej. W psychologii wyróżnia się kilka faz przystosowania do życia w rodzinie z problemem alkoholowym oraz różne koncepcje współuzależnienia, dlatego proces zdrowienia powinien objąć cały system. U osób współuzależnionych pojawiają się trudności z kontrolowaniem swoich emocji i zachowania, dlatego tak ważne jest zrozumienie patologicznego wzorca reagowania na czyjeś uzależnienie.

- dodaje psycholog, Katarzyna Ślusarek.

Uzależnienie od alkoholu – test

Na wielu stronach dostępne są testy, które pomogą dokonać autodiagnozy i ocenić, czy to moment, by zwrócić się do specjalisty.

Natomiast warto pamiętać, że diagnozę może postawić jedynie lekarz lub wykwalifikowany specjalista terapii uzależnień.