7-dniowy jadłospis dla cukrzyka seniora – wypróbuj nasze tygodniowe menu!

Cukrzyca to przewlekła choroba, której skutki mogą mieć wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Niestety u osób starszych dolegliwość ta współwystępuje z innymi chorobami, co dodatkowo może komplikować jej przebieg. Jeśli jednak zastosujemy odpowiednie menu dla cukrzyka seniora, to możemy, nawet mimo chorób współwystępujących, skutecznie wpłynąć na stan zdrowia i samopoczucia. Jak powinna wyglądać dieta w cukrzycowa dla seniora?

Cukrzyca u osób starszych – powszechny problem

Coraz więcej ludzi na świecie rokrocznie choruje na cukrzycę. Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje także, że mamy do czynienia ze starzejącym się społeczeństwem. Wiek powyżej 60 roku życia w połączeniu ze współwystępującą cukrzycą to istotne czynniki zwiększające ryzyko przedwczesnej śmierci, niepełnosprawności czy rozwoju chorób takich jak nadciśnienie tętnicze czy udar mózgu.

Dane epidemiologiczne są alarmujące, bowiem nawet 1/3 ludzi po 65 roku życia cierpi na cukrzycę, z czego prawie wszyscy to chorzy na cukrzycę typu II (insulinoniezależna). Tylko około 5% z tej grupy to chorzy na cukrzycę typu I – insulinozależną. A jednocześnie podkreśla się, że nawet połowa przypadków cukrzycy na świecie nie zostaje nawet wykryta!

U starszych osób czynniki zwiększające ryzyko rozwoju cukrzycy, ale także wpływające na pogorszenie jej objawów to:

• Niska aktywność fizyczna,
• Niepełna wydolność narządów, w tym wątroby i nerek,
• Stosowanie leków, których skutkami ubocznymi mogą być zaburzenia gospodarki węglowodanowej,
• Otyłość oraz ogólnie zwiększona ilość tkanki tłuszczowej w stosunku do młodszych osób.

Warto wiedzieć, że u osób w podeszłym wieku cukrzyca może nie objawiać się poprzez występowanie charakterystycznych objawów klinicznych takich jak: wielomocz, zaburzenia widzenia (sprawdź witaminy i minerały na oczy), osłabienie, częste infekcje czy zwiększone pragnienie. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań laboratoryjnych, poddawanie się konsultacjom specjalistycznym – zwłaszcza ginekologicznym i okulistycznym.

Dieta cukrzycowa dla seniora – jakie są jej reguły?

Jadłospis dla seniora cukrzyka nie różni się zanadto od diety w cukrzycy, którą zaleca się młodszym osobom. Przede wszystkim kaloryczność menu musi być odpowiednio, indywidualnie dostosowana do potrzeb osoby starszej. Należy wziąć pod uwagę takie czynniki jak: wiek, wzrost, masa ciała, stan zdrowia, ilość aktywności fizycznej. W przypadku seniorów z nadwagą lub otyłością, czyli niestety w przypadku większości osób w wieku podeszłym, za pomocą diety musimy starać się normalizować masę ciała. Pomoże to w zapobieganiu powikłań cukrzycy oraz wspomoże regulację hiperglikemii.

Dania dla cukrzyka seniora – co powinny zawierać?

Podstawowym aspektem, o który trzeba zadbać w diecie osoby chorej na cukrzycę, jest niski indeks glikemiczny produktów. Przekłada się to na tak zwany niski ładunek glikemiczny całego posiłku. Dlaczego to takie ważne? Otóż indeks glikemiczny produktu spożywczego wskazuje na to, w jak dużym stopniu wpływa on na zwiększenie stężenia glukozy we krwi po spożyciu.

Indeks gikemiczny w diecie cukrzyka

Produkty bogate w błonnikcharakteryzują się niskim indeksem glikemicznym, dlatego to właśnie one powinny stanowić podstawę jadłospisu dla cukrzyka seniora. Należą do nich na przykład:

• ryż brązowy,
• płatki owsiane,
• pieczywo razowe,
• makaron pełnoziarnisty,
• kasze gruboziarniste
• czy też owoce o niskiej zawartości cukru: maliny, truskawki, jagody, jeżyny, kiwi oraz granat.

Ponadto wszystkie surowe warzywa są dozwolone w jadłospisie cukrzyka, ponieważ zawarty w nich błonnik czyni je produktami o niskim indeksie glikemicznym. W przypadku warzyw gotowanych należy uważać na marchew, buraki, groszek czy kukurydzę. Poddając je działaniu wysokiej temperatury, sprawiamy, że ich indeks glikemiczny wzrasta. Dlatego też przygotowując ciepłe dania dla cukrzyka seniora, należy ich unikać w jadłospisie.

Węglowodany złożone w diecie seniora cukrzyka

Dieta cukrzycowa dla seniora powinna opierać się o źródła węglowodanów złożonych, czyli produkty takie jak:

• razowe pieczywo,
• brązowy ryż,
• pełnoziarnisty makaron,
• gruboziarniste kasze,
• płatki zbożowe pełnoziarniste
• czy otręby.

Białko a dieta diabetyka seniora

Jadłospis dla seniora cukrzyka powinien zawierać chude źródła białka, jak na przykład drób, królik, ryby. Należy jednak ograniczyć spożycie mięsa czerwonego oraz przetworzonych produktów mięsnych. Warto także uwzględnić w menu strączki, a więc produkty takie jak: ciecierzyca, soczewica, fasola, które powinno się spożywać  co najmniej 2 razy na tydzień.   

Warzywa i owoce a jadłospis cukrzyka

W każdym posiłku powinny znaleźć się świeże warzywa – należy spożywać ich co najmniej 4 porcje dziennie. Warto przy tym zapamiętać, że 1 porcja to na przykład 1 średni pomidor, pół papryki czy duża garść szpinaku. Owoce natomiast powinny stanowić tylko dodatek do jadłospisu dla seniora cukrzyka. Zawierają one co prawda naturalne cukry, jednak u osób starszych, u których mamy do czynienia dodatkowo z obniżeniem wydolności wątroby, należy szczególnie zadbać o zminimalizowanie zawartości cukrów prostych w diecie.

Wybierajmy zatem owoce o niskim indeksie glikemicznym, na przykład:

• maliny,
• truskawki,
• borówki,
• kiwi,
• granat,
• cytrusy.

Komponując dietę dla cukrzyka seniora, warto zwrócić uwagę na to, by były w niej wykorzystywane produkty sezonowe i/lub lokalne. Te zwykle są najbardziej świeże, bogate w wartości odżywcze, a jednocześnie ich cena nie jest wygórowana. Przykład? Zamiast owoców takich jak papaja, mango, awokado czy granat, lepiej bazować na naszych rodzimych produktach: jabłkach, gruszkach, śliwkach czy chociażby porzeczkach. Oczywiście sezonowe owoce warto kupować, kiedy są już dostępne u krajowych producentów.

Przetwory mleczne w diecie osoby starszej chorującej na cukrzycę

Jadłospis dla cukrzyka seniora powinien uwzględniać naturalne, najlepiej fermentowane produkty mleczne niezawierające dodatku cukru. Doskonale, gdyby dziennie były to co najmniej 2 porcje takich produktów jak:

• jogurt naturalny,
• mleko o średniej lub niskiej zawartości tłuszczu,
• kefir,
• maślanka.

1 porcja to w tym przypadku 1 szklanka/kubek.

Poznaj polskie superfoods!

Przykładowy, 7-dniowy jadłospis dla cukrzyka seniora

Przygotowałem dla Ciebie 7-dniowy spis dań, który idealnie wpisuje się w zalecenia diety dla cukrzyka seniora. Znajdź w nim coś smacznego dla siebie!

DZIEŃ 1

• Śniadanie: Razowe kanapki z twarożkiem i pomidorem
• Drugie śniadanie: Koktajl z jabłka, kefiru i cynamonu
• Obiad: Pierś z kurczaka w sosie pomidorowym na brązowym ryżu
• Podwieczorek: Orzechy włoskie i kawałki gruszki
• Kolacja: Sałatka z kaszy gryczanej, kiszonego ogórka i fety
• Przekąska (po kolacji lub w ciągu dnia): Sałatka z fetą, pomidorami i nasionami słonecznika

DZIEŃ 2

• Śniadanie: Owsianka z jabłkiem, jogurtem i cynamonem
• Drugie śniadanie: Kanapki razowe z chudą wędliną i ogórkiem kiszonym
• Obiad: Pulpety z indyka w sosie pieczarkowym z kaszą pęczak
• Podwieczorek: Sałatka z pomarańczy i orzechów włoskich
• Kolacja: Kanapki razowe z pastą z fety i ogórka
• Przekąska (po kolacji lub w ciągu dnia): Słupki marchewki, migdały

DZIEŃ 3

• Śniadanie: Jajecznica z pomidorami
• Drugie śniadanie: Sałatka owocowa z jabłka i pomarańczy z migdałami
• Obiad: Zupa pieczarkowa z mięsem z kurczaka
• Podwieczorek: Budyń na mleku z mrożonymi truskawkami i orzechami
• Kolacja: Zapiekanka brokułowa z fetą i ziemniakami
• Przekąska (po kolacji lub w ciągu dnia): Surówka z marchewki, pietruszki i selera z oliwą z oliwek

DZIEŃ 4

• Śniadanie: Omlet z chudą wędliną i rzodkiewką
• Drugie śniadanie: Kanapki z twarożkiem i szczypiorkiem
• Obiad: Schab duszony w sosie własnym z kalafiorem i kaszą gryczaną
• Podwieczorek: Koktajl z gruszki, kakao i kefiru
• Kolacja: Bułka razowa z pastą z makreli
• Przekąska (po kolacji lub w ciągu dnia): Orzechy włoskie i koktajl z jogurtu oraz mrożonych truskawek

DZIEŃ 5

• Śniadanie: Kanapki z pastą z jajka i makreli
• Drugie śniadanie: Sałatka z gotowanym kurczakiem i pomidorami
• Obiad: Kotleciki z kaszy gryczanej z sałatką z kiszonych ogórków
• Podwieczorek: Surówka z marchewki, jabłka i selera z orzechami włoskimi
• Kolacja: Kanapki z wędliną, serem żółtym i rzodkiewką
• Przekąska (po kolacji lub w ciągu dnia): Jabłko z migdałami

DZIEŃ 6

• Śniadanie: Omlet ze startym jabłkiem i cynamonem
• Drugie śniadanie: Kanapki z serem żółtym i ogórkiem kiszonym
• Obiad: Pulpeciki z fileta z dorsza w sosie koperkowym z ziemniakami
• Podwieczorek: Kanapka z masłem i siekanymi orzechami
• Kolacja: Sałatka z brokułem, tuńczykiem i makaronem pełnoziarnistym
• Przekąska (po kolacji lub w ciągu dnia): Surówka z pora i białej kapusty z dodatkiem jogurtu i nasion słonecznika

 DZIEŃ 7

• Śniadanie: Kanapki razowe z pastą z tuńczyka i jogurtu
• Drugie śniadanie: Owsianka z gruszką, jabłkiem i migdałami
• Obiad: Zapiekanka makaronowa z chudą wędliną i pomidorami
• Podwieczorek: Koktajl ze świeżego buraka, marchewki i jabłka oraz migdały
• Kolacja: Sałatka z fasoli konserwowej, kaszy bulgur i papryki
• Przekąska (po kolacji lub w ciągu dnia): Paski papryki z pastą twarożkową

Poznaj również zalecenia żywieniowe do diety dla osób powyżej 80 roku życia.

Menu dla cukrzyka seniora – podsumowanie

Jadłospis dla seniora cukrzyka, jak już wspomniano, nie różni się znacząco od menu dla młodych diabetyków. Najważniejszym jego celem jest normalizacja masy ciała oraz zapobieganie nagłym skokom stężenia glukozy we krwi. Musi też uwzględniać ewentualną wielochorobowość, która naturalnie wynika z podeszłego wieku danej osoby. Dlatego też ważny aspekt stanowi indywidualizacja zaleceń. Oczywiście w ustalaniu menu dla cukrzyka seniora należy trzymać się ogólnych zasad menu w tej chorobie, jednak trzeba je każdorazowo dostosowywać do potrzeb chorego. Wówczas istnieje największa szansa na spowolnienie progresji schorzenia.