Neurorehabilitacja − powrót do zdrowia po udarze mózgu i nie tylko!

19. 6. 2020 · 4 minuty czytania

Neurorehabilitacja pozwala na szybki powrót do zdrowia u pacjentów po udarze mózgu i innych chorobach spowodowanych uszkodzeniem układu nerwowego. Na czym polega? Sprawdź!

Karolina Rudowska
Karolina Rudowska
Neurorehabilitacja − powrót do zdrowia po udarze mózgu i nie tylko!

Neurorehabilitacja to dział rehabilitacji medycznej, który dotyczy postępowania u chorych z uszkodzeniami układu nerwowego. Odgrywa zasadniczą rolę w usprawnianiu chorych po udarach mózgu, pourazowych uszkodzeniach mózgu i rdzenia kręgowego, czy cierpiących na przewlekłe choroby neurologiczne. Rehabilitacja neurologiczna wpływa na długość i jakość życia pacjentów. Na czym polega?

Neurorehabilitacja − co to takiego?  

Neurorehabilitacja to rehabilitacja stosowana w schorzeniach neurologicznych. Jest kompleksowym działaniem, którego celem jest przywrócenie maksymalnej sprawności i wspomaganie powrotu do zdrowia u pacjenta z zaburzeniem w obrębie układu nerwowego. 

Neurorehabilitacja jest dziedziną interdyscyplinarną, a kluczowa w kontekście uzyskania zadowalających efektów, jest współpraca pacjenta i zespołu specjalistów − lekarza rehabilitacji medycznej, neurologa, pielęgniarki, fizjoterapeuty, neuropsychologa i innych (np. neurologopedy, terapeuty zajęciowego, ortopedy, laryngologa, pracownika socjalnego). 

Neurorehabilitacja może dać pacjentowi ogromne korzyści − zmniejszyć śmiertelność, zapobiec groźnym powikłaniom (np. żylnej chorobie zakrzepowo- zatorowej), poprawić sprawność pacjenta, a tym samym zmniejszyć jego zależność od innych ludzi i podnieść jakość życia oraz znacząco wpływać na jego stan psychiczny.

Sprawdź też leki i suplementy wspierające układ nerwowy.

neurorehabilitacja

 

Jedną z cech układu nerwowego jest jego zdolność tworzenia nowych połączeń nerwowych i zmian adaptacyjnych i kompensacyjnych. Nazywane jest to plastycznością mózgu. To dzięki temu, chorzy z ubytkiem neurologicznym, w niektórych przypadkach i z pomocą rehabilitacji, mogą odzyskać częściową lub pełną sprawność. Rehabilitacja powinna być indywidualnie zaplanowana dla każdego pacjenta, z uwzględnieniem jego potrzeb − wtedy jest najbardziej skuteczna. 

 

Neurorehabilitacja − kiedy jest przydatna?

Neurorehabilitacja stosowana jest w wielu schorzeniach układu nerwowego:

  • po udarach mózgu
  • po urazach czaszkowo-mózgowych
  • w stwardnieniu rozsianym
  • w chorobie Parkinsona
  • w nowotworach mózgu
  • po urazach rdzenia kręgowego
  • w chorobach obwodowego układu nerwowego i mięśni
  • w zespołach bólowych kręgosłupa
  • po leczeniu operacyjnym
  • w mózgowym porażeniu dziecięcym

czy w wielu innych. W niektórych schorzeniach rehabilitacja neurologiczna trwa zaledwie kilka miesięcy, w innych − prowadzona jest przez całe życie pacjenta. W większości przypadków istotne jest jak najszybsze rozpoczęcie rehabilitacji, jeśli tylko nie ma ku temu przeciwwskazań.

Sprawdź też, czym jest udar mózgu.

Neurorehabilitacja − co wchodzi w jej zakres?

W zakres neurorehabilitacji wchodzi całe spektrum elementów. Będą to ćwiczenia ruchowe (bierne, w odciążeniu, czynne i inne), zajęcia z wykorzystaniem odpowiedniego sprzętu i aparatury, fizykoterapia (np. przezskórna stymulacja nerwów, ciepłolecznictwo, magnetoterapia czy ultradźwięki), metody relaksacyjne, psychoterapia, biofeedback i inne specjalistyczne działania dostosowane indywidualnie do potrzeb konkretnego pacjenta. W wielu przypadkach konieczne jest zapewnienie pacjentowi odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego np. kul, ortez czy chodzika.

W neurorehabilitacji po udarze mózgu, urazach czy operacjach neurochirurgicznych, pracę nad usprawnieniem często zaczyna się już w 1 dobie. Wczesna rehabilitacja ma za zadanie zapobiec groźnym powikłaniom np. zakrzepicy żył głębokich czy odoskrzelowemu zapaleniu płuc oraz ograniczyć powstawanie nieprawidłowych wzorców ruchowych. Rozpoczyna się od zmian ułożenia pacjenta, dostosowania sposobu żywienia do jego możliwości, dbałości o regularne opróżnianie pęcherza moczowego,  eliminacji dolegliwości bólowych, prostych ćwiczeń i ruchów, ćwiczeń oddechowych, stopniowej pionizacji i nauki siadania. Z biegiem czasu, poszerza się zakres aktywności i dołącza nowe elementy terapii.

Sprawdź też objawy hipercholesterolemii.

neurorehabilitacja dzieci

 

Stwardnienie rozsiane to przewlekła, neurodegeneracyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego. Dochodzi w niej do wieloogniskowego uszkodzenia tkanki nerwowej. Jest jedną z częstszych przyczyn niepełnosprawności u osób młodych. Przebieg choroby jest nieprzewidywalny, a objawy mogą być bardzo różnorodne. W związku z tym neurorehabilitacja w stwardnieniu rozsianym jest trudnym i złożonym zagadnieniem.  Powinna być prowadzona w sposób ciągły i systematyczny, istotne jest stałe dostosowywanie jej do aktualnych potrzeb chorego.

Neurorehabilitacja dzieci ma kluczowe znaczenie w przypadku schorzeń takich jak: mózgowe porażenie dziecięce, choroby neurologiczne ujawniające się w dzieciństwie (np. rdzeniowy zanik mięśni), przepuklina oponowo- rdzeniowa czy uszkodzenia pourazowe. Jej celem jest umożliwienie dziecku jak najlepszych możliwości rozwoju fizycznego, psychicznego oraz społecznego.

Sprawdź też, czym jest rdzeniowy zanik mięśni.

neurorehabilitacja na czym polega

O czym jeszcze warto wiedzieć?

Pamiętaj, że w neurorehabilitacji pacjenta ogromną rolę odgrywa jego rodzina i bliscy. Ich odpowiednie nastawienie i zaangażowanie, edukacja oraz dbałość o relacje z chorą osobą, mają niebagatelny wpływ na końcowe efekty leczenia. Jeśli ktoś z Twoich bliskich jest w trakcie rehabilitacji neurologicznej, postaraj się jak najwięcej uczestniczyć w jego zajęciach. Im dokładniej przyjrzysz się zabiegom pielęgnacyjnym i ćwiczeniom, tym lepiej będziesz mógł wspomóc chorego w domu.

    Więcej artykułów na ten temat

    O autorze
    Karolina Rudowska
    Karolina Rudowska
    Jestem absolwentką kierunku lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas studiów angażowałam się w wiele projektów naukowych, a artykuły, które miałam szansę współtworzyć ukazały się w polskich i zagranicznych czasopismach medycznych. Jeszcze nie zdecydowałam, jaką specjalizację lekarską wybiorę, ale rozważam głównie medycynę rodzinną i psychiatrię. Uwielbiam podróżować, a wolny czas spędzam na czytaniu powieści kryminalnych.
    Przeczytaj więcej od tego autora
    O autorze
    Karolina Rudowska
    Karolina Rudowska
    Jestem absolwentką kierunku lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas studiów angażowałam się w wiele projektów naukowych, a artykuły, które miałam szansę współtworzyć ukazały się w polskich i zagranicznych czasopismach medycznych....
    Przeczytaj więcej od tego autora