Męczy mnie poranny kaszel – co może mi dolegać?

Poranny kaszel to dolegliwość dotykająca wielu pacjentów. Warto wiedzieć, kiedy wystarczy zastosować preparaty działające objawowo, a kiedy kaszel może być efektem przewlekłych chorób płuc. Z czego wynika poranny kaszel i i kiedy wybrać się do lekarza? Zobacz, co może Ci dolegać, kiedy atakuje Cię kaszel z rana!

Co rodzaj kaszlu porannego mówi o jego przyczynie?

Możemy wyróżnić różne rodzaje porannego kaszlu ze względu na jego produktywność, jak i czas trwania. Kaszel poranny może być: 

• ostry (poniżej 3 tygodni) – to najczęściej zakażenie wirusowe górnych dróg oddechowych, zapalenie oskrzeli lub alergia; rzadziej zachłyśnięcie, zatorowość płucna, obrzęk płuc, zapalenie płuc; może być odpowiedzią na pył i dym,
• podostry (3-8 tygodni) – najczęściej wskazuje na przebyte zakażenie wirusowe,
• przewlekły (ponad 8 tygodni) – może być efektem spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła, astmy, refluksu przełykowo-żołądkowego, czy też przebytych infekcji wirusowych (np. po krztuścu), zapalenia płuc, POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc), rozszerzenia oskrzeli, zażywania niektórych leków, zapalenia oskrzeli i wielu innych.

Sprawdź, jak długo trwa oczyszczanie płuc po paleniu.

Obecność i rodzaj wydzieliny również mogą dostarczyć wielu wskazówek odnośnie przyczyny kaszlu. Jeśli chodzi o poranny suchy kaszel, czy też suchy kaszel w ciągu dnia może być on efektem m.in. różnego rodzaju infekcji wirusowych dróg oddechowych, astmy, czy pojawić się u części chorych przyjmujących niektóre leki na nadciśnienie.

Poranny kaszel mokry, któremu towarzyszy  wydzielina ropna (o zabarwieniu zielonym lub żółtym) może świadczyć o  infekcji płuc, oskrzeli czy zatok przynosowych. Występująca w dużej ilości ropna wydzielina może wskazywać na   rozszerzenie oskrzeli, a z kolei wydzielina o nieprzyjemnym zapachu -  na infekcje wywołane bakteriami beztlenowymi.

Poranne duszności i kaszel  z gęstą wydzieliną śluzową będzie wskazywać na przewlekła lub POChP. Wydzielina lepka i przezroczysta może oznaczać astmę, natomiast jeśli w odksztuszanym śluzie pojawią się grudki, może to oznaczać infekcję grzybiczą czy mukowiscydozę.

Magdalena Ślaska pisze: 

„Poranny kaszel może pojawić się również przy:

• Tętniaku aorty,
• Gruźlicy,
• Niedoczynności tarczycy,
• Zwłóknieniu płuc,
• Sarkoidozie,
• Niewydolności serca,
• Nowotworach płuc lub oskrzeli,
• Zapaleniu krtani.

Poranny kaszel – co go wywołuje?

Kaszel może mieć różne przyczyny. Do najczęstszych zaliczają się:

• Infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych – kaszel często występuje w przebiegu zapalenia gardła, krtani lub oskrzeli. Wówczas towarzyszą mu inne objawy, jak np. gorączka czy ból głowy,
• Wysuszenie i podrażnienie błony śluzowej gardła, np. na skutek braku odpowiedniej wentylacji i niewłaściwego nawilżenia powietrza w pomieszczeniu,
• Alergia – poranny kaszel suchy stanowi reakcję obronną organizmu na alergeny,
• Stres – kaszel o podłożu psychogennym nasila się pod wpływem nadmiernego napięcia emocjonalnego. Zazwyczaj pojawia się u dzieci w wieku szkolnym, ale występuje także u dorosłych.

Poranny kaszel z wymiotami

Zdarza się, że suchy kaszel prowadzi do wymiotów. Dzieje się tak m.in. w przebiegu krztuśca wywołanego przez Bordetella pertussis. Z kolei poranny kaszel i chrypka to objawy charakterystyczne dla zapalenia tchawicy. Odruch wymiotny występuje również przy innych infekcjach bakteryjnych oraz wirusowych. Na poranny kaszel wpływa ponadto refluks żołądkowo-przełykowy, który polega na cofaniu się treści żołądkowej do przełyku. Przyczyną kaszlu mogą być też niewydolność serca prowadząca do obrzęku płuc lub reakcja organizmu na alergeny".

Poranny kaszel u palacza

Jeśli jesteś wieloletnim entuzjastą palenia papierosów i dokucza ci poranny kaszel, możesz mieć do czynienia z tzw. kaszlem palacza. Składniki dymu tytoniowego drażnią błonę śluzową dróg oddechowych i mogą prowadzić do uszkodzenia nabłonka rzęskowego (odpowiada on za usuwanie zanieczyszczeń z dróg oddechowych).

Sprawdź też preparaty na rzucanie palenia.

U palaczy dochodzi również do nadprodukcji śluzu. Zwiększona ilość wydzieliny i uszkodzony system usuwania zanieczyszczeń z dróg oddechowych powoduje poranny kaszel z wydzieliną zabarwioną zwykle na biało.

Przeczytaj: Kaszel palacza – przyczyny, objawy, leczenie

Poranny kaszel – kiedy udać się do lekarza?

Leczenie porannego kaszlu

Jest wiele preparatów leczących poranny kaszel objawowo i dzielą się ona na te, które pomogą w kaszlu mokrym lub suchym. Możesz dostać w aptece np. tabletki na suchy kaszel, czy syropy na mokry kaszel. Preparaty dostępne są zarówno w klasycznych tabletkach, syropach, czy też tabletkach musujących. Będą one hamować odruch kaszlowy (w przypadku kaszlu suchego) lub ułatwiać usuwanie wydzieliny (w kaszlu mokrym).

Najważniejsze w prawidłowym leczeniu będzie jednak poznanie przyczyny porannego kaszlu, gdyż to ona warunkuje prawidłową i skuteczną terapie. Dzięki temu  możesz zastosować preparaty działające bezpośrednio na nią. Ponadto w niektórych chorobach przewlekłych, gdzie pojawia się kaszel z rana, stosowanie leków działających na objawy (np. hamujących odruch kaszlowy) będzie niewskazane.

Podsumowanie

„Poranny kaszel może mieć różne przyczyny. Czasem towarzyszy przeziębieniu lub infekcji wirusowej. Bywa jednak, że stanowi objaw poważnych chorób. Pamiętaj, że przewlekły kaszel wymaga konsultacji lekarskiej. Specjalista przeprowadzi z Tobą szczegółowy wywiad i zleci potrzebne badania".

- dodaje Magdalena Ślaska