Częstomocz – co to jest? Jakie są przyczyny? Czy da się to wyleczyć?

Częstomocz to bardzo uporczywa i niestety nadal wstydliwa dolegliwość. Problem stanowi też to, że wciąż mało osób zgłasza się do lekarza. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest bardzo wiele. Niektóre z nich mogą wiązać się z poważnymi chorobami, dlatego nie warto bagatelizować tego objawu. 

Częste oddawanie moczu – czym jest?

Częste oddawanie moczu polega na zwiększonej, odbiegającej od normy częstotliwości oddawania moczu. Możemy zacząć się niepokoić, gdy jesteśmy zmuszeni korzystać z toalety więcej niż 8 razy na dobę. Czy to „złota reguła”, którą należy się kierować? Niekoniecznie. Najpierw warto przeanalizować to, czy taka częstotliwość stanowi dla nas pewnego rodzaju normę, czy w ciągu dnia piliśmy więcej niż zwykle płynów itp. Częstomocz może na przykład pojawić się po kawie, która jest naturalnym diuretykiem. 

Przyczyny częstomoczu

Przyczyn częstomoczu może być naprawdę wiele. Pomijając wspomnianą zwiększoną podaż płynów czy picie kawy, warto zwrócić uwagę na:

• Infekcje układu moczowego – to jedna z najbardziej powszechnych przyczyn. Jeżeli częstomoczowi towarzyszy ból podbrzusza, bolesne parcie na pęcherz, zaczerwienienie cewki moczowej, złe samopoczucie, gorączka – koniecznie zgłoś się do lekarza, który przepisze odpowiednie tabletki na zapalenie pęcherza. Do zakażenia najczęściej dochodzi podczas stosunku lub niewłaściwej higieny. W większości za infekcję odpowiada bakteria Escherichia coli, 
• Częstomocz a niedoczynność przysadki mózgowej – niewystarczająca produkcja, wydzielanie lub działanie hormonu antydiuretycznego (zwanego także wazopresyną) odpowiada za chorobę – moczówkę prostą,
• Częstomocz w Hashimoto – to jeden z mało charakterystycznych objawów autoimmunologicznego, przewlekłego zapalenia tarczycy,
• Częstomocz towarzyszący cukrzycy – nadmierne pragnienie i częstomocz to czasami pierwsze charakterystyczne symptomy cukrzycy,
• Choroby pęcherza – np. nadreaktywność pęcherza lub osłabienie mięśni pęcherza. W tym przypadku tabletki na nietrzymanie moczu to podstawowe rozwiązanie,
• Łagodny rozrost prostaty – gruczoł krokowy u większości mężczyzn powiększa się wraz z upływem lat, stąd panowie w podeszłym wieku skarżą się na częstomocz i nietrzymanie moczu,
• Stres – przyjrzyj się, czy ostatnio nie żyjesz w większym napięciu. Częstomocz, nerwica i stres często idą w parze, 
• Częstomocz jako skutek działania leków – wiele leków stosowanych np. w nadciśnieniu, niewydolności nerek, krążenia itp. ma działanie moczopędne. Częstsze oddawanie moczu to również działanie niepożądane stosowania niektórych leków przeciwdepresyjnych.

Częstomocz – jakie badania wykonać?

Kompleksowa diagnostyka odgrywa kluczową rolę, ponieważ to od niej zależy ustalenie skutecznej metody leczenia. Badania obejmują:

• Ogólne badanie moczu,
• USG jamy brzusznej (ocena stanu nerek i pęcherza),
• Badanie USG dopochwowe narządu rodnego u kobiet lub gruczołu krokowego u mężczyzn,
• Ocenę poziomu PSA u mężczyzn (diagnostyka prostaty),
• Badanie krwi (przy podejrzeniu cukrzycy),
• Badanie urodynamiczne oraz wziernikowanie pęcherza moczowego (przy podejrzeniu nowotworu).

Częste oddawanie moczu u kobiet

Częste oddawanie moczu w wielu przypadkach stanowi pierwszy objaw ciąży. Również w ostatnich tygodniach ciąży panie wielokrotnie korzystają z toalety – stale powiększająca się macica uciska mechanicznie na drogi moczowe. Częstomocz u niektórych kobiet czasami pojawia się przed wystąpieniem okresu (największe nasilenie około 2 dni przed spodziewaną miesiączką), ale najczęściej jest wynikiem zakażenia układu moczowego. Nietrzymanie moczu po ciąży zdarza się częściej po porodzie siłami natury. Wszystkie kobiety w każdym wieku powinny regularnie ćwiczyć mięśnie Kegla, aby zapobiec tym nieprzyjemnym powikłaniom. 

Częstomocz u dziecka

Częstomocz u dzieci w większości jest spowodowany infekcją układu moczowego. W okresie noworodkowym i w pierwszym kwartale życia znacznie częściej chorują chłopcy, w późniejszym wieku dziewczynki. W zdecydowanej większości przypadków (33-90%) za zakażenia u dzieci odpowiada bakteria Escherichia coli. Czasem zdarza się, że problem leży głębiej i u najmłodszych może mieć związek z psychiką. Taki stan zwykle ustępuje z wiekiem. Jeżeli dziecko często sika w nocy, to warto zrezygnować z podawania napojów przed snem. 

Częstomocz u mężczyzn

Ponad połowa mężczyzn powyżej 60. roku życia cierpi na łagodny rozrost gruczołu krokowego (prostaty). Kiedy pojawią się trudności z utrzymaniem moczu, ból w czasie mikcji, osłabienie strumienia moczu i gwałtowne parcie na pęcherz, należy koniecznie zgłosić się do lekarza. Częstomocz u mężczyzn w młodym wieku jest związany głównie z infekcją układu moczowego.

Co to jest nokturia?

Nokturia to dolegliwość zmuszająca do obudzenia się w nocy w celu oddania moczu – raz lub wielokrotnie. Przyczyn nokturi jest wiele. Najczęstsze to cukrzyca, duża podaż płynów w ciągu dnia, niedobór wazopresyny, choroby serca, zażywanie diuretyków, przerost prostaty, zmniejszona pojemność pęcherza itp. To, jak leczyć nokturię, zależy od jej podłoża. Nokturia u mężczyzn może być spowodowania przerostem prostaty i wymagać podawania leków na receptę, z kolei nokturia u kobiet może być wywołana ciążą; wtedy leczenie będzie zbędne. 

Leczenie częstomoczu

Leczenie częstomoczu różni się w zależności od przyczyny. U niektórych pacjentów konieczna będzie antybiotykoterapia lub sięganie po dostępne bez recepty tabletki na nietrzymanie moczu. Bardzo dużo infekcji udaje się zwalczyć za pomocą furaginy lub przyjmując długotrwale preparaty na bazie żurawiny. Przy zdiagnozowanych chorobach pęcherza, nerek, prostaty itp. lekarz ustali właściwą terapię.

Domowe sposoby radzenia sobie z częstomoczem

Profilaktyka infekcji układu moczowego to podstawa. Odpowiednio dobrane, hipoalergiczne kosmetyki do higieny intymnej to ważny element codziennej higieny. Panie powinny pamiętać o ćwiczeniach mięśni dna miednicy. W nawracających infekcjach pęcherza warto włączyć na stałe do diety owoce żurawiny. Przed snem lepiej zrezygnować z picia dużych ilości napojów czy diuretycznej herbaty. Może jedna filiżanka kawy mniej w ciągu dnia i ćwiczenia oddechowe, pomagające walczyć ze stresem, również ograniczą liczbę wizyt w toalecie?

Częstomocz – kiedy do lekarza?

Najlepiej wtedy, kiedy objaw wydaje się niepokojący, utrudnia normalne funkcjonowanie, towarzyszy mu gorączka, krew w moczu czy ogólne złe samopoczucie. Częstomocz w większości daje się wyleczyć, ale warto pamiętać, że im wcześniej uda się zdiagnozować problem, tym prędzej uda się o nim zapomnieć.

Źródła:

1. http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2039 [dostęp 14.03.2022]

2. https://bibliotekanauki.pl/articles/1032315 [dostęp 14.03.2022]

3. http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?1289 [dostęp 14.03.2022]