Cynamon – zastosowanie, działanie i właściwości. Do czego stosować cynamon?

Cynamon ma szerokie zastosowanie w kuchni jako aromatyczna przyprawa. Urzeka swoim aromatem i smakiem. Od tysięcy lat jest stosowany także jako naturalny lek. Na co pomaga? Czy można go jeść w czasie ciąży? Czy cynamon podczas karmienia piersią jest bezpieczny? Zapraszamy do zapoznania się z poradnikiem.

Cynamon – z czego jest pozyskiwany? Pochodzenie i garść ciekawostek

Przyprawa cynamon to w rzeczywistości kora z gałązek cynamonowca. Po wysuszeniu zwija się w rurki. Sprzedawana jest w takiej formie lub w postaci zmielonej. Cynamon mielony ma podobne właściwości odżywcze co laski cynamonu. Skład może różnić się w zależności od gatunku.

Rodzaje cynamonu

• Cynamonowiec cejloński (Cinnamomum zeylanicum)
• Cynamonowiec chiński (Cinnamomum cassia)
• Cynamonowiec kamforowy (Cinnamomum camphora)

Kolebką cynamonu, zależnie od rodzaju, są nie tylko Chiny, ale także inne rejony świata, np. Indie i Egipt. Taoiści uważali go za pokarm bogów. Przyprawa była tak cenna, że stała się przyczyną wojen. Miała rzekomo właściwości magiczne – zwiększała siły witalne mężczyzn. Do XV w. monopol w Europie na handel cynamonem mieli Wenecjanie, później wpływy uzyskali (nie przebierając w środkach) Portugalczycy i Holendrzy. Dziś laski cynamonu są popularne na całym świecie i chętnie stosowane w kuchni. 

Cynamon ma liczne zalety. Pomaga m.in. jako środek przeciwbakteryjny, wzmacnia smak i aromat potraw oraz napojów. Kosmetyki z dodatkiem cynamonu „rozgrzewają”, poprawiają ukrwienie i są szczególnie polecane na chłodniejsze miesiące.

Cynamon a zdrowie – skarbnica dobroczynnych związków dla organizmu

Szerokie właściwości cynamonu wynikają z bogatego składu obejmującego związki aktywnie czynne, należące do różnych grup. Skład zależy od gatunku, z którego pozyskuje się surowiec leczniczy. 

Cynamon – najważniejsze właściwości zdrowotne

Działanie cynamonu jest wszechstronne – stosuje się go zarówno wewnętrznie, np. w formie wyciągów, jak i zewnętrznie (okłady, płukanki, masaż, kąpiel). Z kolei cynamonowy olejek eteryczny ma duże znaczenie w aromaterapii. Jakie właściwości ma cynamon? Za najważniejsze uznaje się działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, dlatego jest polecany przy różnego rodzaju infekcjach.

Na co dobry jest cynamon? Pozytywne właściwości lecznicze cynamonu

• Dolegliwości układu pokarmowego – na co działa cynamon w tym obszarze? Przede wszystkim przyprawa pomaga pozbyć się wzdęć i uczucia pełności. Łagodzi objawy biegunki. Zwalcza lekkie zaburzenia trawienia. Dzięki zawartości błonnika działa wspomagająco na układ trawienny.
• Odchudzanie – działanie cynamonu przyspiesza przemianę materii. Znaczenie ma rozgrzewający wpływ cynamonu na organizm, co z kolei powoduje szybsze spalanie kalorii. Co więcej, preparaty regulujące poziom cukru często zawierają wyciągi z kory cynamonowca.
• Choroba Alzheimera – cynamon to przyprawa, która ma właściwości hamujące powstawanie splątków neurofibrylarnych. W rezultacie opóźnia lub zmniejsza ryzyko wystąpienia AD. Za takie właściwości zdrowotne cynamonu odpowiada jeden z najważniejszych składników aktywnie czynnych, tj. epikatechina.
• Wspomaganie układu krwionośnego – związki zawarte w cynamonie obniżają ciśnienie krwi i normalizują poziom cholesterolu. Cynamonowiec jest skarbnicą związków, które wspomagają leki na cholesterol.
• Nowotwory – zawarty w korze aldehyd cynamonowy ma właściwości antynowotworowe. Zmniejsza ryzyko wystąpienia raka i może pomóc w walce z rakiem jelita grubego.
• Bóle głowy – cynamon działa wspomagająco przy migrenach. Z tej właściwości „korzysta” przemysł. Z gałązek cynamonowca produkuje się m.in. leki na ból głowy.
• Uspokajanie – zapach cynamonu działa relaksująco i odprężająco.

Cynamon: cenny surowiec w kosmetyce

Cynamon jest chętnie stosowany w kosmetyce, m.in. w produkcji olejków do ciała, past do zębów, kremów i żeli do mycia. Kosmetyki z cynamonem można również pozyskiwać domowym sposobem, np. dodając go do kremów lub przygotowując maseczki ze zmielonej kory. Należy jednak zachować dużą ostrożność z uwagi na ryzyko alergii. Do czego wykorzystać cynamon?

Jakie właściwości cynamonu wykorzystuje się w kosmetyce?

• Pomaga w walce z trądzikiem i wypryskami skóry. Działa przede wszystkim wspomagająco, dlatego oprócz cynamonu, w wielu przypadkach, należy stosować lek na trądzik zlecony przez lekarza.
• Ogranicza zapalenie dziąseł i próchnicę zębów (płukanki).
• Zwalcza stany zapalne skóry.
• Ujędrnia skórę (nadaje się do kosmetyków przeciwstarzeniowych).
• Peeling z cynamonem oczyszcza skórę. Cynamon jest grzybobójczy i antybakteryjny, co pomaga zwalczyć niekorzystne zmiany dermatologiczne.

Właściwości kosmetyczne cynamonu są szczególnie cenne dla osób z cerą trądzikową. Dużą popularnością cieszą się także odprężające olejki do kąpieli. Olejki z dodatkiem cynamonu można wykorzystywać również podczas masaży relaksacyjnych. Cynamonu nie powinno się natomiast stosować w przypadku skóry wrażliwej, ze skłonnością do rozszerzania się naczyń krwionośnych.

Cynamon – zastosowanie w kuchni

Kora cynamonowca zalicza się do podstawowych przypraw egzotycznych wykorzystywanych w kuchni. W Polsce ma szczególne znaczenie w okresie świąt Bożego Narodzenia, gdyż służy również do aromatyzowania „jadalnych” dekoracji choinek, np. płaskich ciastek i pierników. Jak smakuje cynamon? Przyprawa jest lubiana za korzenno-słodko-pikantny smak. Ma także silny, przyjemny, słodkawy aromat.

Do czego dodaje się cynamon? Zalety i wady cynamonu

Cynamon najczęściej jest składnikiem wypieków, w szczególności pasuje do szarlotek. Nadaje się do aromatyzowania napojów (herbaty, piwa i wina grzanego) oraz jako dodatek do świątecznego kompotu z suszu. Pasuje do wszelkich potraw z jabłek – np. musów, strucli jabłkowych czy ryżu z jabłkami. Można go stosować także do warzywno-owocowych smoothies lub do doprawiania mięs, na przykład, kaczki z jabłkami. Przyprawa w ciekawy sposób przełamuje kuchenne schematy, ale użyta w zbyt dużej ilości może niepotrzebnie zdominować smak potrawy. Cenne wartości odżywcze cynamonu nieco zmniejszają się pod względem obróbki termicznej, dlatego poza powyższymi zastosowaniami warto przyprawiać nim jogurty jabłkowe czy maślanki.

• Jak użyć całego cynamonu? Laski dodaje się na początku gotowania napojów, zwłaszcza kompotów. Ważne, aby napoje nabrały intensywnego aromatu.
• Jakie jest podstawowe zastosowanie cynamonu mielonego? Przyprawę dodaje się do wypieków, różnorodnych potraw i napojów, które są krótko gotowane (grzańce).

Czy cynamon może uczulać?

Szkodliwość cynamonu to sprawa marginalna, ale nie można jej całkowicie wykluczyć. Jednym z możliwych skutków ubocznych jest reakcja alergiczna. Za alergie w największej mierze odpowiada aldehyd cynamonowy. Zwykle niekorzystne zmiany pojawiają się miejscowo, dlatego w razie wątpliwości warto zrobić próbę, np. wcierając wywar z kory w skórę. Objawy mogą także wystąpić przez przedawkowanie cynamonu.

Cynamon a karmienie piersią i ciąża

Cynamon w diecie matki karmiącej nie jest szkodliwy, o ile spożywa się go w rozsądnej ilości (np. sporadycznie, dodając do ciast czy napojów). Odpowiadając natomiast na pytanie, czy w ciąży można jeść cynamon, należy pamiętać, że przyprawa może zaszkodzić, dlatego kobiety spodziewające się dziecka nie powinny jej stosować. Cynamon w 3 trymestrze ciąży zwiększa ryzyko poronienia. Dodatkowo należy pamiętać, żeby ograniczyć stosowanie tej przyprawy w przypadku przyjmowania niektórych leków, gdyż może wchodzić z nimi w interakcję. Dotyczy to w szczególności medykamentów na cukrzycę, choroby serca i wątroby.

Cynamon – przeciwwskazania

Cynamon to cenne wsparcie organizmu, jednak jego właściwości lecznicze to nie wszystko. Przyprawa może powodować skutki uboczne. Przeciwwskazania to ciąża i występowanie reakcji alergicznej. Ponadto z cynamonu powinny zrezygnować osoby z chorobami wrzodowymi oraz skłonnością do krwotoków. Nie zaleca się również podawać cynamonu z miodem niemowlętom i dzieciom do 3 roku życia.

Cynamon – szkodliwość i skutki uboczne

Cynamon może mieć negatywne właściwości, zwłaszcza przy nadmiernym stosowaniu. Przyprawa zawiera kumarynę (największe stężenie obecne w cynamonie kasja), która spożywana w zbyt dużych ilościach jest w stanie wywołać poważne konsekwencje zdrowotne. Należy zachować ostrożność podczas samodzielnego parzenia wywarów i przyprawiania potraw. Negatywny wpływ tej przyprawy na organizm to niebezpieczeństwo uszkodzenia wątroby i nerek. Na co jeszcze szkodzi cynamon? Może nadmiernie obniżyć poziom cukru lub spowodować podrażnienie gardła.

Ile kalorii ma cynamon?

Cynamon ma wysokie wartości kaloryczne. 100 g przyprawy zawiera 247 kcal. Pomimo tego ma na tyle dobroczynne działanie dla osób z nadwagą, że jest polecany w diecie odchudzającej.

Jak używać cynamonu przy cukrzycy?

Cynamon ma cenne właściwości lecznicze, a przy tym powoduje obniżenie cukru we krwi. Bywa stosowany w diecie dla cukrzyków (cukrzyca typu 2), ale spożycie trzeba koniecznie skonsultować z lekarzem, gdyż przyprawa może wchodzić w interakcję z lekami. Należy stosować niewielkie dawki, wyłącznie kory cynamonowca cejlońskiego.

Jak działa cynamon?

Cynamon działa antybakteryjnie, przeciwgrzybicznie, rozgrzewająco i wzmacniająco. Pomaga m.in. przy infekcjach i problemach układu trawiennego.

Czy cynamon zastosowanie w ogrodnictwie?

Tak, najczęściej stosuje się go w formie zmielonej (przyprawa może być przeterminowana) do likwidacji pleśni w podłożu u roślin doniczkowych. Na co jeszcze jest dobry cynamon? Zwiększa szybkość zabliźniania pędów roślin po przycięciu.

Cynamon – właściwości lecznicze i przeciwwskazania. Podsumowanie

Chciałoby się rzec, że cynamon to samo zdrowie, niestety nie zawsze tak jest. Znane są liczne zalety cynamonu, jednak nie można przesadzać z dawkowaniem, należy znać przeciwwskazania i potencjalne skutki uboczne. Zastosowanie cynamonu w domowej apteczce, kuchni i kosmetyce jest szerokie i warto z niego korzystać, o ile podchodzi się do sprawy z rozsądkiem. 

Źródła:

1. Senderski; Prawie wszystko o ziołach; Podkowa Leśna 2007; Wydawca M. E. Senderski.
2. B-E van Wyk, M. Wink; Rośliny lecznicze świata; Wrocław 2004; MedPharm Polska.