Kaszka na twarzy – jakie są przyczyny i jak się jej pozbyć?

Kaszka na twarzy to z reguły niegroźna dermatoza o różnorodnym podłożu. Objawy mogą pojawić się niezależnie od wieku i rodzaju skóry, choć częściej diagnozowana jest u osób z cerą tłustą i trądzikową, podatną na wypryski i zaskórniki. W artykule podpowiadamy, w jaki sposób pozbyć się problemu. Omawiamy również najczęstsze przyczyny kaszki na twarzy. 

Co to kaszka na twarzy? 

Kaszka na twarzy jest rodzajem zmiany dermatologicznejwystępującejzarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych.  

• W przypadku maluchów – noworodków i niemowląt jest z reguły następstwem niedostatecznie rozwiniętych gruczołów łojowych lub reakcją organizmu na wprowadzenie do diety produktów mlecznych. Znika samoistnie, w związku z czym nie powinna budzić niepokoju u rodziców.  
• U dorosłych za pojawienie się charakterystycznych objawów odpowiadają między innymi zaburzenia w gospodarce hormonalnej, które są jedną z najczęstszych przyczyn trądziku hormonalnego dotykającego osoby po 30. a nawet po 40. roku życia. 
• Choć sama dermatoza uważana jest za niegroźną zmianę, może prowadzić do dyskomfortu, wpływać na samoocenę i samopoczucie emocjonalne.  
• Co więcej, niepodjęcie próby usunięcia podskórnych wykwitów w połączeniu z samodzielnym wyciskaniem lub rozdrapywaniem zmian nierzadko kończy się powikłaniami w postaci stanu zapalnego, ropnych nacieków typowych dla trądziku u dorosłych.  

Przeczytaj również, czym jest łojotokowe zapalenie skóry. 

Jak wygląda kaszka na twarzy? 

Jakie objawy mogą sugerować, że zmagasz się z kaszką?  

• Jednym z najbardziej charakterystycznych symptomów są tzw. zaskórniki zamknięte, czyli drobniutkie krostki lub grudki umiejscowione pod skórą. 
• Zazwyczaj są zlokalizowane w większych skupiskach, na czole i policzkach, choć mogą również pojawić się w okolicach oczu, na skroniach czy brodzie.
• Skóra z kaszką jest chropowata i nierówna. Zmianom może towarzyszyć świąd, zaczerwienienie lub pieczenie. 
• Dermatoza jest typowa dla cery tłustej i trądzikowej, jednak nie jest to regułą, ponieważ wiele zależy od podłoża problemu.  

Kaszka na twarzy – przyczyny 

Podobnie jak inne zmiany dermatologiczne, tak i kaszka na twarzy może mieć różnorodne przyczyny. Zdarza się, że poszczególne czynniki występują jednocześnie, determinując pojawianie się problemów z kondycją i wyglądem skóry. Wśród przyczyn kaszki na twarzy wymienia się między innymi: 

• Zaburzenia hormonalne mogące wpływać na produkcję sebum przez gruczoły łojowe skóry, czego konsekwencją jest zatykanie porów i powstawanie nieestetycznych wykwitów. Zwiększone stężenie hormonów, np. podczas menstruacji czy ciąży może modulować procesy zapalne, wpływać na proces keratynizacji, zwiększać podatność na infekcje bakteryjne i pogorszenie ogólnej kondycji skóry. Wahania w gospodarce hormonalnej wymagają zazwyczaj specjalistycznego leczenia i przeprowadzenia badań endokrynologicznych, 
• Alergie i nietolerancje pokarmowe to kolejne źródło problemów ze skórą i pojawienia się kaszki. Szukając przyczyny zmian, często pomijamy ten aspekt, ponieważ nie wiemy, że jakiś składnik pokarmowy może być dla nas alergenem, a wyeliminowanie go z jadłospisu przełoży się na stopniową poprawę stanu skóry. Reakcje uczuleniowe wywołują najczęściej cytrusy, orzechy, nabiał, czekolada i kakao. Ostatecznym potwierdzeniem będzie konsultacja alergologiczna, 
• Niewłaściwa pielęgnacja, czyli brak systematycznego oczyszczania, niedokładne mycie twarzy lub mycie jej samą wodą, a ponadto pomijanie demakijażu oraz złuszczania martwego naskórka, 
• Źle dobrane kosmetyki zawierające substancje drażniące, takie jak alkohol, konserwanty czy sztuczne barwniki. Stosowanie ciężkich kremów lub olejów może prowadzić do podrażnień, zaczerwienień, świądu i pieczenia, a nierzadko także do przesuszenia skóry. Zbyt agresywne kosmetyki uszkadzają naturalną barierę hydrolipidową, co sprawia, że skóra staje się bardziej podatna na podrażnienia i inne zmiany skórne, w tym problemy z trądzikiem. 

Efektywną eliminację podskórnych wypukłości na skórze twarzy należy więc rozpocząć od zidentyfikowania ich źródła. W pierwszej kolejności warto szczegółowo przeanalizować używane kosmetyki do pielęgnacji skóry oraz do makijażu, a także przyjrzeć się swojej diecie i obserwować, czy samopoczucie lub stan skóry ulegają pogorszeniu po spożyciu określonych produktów. W przypadku podejrzenia nietolerancji pokarmowej, alergii lub zaburzeń hormonalnych, zaleca się konsultację z lekarzem, odpowiednie badania i diagnostykę. Samodzielne radzenie sobie z problemem może być nieskuteczne.

Kaszka na twarzy – domowe sposoby 

Jeśli za kaszkę na twarzy odpowiada niewłaściwa pielęgnacja, zła higiena lub szkodliwe nawyki, warto podjąć próbę ich modyfikacji. Czasem pozornie niewielka zmiana może przynieść zaskakujące efekty i wpłynąć na stan skóry. Zobacz, jak się pozbyć zaskórników w postaci kaszki na twarzy i jak pomóc swojej skórze domowymi sposobami? 

• Bardzo ważne jest powstrzymanie się przed wyciskaniem i drapaniem zmian, ponieważ mogłoby to skutkować nadkażeniem oraz bliznami i przebarwieniami potrądzikowymi. 
• Pamiętaj o częstej wymianie pościeli, zwłaszcza poszewki na poduszce, a także systematycznym czyszczeniu przedmiotów mających kontakt ze skórą, np. telefonu. 
• Wprowadź do planu pielęgnacyjnego kosmetyki na trądzik o łagodnych, hipoalergicznych składach i neutralnym pH zawierające substancje aktywnie wspomagające walkę z dermatozą, takie jak witamina E, cynk, oleje roślinne czy olejek z drzewa herbacianego. 
• Zadbaj o zdrową dietę bogatą w świeże warzywa i owoce, a także nawadnianie organizmu. 

Niebagatelne znaczenie dla kondycji skóry ma ponadto uważna, codzienna pielęgnacja, a szczególnie staranne oczyszczanie cery, nawilżanie, ochrona przed promieniowaniem UV i złuszczanie. Przykładowe kosmetyki, które pomogą w walce z niechcianymi zmianami to np.: 

• Ziaja Jeju, pasta w czarne kropki przeciw zaskórnikom, delikatnie złuszczająca do mycia twarzy. Zawiera nawilżający olej z kamelii japońskiej, łagodzącą podrażnienia prowitaminę B5, a także wyciąg z czystka stosowany w pielęgnacji cery trądzikowej, 
• La Roche-Posay Effaclar, tonik zwężający pory z substancjami normalizującymi wydzielanie łoju, między innymi pochodną kwasu salicylowego o właściwościach delikatnie złuszczających oraz nawilżającą gliceryną, 
• Pharmaceris T Comedo Acne, krem przeciw zaskórnikom do codziennego stosowania rano i wieczorem. W składzie preparatu umieszczono szereg wartościowych substancji, takich jak kwas szikimowy, azeloglicynę oraz niacynamid, dzięki czemu zmniejsza zaskórniki otwarte i zamknięte, zwęża pory i redukuje widoczność blizn potrądzikowych, 
• La Roche-Posay Effaclar, serum przeciw niedoskonałościom o działaniu peelingującym i kojącym. Produkt stanowi połączenie 3 kwasów (salicylowego, glikolowego i lipohydroksylowego) z niacynamidem poprawiającym właściwości ochronne skóry, 
• Vichy Normaderm Probio-BHA serum przeciw niedoskonałościom o hipoalergicznej, niekomedogennej recepturze wygładzającej powierzchnię skóry, redukującej przebarwienia i zaskórniki, 
• Synchroline Aknicare SR Skin Roller, płyn zapobiegający powstawaniu zaskórników do punktowego stosowania na pojedyncze zmiany trądzikowe.  

Podsumowanie 

Kaszka na twarzy to dość powszechna dermatoza o zróżnicowanej etiopatogenezie. Do usunięcia zmian niezbędne jest określenie przyczyny, a następnie wprowadzenie kroków mających na celu wyeliminowanie problemu. Wśród polecanych metod znajdują się między innymi domowe sposoby. Zadbaj też o systematyczną pielęgnację, modyfikację nawyków higienicznych i żywieniowych oraz specjalistyczne leczenie pod okiem alergologa, dermatologa lub endokrynologa. 

Źródła:

1. López-Estebaranz J.L., Herranz-Pinto P., Dréno B., the working group of dermatologists with expertise in acne. Consensus-Based Acne Classification System and Treatment Algorithm for Spain. Actas Dermosifiliogr, 2017,108(2), 120–131, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27816123/ [dostęp 29.03.2024 r.]
2. A. Chałubek, W. Faruga-Lewicka, M. Kardas, Rola stresu, rytmu okołodobowego oraz zmian hormonalnych w trądziku późnym, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/08/ACM-2022-04-v5-Chalubek-PL.pdf [dostęp 29.03.2024 r.]
3. P. Kalinowski, K. Mirosław, Rozpowszechnienie alergii pokarmowych wśród pacjentów oddziału alergologicznego, http://www.pielegniarstwo.ump.edu.pl/uploads/2014/1/1_51_2014.pdf#page=9 [dostęp 29.03.2024 r.]