Dieta bezglutenowa − kiedy warto ją stosować?

Dieta bezglutenowa, jak sama nazwa wskazuje to dieta, która nie zawiera glutenu. Jak zdrowa jest dieta bezglutenowa? Czego nie jeść przy takiej diecie i czy każdy może ją stosować? Przygotowałam dla Ciebie tabelę, w której znajdzie produkty bezglutenowe, te, na które lepiej uważać i te, których lepiej unikać.

Co to jest dieta bezglutenowa?

O diecie bezglutenowej mówimy wtedy, kiedy eliminuje się całkowicie produkty zawierające gluten – mieszaninę białek roślinnych, która występuje w niektórych zbożach, takich jak pszenica, żyto i jęczmień. Gluten można spotkać w coraz większej ilości produktów spożywczych ze względu na jego właściwości spulchniające. Gluten nadaje ciastom, które są wyrabiane z mąki, ciągliwą konsystencję i zatrzymuje w masie pęcherzyki dwutlenku węgla, które pojawiają się podczas fermentacji. To właśnie gluten odpowiada za wyrastanie chleba i porowatą strukturę pieczywa.

Kiedy stosować dietę bezglutenową?

Celiakia

Jeżeli cierpisz na celiakię, zwaną także chorobą trzewną, musisz stosować dietę bezglutenową go końca życia. Jest to jedyne skuteczne leczenie tej przypadłości. Celiakia to choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym. Występuje ona u 1% populacji polskiej i charakteryzuje się występowaniem trwającej przez całe życie nietolerancji glutenu. W przypadku osób chorujących na celiakię gluten prowadzi do zaników kosmków jelitowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie składników odżywczych. Celiakię diagnozuje się poprzez wykonanie badań genetycznych i oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwendomyzjalnych (IgAEmA) lub przeciwko tranglutaminazie tkankowej (tTG).

Sprawdź, co to jest celiakia.

Alergia na gluten

W przypadku alergii na gluten mogą pojawić się 2 typy reakcji: natychmiastowa i reakcja typu późnego. Reakcja natychmiastowa może objawiać się wystąpieniem pokrzywki skórnej, wstrząsu anafilaktycznego, skurczem oskrzeli, wymiotami, biegunką lub atopowymi zmianami skórnymi. Reakcja typu późnego, pojawiająca się po kilku godzinach, lub nawet po 1 − 2 dniach, zazwyczaj objawia się biegunką lub zaognieniem atopowych zmian skórnych. Podstawą leczenia alergii, tak jak w przypadku celiakii, jest stosowanie diety bezglutenowej.

Nadwrażliwość na gluten

O nadwrażliwości na gluten mówi się wtedy, gdy podczas spożywania żywności zawierającej gluten obserwowane są niepokojące objawy, a choroby takie jak celiakia i alergia zostały wykluczone za pomocą badań diagnostycznych. Najczęściej obserwowanymi symptomami są między innymi ból brzucha, wysypka, bóle głowy, uczucie zmęczenia i biegunka. U osób z nadwrażliwością na gluten obserwuje się złagodzenie lub ustąpienie objawów po wprowadzeniu diety bezglutenowej, a podczas testu prowokacji glutenem ponowne ich zaostrzenie.

Czy dieta bezglutenowa jest zdrowa?

Na to pytanie nie ma prostej odpowiedzi. Dobrze zbilansowana dieta bezglutenowa, oparta głównie na nieprzetworzonych bezglutenowych produktach spożywczych, nie będzie przynosiła szkód Twojemu organizmowi. Co więcej, w przypadku osób chorych na celiakię jest ona jedynym skutecznym leczeniem, które musi być stosowane przez całe życie. Ale u osób, które decydują się na stosowanie diety bezglutenowej na własną rękę, często pojawiają się niedobory niektórych składników mineralnych i witamin z grupy B.

Dieta bezglutenowa − co jeść, a czego unikać?

W diecie bezglutenowej najważniejsze jest, żeby skoncentrować się na zamianie glutenowych produktów zbożowych na bezglutenowe. Wiele osób, gdy przechodzi na dietę bezglutenową często skupia się głównie na kupowaniu słodyczy niezawierających glutenu. Przez to, zamiast dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, zwiększa jedynie spożycie cukrów prostych.

Sprawdź też, czym różni się alergia na gluten od alergii na pszenicę.

Dieta bezglutenowa − produkty

Poniżej przygotowałam tabelę z produktami bezpiecznymi – niezawierającymi glutenu, produktami, na które trzeba uważać i z tymi bezwzględnie przeciwskazanymi dla osób na diecie bezglutenowej.