Padaczka: leczenie farmakologiczne - jak wygląda?
W większości przypadków padaczka jest leczona farmakologicznie. Dobór odpowiedniej kuracji zależy od rodzaju i częstotliwości napadów. Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj porady lekarza!
Spis treści
Przewlekła, napadowa choroba związana z nieprawidłowymi wyładowaniami bioelektrycznymi w mózgu to padaczka. Leczenie choroby jest skomplikowane i wymaga dobrej współpracy pacjenta i lekarza. Wnikliwa diagnostyka napadów i staranna analiza indywidualnych cech chorej osoby, warunkują dobór optymalnej terapii.
Czym jest padaczka?
Padaczka to zespół objawów związanych ze zmianami morfologicznymi i metabolicznymi w mózgu. Napad padaczkowy może przyjmować bardzo różne postaci − począwszy od kilkusekundowych utrat świadomości (które mogą być niemal niezauważalne dla otoczenia), przez subiektywne doświadczanie różnych wrażeń zmysłowych, drganie pojedynczych kończyn, czy wreszcie pełnoobjawowy napad z utratą przytomności i uogólnionymi drgawkami.
To właśnie ta ostatnia postać przeciętnemu człowiekowi kojarzy się z padaczką i większość osób nie zdaje sobie sprawy, jak wiele innych stanów może nią być. Napady związane są z nadmiernymi wyładowaniami elektrycznymi w komórkach nerwowych i przejściowym zaburzeniem funkcjonowania mózgu.
Sprawdź też, czym jest padaczka wieku dziecięcego.
Padaczka to jedna z najczęstszych chorób z kręgu neurologicznych zaburzeń. Przybliżę Ci teraz w skrócie podział napadów, które powoduje padaczka. Leczenie w dużej mierze uzależnione jest właśnie od postaci choroby, stąd zrozumienie poszczególnych pojęć jest istotne.
Najczęściej występują napady częściowe. W tym przypadku wyładowanie elektryczne pojawia się w konkretnym, ograniczonym obszarze w mózgu. Napady częściowe proste przebiegają z zachowaniem świadomości i mogą przyjmować postać ruchową (np. drgania ręki, skręt ciała), postać czuciową (np. odczuwanie mrowienia, wrażenie zmysłowe) i postać wegetatywną (np. napad wzmożonej potliwości i zaczerwienienia). W napadach częściowych złożonych dochodzi do zaburzeń świadomości, a chory nie pamięta przebiegu napadu.
Jeśli wyładowania elektryczne dotyczą obu półkuli mózgu − mówimy o napadach uogólnionych. Należą do nich napady nieświadomości i napady miokloniczne, które występują szczególnie u dzieci. Napady atoniczne i powszechnie znane jako padaczka − napady toniczno-kloniczne.
Sprawdź też, jak rozpoznać i leczyć epilepsję u osób starszych.
Padaczka − leczenie
Leczenie padaczki indywidualnie dostosowywane jest do pacjenta i postaci jego choroby. Za cel uznaje się redukcję ilości napadów i zmniejszenie ich ciężkości, co w najlepszym możliwym stopniu ma umożliwić choremu satysfakcjonujące go funkcjonowanie. Ważne jest też ograniczenie objawów niepożądanych.
U większości pacjentów kontrola choroby możliwa jest przy stosowaniu 1 leku − to najkorzystniejsza sytuacja. Ale niestety, niemal 1/3 chorych wymaga kombinacji i połączenia co najmniej 2 leków, żeby uzyskać optymalny efekt.
Padaczka – leki
Wybór leku w dużej mierze uzależniony jest od postaci napadów, które u Ciebie występują. Lekarz bierze pod uwagę także Twoje indywidualne cechy (wiek, płeć, aktywność zawodową i wiele innych), przyczynę napadów i profil działania, a także niepożądane skutki zażywania poszczególnych leków.
Dobranie optymalnego leczenia nie jest łatwe i wymaga przeprowadzenia wnikliwej diagnostyki, żeby jak najlepiej ocenić, czym charakteryzuje się Twoja padaczka. Leczenie rozpoczyna się od pojedynczego leku i stopniowo zwiększa się jego dawkę. W razie braku efektów, podejmuje się próbę monoterapii (leczenie 1 lekiem) innym lekiem, co niestety też nie zawsze okazuje się skuteczne. Konieczność równoczesnego zastosowania 2 (a rzadziej 3) leków, wiąże się z większym ryzykiem działań ubocznych.
Sprawdź też, czy można łączyć leki z alkoholem.
Leki stosowane w leczeniu padaczki to m.in.:
- karbamazepina
- okskarbazepina
- lamotrygina
- lewetyracetam
- etosuksymid
- kwas walproinowy
- fenytoina
- fenobarbital
- zonisamid
- gabapentyny
- topiramat
- wigabatryna
- prymidon
W konkretnych typach napadów rekomendowane są inne leki. Wiele zależy też od osobniczych cech pacjenta, jego chorób towarzyszących i innych zażywanych medykamentów, czy indywidualnej reakcji organizmu.
W przypadku padaczki lekoopornej poziom trudności w doborze leczenia wzrasta. Stale prowadzone badania nad nowymi lekami przeciwpadaczkowymi dają nadzieję na coraz lepsze możliwości kontroli choroby w przyszłości.
Jak leczyć padaczkę u dzieci?
U większości osób pierwszy napad padaczkowy ma miejsce już w dzieciństwie. W związku z charakterystycznym przebiegiem (obrazem klinicznym) wyróżnia się zespoły padaczkowe (zespół Westa, zespół Lennoxa-Gastauta, napady nieświadomości, padaczka miokloniczna). Leczenie padaczki u dzieci, podobnie, jak u dorosłych dostosowuje się indywidualnie do małego pacjenta. Prawidłowe sklasyfikowanie padaczki ułatwia wybór leczenia.
Leki na padaczkę dla dzieci to m.in. wigabatryna i syntetyczne ACTH, walproiniany, topiramat, etosuksymid i lamotrygina.
Sprawdź też witaminy i minerały dla dzieci.
Zapamiętaj!
Pamiętaj, że kluczowym elementem powodzenia terapii jest dobra współpraca między Tobą a lekarzem. Leki zażywane w sposób nieregularny, niezgodny z zaleceniami lub samodzielne żonglowanie dawkami nie przyniesie pozytywnych rezultatów, wręcz przeciwnie − może doprowadzić do wielu szkód. Jeśli chorujesz na padaczkę istotne jest również prowadzenie zdrowego stylu życia i unikanie prowokacji napadów. Wskazana jest dbałość o higienę snu, regularny tryb dnia, minimalizacja stresu i omijanie używek.
Źródła:
1. Diagnostyka i leczenie padaczki u osób dorosłych, rekomendacje Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, Konrad Rejdak, Rafał Rola, Maria Mazurkiewicz-Bełdzińska, Iwona Halczuk, Barbara Błaszczyk, Andrzej Rysz, Danuta Ryglewicz
2. Neurologia − podręcznik dla studentów medycyny, red. W. Kozubski, P. P. Liberski
3. Pediatria, red. W. Kawalec, R. Grenda, M. Kulus
Najnowsze artykuły
Przeczytaj także
Więcej artykułów na ten temat
Dlaczego drga powieka? Organizmowi może brakować tych 3 składników
· 3 minuty czytaniaJeśli drga Ci powieka, prawdopodobnie brakuje Ci magnezu lub witaminy B1. Czasem jednak dolegliwości mogą mieć inną przyczynę. Sprawdź, kiedy warto skonsultować się z lekarzem!Na tę chorobę cierpi Lady Gaga! Czym jest fibromialgia?
· 3 minuty czytaniaJeśli ciągle czujesz się zmęczona, masz kłopoty ze snem, a dodatkowo dokucza Ci przewlekły ból mięśni i stawów, prawdopodobnie cierpisz na fibromialgię. Sprawdź, na czym polega diagnostyka!Próba Romberga − neurologiczny test na równowagę ciała
· 4 minuty czytaniaNa czym polega próba Romberga? W jakim celu wykonuje się ten test? Czy istnieją przeciwskazania do przeprowadzenia badań? Szczegóły znajdziesz w naszym artykule!