Monakolina K – właściwości, przeciwwskazania, skutki uboczne i jej wpływ na leczenie zaburzeń lipidowych

Zaburzenia lipidowe dotykają około 21 milionów Polaków. Żeby uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami podwyższonego cholesterolu, zadbaj o ruch i odpowiednią dietę. Rozważ też stosowanie nutraceutyków. Do skutecznych należy monakolina K. Czym charakteryzuje się ta substancja i kto powinien po nią sięgnąć? Wyjaśniamy!

Monakolina K – co to jest?

Monakolina K to naturalna substancja pozyskiwana w procesie fermentacji grzybówMonascus purpureus znajdujących w ziarnach wypolerowanego ryżu. Działa podobnie jak statyny, czyli obniża poziom cholesterolu we krwi. Dodatkowo charakteryzuje się wysoką tolerancją organizmu w porównaniu do syntetycznie pozyskiwanych substancji. Preparaty z jej dodatkiem ceni się za wysoką skuteczność w regulowaniu zaburzeń lipidowych.

Zobacz też, statyny a seniorzy.

Naturalne źródła monakoliny K

Czerwony ryż drożdżowy (RYR) jest znany od wieków. Wzmianka na jego temat pierwszy raz znalazła się w dokumentach z 800 r. spisywanych za czasów chińskiej dynastii Tang. Substancję używano wówczas do wyrobu wina oraz konserwowania pokarmów. Produkt stosowano również do przyprawiania mięs oraz ryb. Składnik do dziś stanowi ważny element diety Azjatów. Szacuje się, że w Chinach i Japonii dzienne spożycie RYR wynosi około 14-55 g na osobę (B. Wożakowska-Kapłon, B. Salwa, 2016). 

Monakolina K a statyny

Statyny to substancje naturalne lub syntetyczne odpowiedzialne za hamowanie enzymu produkującego cholesterol w wątrobie. Podaje się je w celu ograniczenia powikłań spowodowanych zaburzeniami lipidowymi. Do grupy statyn zaliczają się lowastatyny, czyli organiczne związki chemiczne naturalnego pochodzenia. Do popularnych należy monakolina K. Składnik odznacza się skutecznością potwierdzoną w różnych badaniach klinicznych, przytoczonych poniżej.

Statyny zostały odkryte w 1973 r. przez Akira Endo i współpracowników. Zauważono, że mewakolina, czyli substancja wyizolowana z grzyba Penicillium citrinum, zmniejszała stężenie TC oraz LDL-C w surowicy krwi. W 1978 r. grupa badaczy pod wodzą Alfreda Albertsa uzyskała mewinolinę w trakcie fermentacji grzyba Aspergillus terreus. W tym samym czasie pozyskano monakolinę K z grzyba Monascus ruber. Ustalono, że mewinolina i monakolina stanowią ten sam związek chemiczny określany później jako lowastatyna. Substancję opatentowano w 1980, a 7 lat później wprowadzono na rynek farmaceutyczny (A. Endo, 1992, B. Wożakowska-Kapłon, B. Salwa, 2016).

Przeczytaj więcej sposobów obniżania cholesterolu.

Monakolina K – badania kliniczne i opinie

Monakolina K pomaga w regulacji zaburzeń lipidowych. Wysoki cholesterol zwiększa ryzyko rozwoju chorób sercowo naczyniowych, na które rokrocznie umiera około 20 milionów osób na świecie. Nie dziwi więc, że monakolina K stała się przedmiotem wielu badań i analiz. Poniżej prezentujemy wnioski wybranych prac.

Monakolina K – badania kliniczne

Wiesz już, co to jest monakolina K. Pora na przedstawienie danych potwierdzających jej skuteczność.

• Czerwony ryż poprawia funkcję śródbłonka i prędkość fal tętna w tętnicach szyjnych i udowych. Dodatkowo zmniejsza biomarkery zapalne (AFG Cicero i in., 2021),
• Suplementacja preparatów z monakoliną K wykazała mniejsze ryzyko chorób układu krążenia w profilaktyce wtórnej u osób dorosłych oraz starszych pacjentów (Zongliang Lu i in., 2008),
• M. Moriarty i wsp. prowadzili badanie w 15 ośrodkach naukowych zlokalizowanych w Chinach i Stanach Zjednoczonych. 166 pacjentom z dysplidemią podawano preparat z monakoliną K w dawce 12 mg lub 2 mg w czasie od 4 do 12 tygodni. W porównania z grupą kontrolną zauważono zmniejszenie stężenie nie-HDL-C 024% oraz LDL-C o 27% (P.M. Moriarty, 2014),
• Becker i in. Obserwowali skuteczność u pacjentów źle tolerujących leczenie statynami. Po 12 tygodniach kuracji stwierdzono, że stosowanie preparatów na bazie czerwonego ryżu zmniejszyło stężenie LDL-C o 27,3% w porównaniu z grupą kontrolną (Becker i wsp., 2009).

Sprawdź też, Bergamota i monakolina K i ich wpływ na leczenie zaburzeń lipidowych.

Monakolina K – opinie lekarzy i farmaceutów

Substancja cieszy się również pozytywnymi opiniami farmaceutów, lekarzy, dietetyków:

• Nutraceutyki, czyli bioaktywne związki pochodzenia naturalnego, mają potencjał jako alternatywne podejście do problemów z hipercholesterolemią. W dodatku można osiągnąć efekt synergistyczny w działaniu hipolipemicznym, stosując jednocześnie kilka naturalnych składników o innych mechanizmach działania, które się wzajemnie uzupełniają – tłumaczy Pamela Gałka, dietetyk kliniczny,
• Udział monakoliny K w prewencji miażdżycy jest dziś bezsprzeczny, a jej skuteczność potwierdzono licznymi badaniami. Preparaty zawierające od 2,5 do 10 mg monakoliny mogą być realną alternatywą dla syntetycznych środków stosowanych w redukcji poziomu cholesterolu we krwi – wyjaśnia Magdalena Rupp, magister farmacji.

Komu poleca się monakolinę K?

Lowastatyny stanowią etap przejściowy pomiędzy modyfikacją stylu życia a podawaniem leków na cholesterol. Preparaty z monakoliną K, np. suplement diety Bergamil Forte poleca się osobom cierpiącym na:

• Zaburzenia stężenia lipidów,
• Niską oraz umiarkowaną hipercholesterolemię,
• Zespół metaboliczny.

Monakolina K sprawdza się także w grupie pacjentów nietolerujących syntetycznych statyn.

Monakolina K – działania niepożądane i przeciwwskazania

Preparaty z monakoliną K, np. suplement diety Monolipd K, są dobrze tolerowane przez organizm. Z analiz konsumenckich wynika, że zdarzenia niepożądane występują jedynie w 0,04% przypadków.  Do głównych przeciwwskazań dotyczących stosowania nutraceutyku zaliczają się:

• Wiek poniżej 18 lat lub powyżej 70 lat,
• Ciąża oraz karmienie piersią,
• Nadwrażliwość na składnik.

Monakolina K znajdująca się m.in. w suplemencie diety Monolipid K Forte rzadko powoduje skutki uboczne. Nie należy jej łączyć z:

• Cyklosporyną,
• Fibratami,
• Inbibitorami proteay HIV,
• Niacyną,
• Nefazodonem,
• Antybiotykami makrolidowymi.

Podsumowanie

Monakolina K pomaga w obniżeniu cholesterolu, a jej skuteczność potwierdzają liczne badania. Przy wyborze suplementów na bazie tego nutraceutyku zwróć uwagę na skład. Preparaty nie powinny zawierać sztucznych barwinków, żelatyny, soi, kazeiny, glutenu. Jeśli jesteś cukrzykiem, sprawdź, czy produkty są wolne od cukru oraz substancji słodzących. W razie wątpliwości dotyczących przyjmowania lowastatyny skonsultuj się z lekarzem.

Źródła:

1. Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, https://ptkardio.pl/aktualnosci/693-2023_rokiem_walki_z_hipercholesterolemia_rok_swiadomosci_zaburzen_lipidowych, [dostęp 4.04.2023].
2. AFG Cicero, F. Fogacci, A. Zambon, Czerwony ryż drożdżowy na hipercholesterolemię, w: Seminarium JACC Focus.J Am Coll Cardiol, 2021, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33538260/, [dostęp 31.03.23]
3. AFG Cicero, F. Fogacci, Stoian AP. i wsp, Nutraceuticals in the Management of Dyslipidemia: Which, When, and for Whom? Could Nutraceuticals Help Low-Risk Individuals with Non-optimal Lipid Levels?, w: Curr Atheroscler, 08. 2021, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8332568/, [dostęp 31.03.23]
4. AFG Cicero, A. Colletti, Combinations of phytomedicines with different lipid lowering activity for dyslipidemia management, w: Phytomedicine 23/2016, ISSN 0944-7113.
5. Wożakowska-Kapłon, P. Salwa, Monakolina – pomost pomiędzy prozdrowotną modyfikacją diety a farmakoterapią hipercholesterolomii, w: Folia Cardiologica 2016, t. 11, nr 4, s. 318-326.
6. Zongliang LU I in., Effect of Xuezhikang, an extract from red yeast Chinese rice, on coronary events in a Chinese population with previous myocardial infarction, w: The American Journal of Cardiology, 06.2008, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18549841/, [dostęp 6.04.2023]
7. M. Moriarty, E.M. Roth i in., Effects of Xuezhikang in patients with dyslipidemia: A multicenter, randomized, placebo-controlled study, w: Journal of Clinic Lipidology, 08.2014, s.568-575.
8. D.J. Becker, Ram Y. Gordon, S.C Halbert i in., Red Yeast Rice for Dyslipidemia in Statin-Intolerant Patients, w: ACP Journals, 06.2009.
9. A. Endo, The discovery and development of HMG-CoA reductase inhibitors, w: Journal of lipid research, 11.1992, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1464741, [dostęp 6.04].