Znieczulenie miejscowe − jak się na nie przygotować?

13. 2. 2019 · Aleksandra Malewska · 5 minut czytania

Wizja zabiegu chirurgicznego i znieczulenia, bez względu na to czy ogólnego, czy miejscowego, zawsze budzi w pacjentach przerażenie. Pacjenci boją się, że mimo znieczulenia i tak będą czuć ból, że obudzą się w trakcie zabiegu, albo wręcz przeciwnie, w ogóle się nie wybudzą. Często obawiają się też, że tak zwane znieczulenie „w kręgosłup” nie przestanie działać i porażenie mięśni będzie trwałe. Wszystko, co nieznane budzi lęk, dlatego postaram się przybliżyć temat znieczulenia miejscowego.

Na czym polega znieczulenie miejscowe?

Podstawową cechą, jaka odróżnia znieczulenie miejscowe od ogólnego jest to, że pacjent w trakcie zabiegu pozostaje na ogół całkowicie świadomy. Wiąże się z tym, że zwykle pamięta cały zabieg i może w trakcie jego trwania rozmawiać z anestezjologiem czy pielęgniarką.

Jak zatem możliwe jest, że pacjent nie odczuwa bólu? Cały sekret znieczulenia miejscowego tkwi w tym, że za pomocą odpowiednich leków czasowo znosi się przewodzenie impulsów nerwowych w danym obszarze ciała. Do leków miejscowo znieczulających, które najczęściej są wykorzystywane do tego rodzaju znieczuleń, należą lidokaina czy bupiwakaina.

Sprawdź też leki przeciwbólowe.

zestaw do znieczulenia miejscowego

Jakie są rodzaje znieczulenia miejscowego?

Najprostszym rodzajem znieczulenia miejscowego jest znieczulenie powierzchowne i nasiękowe. W przypadku znieczulenia powierzchownego substancja znosząca ból jest nanoszona na skórę lub błonę śluzową w formie żelu lub aerozolu. Znieczulenie nasiękowe wymaga natomiast podania tej substancji podskórnie, w okolicę nerwów. Ten rodzaj znieczulenia stosowany jest najczęściej w stomatologii lub podczas drobnych zabiegów chirurgicznych na skórze. Zarówno nasiękowe, jak i powierzchowne znieczulenie miejscowe nie wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania − zwykle też po zabiegu pacjent może od razu wrócić do domu.

Sprawdź też leki na ból zęba.

znieczulenie miejscowe jamy ustnej

Do grupy znieczuleń regionalnych należą także bardziej skomplikowane blokady centralne (znieczulenie podpajęczynówkowe i zewnątrzoponowe) i blokady regionalne. Anestezjolog wybiera też rodzaj znieczulenia u pacjentów, którzy mają być poddani krótkim zabiegom na obwodowych częściach ciała, np. zabiegom ortopedycznym, jak również zabiegom ginekologicznym i urologicznym.

wykonywanie znieczulenia miejscowego klatki piersiowej

Czy znieczulenie miejscowe boli?

Jedno z częstszych pytań jakie pacjenci zadają anestezjologowi przed zabiegiem, to czy znieczulenie miejscowe boli? Jedyny ból jaki pacjent odczuwa związany jest z wkłuciem przez lekarza igły, co znane jest przecież każdemu, kto choć raz miał pobieraną krew.

znieczulenie miejscowe nogi

Jak przygotować się do znieczulenia miejscowego?

Takie znieczulenie nie wymaga od pacjenta większych przygotowań. Anestezjolog zalecić może Ci bycie na czczo. Dla wielu określenie „być na czczo” jest niejasne. Oznacza to, że ostatni posiłek powinien być lekki i zjedzony najpóźniej 8 godzin przed zabiegiem, a klarowne płyny jak woda można pić nie później niż 2 godziny przed operacją.

Sprawdź też, ile jest ważna recepta.

przygotowania przed znieczuleniem miejscowym

Znieczulenie miejscowe − przeciwwskazania

Anestezjolog zbierając wywiad z pacjentem pyta o zażywane leki, wyklucza też wszelkie przeciwwskazania do tego rodzaju znieczulenia. Przeciwwskazaniem do znieczulenia miejscowego jest m.in. alergia na środek znieczulający, przyjmowanie przez pacjenta leków przeciwkrzepliwych, brak współpracy pacjenta, sepsa czy zmiany skórne w miejscu planowanego wkłucia.

Jak działa znieczulenie miejscowe?

Czego pacjent powinien się spodziewać podczas takiego znieczulenia? W zależności od rodzaju blokady regionalnej, zakres znieczulanego obszaru jest różny. Najłatwiej opisać to na podstawie znieczulenia podpajęczynówkowego przed cięciem cesarskim. Zwykle już po chwili od podania środka znieczulającego pacjentka czuje ogarniające jej nogi ciepło, następnie nogi robią się ciężkie, bezwładne, a czucie jest całkowicie znika. Podczas takiego znieczulenia pacjentka ma cały czas kontakt z anestezjologiem, co umożliwia mu monitorowanie jej stanu, a samej pacjentce daje komfort psychiczny.

znieczulenie miejscowe podczas operacji

Znieczulenie miejscowe − skutki uboczne

Wbrew obiegowym opiniom, znieczulenie miejscowe ma bardzo wiele zalet. Ten rodzaj znieczulenia jest dużo mniej obciążający dla pacjenta − idealnie też nadaje się do tak zwanej chirurgii jednego dnia, gdy kilka godzin po zabiegu pacjent bezpiecznie może wrócić do domu. Czas działania znieczulenia miejscowego zależny jest od ilości podanej substancji − zwykle jednak potrzeba około 5 − 8 godzin, żeby w pełni odzyskać władzę w znieczulonym obszarze. Jak każda interwencja medyczna, również znieczulenie miejscowe ma swoje powikłania.

Powikłania, jakie mogą wystąpić przy znieczuleniu miejscowym to m.in.:

  • spadek ciśnienia tętniczego krwi po podaniu leku
  • zakażenie w miejscu wkłucia
  • uszkodzenie nerwu

Pamiętaj, że wszelkie wątpliwości dotyczące zabiegu i znieczulenia pomoże Ci wyjaśnić lekarz anestezjolog, który kwalifikuje chorych do odpowiedniego rodzaju znieczulenia.

    Więcej artykułów na ten temat

    O autorze
    Aleksandra Malewska
    Aleksandra Malewska
    Jestem lekarzem w trakcie szkolenia specjalizacyjnego z dermatologii i wenerologii. W szczególności interesuję się chorobami autoimmunologicznymi, które stanowią ścisłe połączenie dermatologii z wieloma innymi gałęziami medycyny. Moja działalność naukowa, w tym publikacje, dotyczą przede wszystkim pacjentów chorujących na autoimmunologiczne choroby tkanki łącznej. Nieodłączną częścią dermatologii jest też wenerologia, czyli dziedzina związana z chorobami przenoszonymi drogą płciową. Codzienny kontakt z pacjentami jest dla mnie wyzwaniem oraz źródłem ogromnej satysfakcji. Nieustannie się szkoląc, zdobywam wiedzę, która pozwala mi być lepszym lekarzem. Razem z dwiema koleżankami prowadzę blog o tematyce dermatologiczno-lifestyle’owej: DermaToLook, gdzie prosty w sposób mówimy o problemach dermatologicznych i o tym, jak dbać zdrową i piękna skórę.
    Przeczytaj więcej od tego autora
    O autorze
    Aleksandra Malewska
    Aleksandra Malewska
    Jestem lekarzem w trakcie szkolenia specjalizacyjnego z dermatologii i wenerologii. W szczególności interesuję się chorobami autoimmunologicznymi, które stanowią ścisłe połączenie dermatologii z wieloma innymi gałęziami medycyny. Moja działalność naukowa, w...
    Przeczytaj więcej od tego autora