Nadmierna empatia − czy może być chorobą?

25. 10. 2019 · 3 minuty czytania

Czy nadmierna empatia może niepokoić lub sprawiać problemy? Czy zbytnie okazywanie uczuć jest chorobliwe? Czym skutkuje zbytnie martwienie się problemami bliskich? Sprawdź!

Natalia Klonowska
Natalia Klonowska
Nadmierna empatia − czy może być chorobą?

Nadmierna empatia może być szkodliwa? Udowodniono, że wysoka empatia wiąże się z bardziej prospołecznymi zachowaniami. Co więcej, zdolność do współodczuwania pomaga tworzyć silniejsze relacje z innymi. Jednak jest i druga strona medalu nadmierna empatia może być na wiele sposobów problematyczna i niepokojąca.

Empatia jest formą emocjonalnej reakcji na coś, co przeżywa druga osoba. Zdolność do współodczuwania może przybierać różne formy i mieć zróżnicowany stopień nasilenia.

Badania nad empatią sugerują, że umiejętność współodczuwania rozwinęła się u ludzi w odpowiedzi na potrzeby przetrwania i reprodukcji. Ludzie są naturalnie bardziej skłonni do empatii z członkami własnej grupy i swoimi bliskimi.

Sprawdź też leki i suplementy wspomagające dobry nastrój.

nadmierna empatia

 

Współczucie a empatia

Współczucie jest po części stanem emocjonalnym zbliżonym do empatii z tym, że bardziej jednowymiarowym. Empatia obejmuje szereg emocji, niekonieczne negatywnych i przygnębiających.

Co więcej, reakcje empatyczne mogą wpływać na procesy fizjologiczne zachodzące w Twoim organizmie. Jedno z badań wykazało, że kiedy matki zaobserwowały, że ich dziecko wykonuje trudne zadanie, zmiany w poziomach kortyzolu (hormon stresu) u dzieci były związane ze zmianami w poziomie kortyzolu u ich matek (Sethre-Hofstad, Stansbury i Rice, 2002). Badania te pokazują, że obserwowanie innej osoby w niebezpieczeństwie lub stresującej sytuacji może wpływać na własną reaktywność fizjologiczną, zwłaszcza w przypadku skłonności do nadmiernej empatii.

Sprawdź też, na czym polega wsparcie w związku.

chorobliwa empatia

Nadmierna empatia czy chorobliwa empatia?

Czy empatia może być szkodliwa? Zdarza się, że empatia, pomimo swoich cech  prospołecznych  i adaptacyjnych, staje się przyczyną niechcianych problemów. Istnieją badania, które sugerują, że empatia może mieć mroczną lub przynajmniej kosztowną stronę (Bloom, 2013; Oakley, Knafo i Madhavan, 2011; Prinz, 2011; Batson i in., 2004). Nadmierna troska empatyczna i niekontrolowane zarażenie emocjonalne jest również cechą niektórych zaburzeń psychicznych (np. Zespołu Williamsa).

    Nadmierna albo inaczej chorobliwa empatia może być dla nas niebezpieczna z wielu względów. Jeśli motywuje Cię do dbania o obcych jeszcze przed ustaleniem ich wiarygodności, stanowi to potencjalnie duże ryzyko dla Twojego bezpieczeństwa osobistego. 

    Poza skrajnymi sytuacjami, takimi jak altruistyczne ratowanie obcych, niepohamowana empatia może być obciążająca dla zdrowia. Opieka i ciągłe dawanie bywa stresujące, trudne i wyczerpujące, a troska o innych może przewyższać Twoje moce przerobowe. Nie bez powodu specjaliści pracujący w zawodzie, w którym wysoki stopień empatii jest wręcz niezbędny mogą cierpieć z powodu problemów psychicznych i fizycznych. Taka praca na pełen etat jest emocjonalnie wyczerpująca. Problemy te są powszechne wśród lekarzy, psychologów, pracowników socjalnych czy prawników.

    Sprawdź też, jak myśleć pozytywnie, kiedy nic Cię nie cieszy.

    współczucie a empatia

     

    W publikacji profesora psychologii C. Figleya zmęczenie współczuciem jest definiowane jako doświadczenie stresu wynikającego z pomocy lub chęci pomocy osobom po traumie lub cierpiącym. Uczucie stresu jest normalne i odczuwane przez prawie wszystkich intensywnie pomagających innym, narażonym na cierpienie osobom. Jednak wielokrotne narażanie się na traumy innych osób powoduje zmianę w spojrzeniu na siebie i na świat, wpływa też na emocje, zachowania, relacje i osiągnięcia zawodowe. Skutkiem może być poczucie wyczerpania w połączeniu z poczuciem cynizmu i nieskuteczności w pracy.

    Istnieją badania, które sugerują, że zachowania empatyczne są czasem sprzeczne z tym, co możemy zdefiniować jako dobro wspólne. Dzieje się tak wtedy, gdy empatia wobec ukochanej osoby potencjalnie koliduje z większą odpowiedzialnością społeczną. Przykładem może być ciocia, która zatrudnia mniej wykwalifikowanego siostrzeńca w porównaniu z bardziej wykwalifikowanym kandydatem do pracy, a tym samym negatywnie wpływa na wyniki całej firmy. Empatia w takiej postaci może prowadzić do stronniczości, ale także do cierpienia z powodu stronniczości.

      Więcej artykułów na ten temat

      O autorze
      Natalia Klonowska
      Natalia Klonowska
      Jestem absolwentką filologii polskiej oraz terapii zaburzeń w czytaniu, mówieniu i pisaniu. Ukończyłam warsztaty psychologiczno-pedagogiczne. Ciekawi mnie świat, ludzie, nowinki biotechnologiczne i psychologiczne. Jestem też amatorką zdrowego żywienia. Jak każda kobieta - lubię dbać o siebie. W kosmetykach poszukuję składników naturalnych, nieprzetworzonych i organicznych. Często eksperymentuję i sięgam po nowości kosmetyczne. Chętnie dzielę się efektami moich obserwacji i poszukiwań.
      Przeczytaj więcej od tego autora
      O autorze
      Natalia Klonowska
      Natalia Klonowska
      Jestem absolwentką filologii polskiej oraz terapii zaburzeń w czytaniu, mówieniu i pisaniu. Ukończyłam warsztaty psychologiczno-pedagogiczne. Ciekawi mnie świat, ludzie, nowinki biotechnologiczne i psychologiczne. Jestem też amatorką zdrowego żywienia. Jak każda...
      Przeczytaj więcej od tego autora