Osobowość narcystyczna − efekt rozpieszczenia czy zaniedbania w dzieciństwie?

21. 3. 2019 · 3 minuty czytania

Osobowość narcystyczna to złożone zagadnienie. Czym jest i na czym polega jej leczenie? Kto jest szczególnie narażony na takie zaburzenie? Dowiedz się więcej!

Natalia Klonowska
Natalia Klonowska
Osobowość narcystyczna − efekt rozpieszczenia czy zaniedbania w dzieciństwie?

Narcystyczne zaburzenie osobowości bywa odbierane jako paradoks. Osoby z zaburzeniem mogą wydawać się pewne siebie i bardzo zapatrzone w siebie, ale tak naprawdę często są kruche i nie mają poczucia własnej wartości. Pragną uwagi i pochwał, ale nie są w stanie nawiązać bliskich relacji. Narcystyczne zaburzenie osobowości wywołuje wielki niepokój zarówno u osoby z zaburzeniem, jak i wśród osób z jej najbliższego otoczenia. Zobacz, czym jest osobowość narcystyczna.

Termin przewijał się w literaturze o tematyce psychologicznej już od 1911 roku. Ostatecznie, w 1980 roku, został wpisany do podręcznika zaburzeń psychicznych, jako zaburzenie osobowości.

Osoby dotknięte problemem, borykają się ze złożoną chorobą psychiczną. Ich zachowanie uznaje się za objaw zaburzenia psychicznego, a nie braku kręgosłupa moralnego.

Sprawdź też, czym jest choroba afektywna dwubiegunowa.

narcyzm co to jest

    Osobowość narcystyczna − jak ją rozpoznać?

    Żeby rozpoznać osobowość narcystyczną, terapeuci obserwują zachowania, postawy i reakcje danej osoby. Zgodnie z Diagnostycznym i statystycznym podręcznikiem zaburzeń psychicznych, który terapeuci wykorzystują jako poradnik, obserwowana osoba musi wykazać 55% spośród wszystkich cech zidentyfikowanych, jako narcystyczne.

    Cechy ułożone są w listę w podręczniku. Ale pokrywają się one jedynie częściowo ze stereotypowym postrzeganiem „narcyza”. Nie każdy zdaje sobie sprawę, co kryje się we wnętrzu osoby zapatrzonej w siebie i ukierunkowanej na własne „ja”.

    Sprawdź też, jak radzić sobie z lękiem.

    Osobowość narcystyczna – cechy

    • poczucie wyższości i szeregu uprawnień
    • przesadna, niegasnąca potrzeba uwagi i zachwalania przez innych
    • perfekcjonizm
    • ogromna potrzeba kontroli
    • brak odpowiedzialności, obwinianie innych za swoje błędy
    • brak granic, mentalność kilkuletniego dziecka i poczucie, że wszyscy chcą tego samego, co on
    • brak empatii i zdolności do bycia naprawdę wrażliwym
    • rozumowanie emocjonalne
    • strach, niepewność, ukrywanie własnych słabości, jako coś wstydliwego
    • niezdolność do pracy zespołowej
    cechy osobowości narcystycznej

    Osobowość narcystyczna − objawy, na które warto zwrócić uwagę

    W interakcji z osobą o narcystyczną, możesz zauważyć kilka charakterystycznych postaw. Narcyzi muszą być najlepsi, najbardziej kompetentni, zawsze mają rację i robią wszystko po swojemu. Aroganckie, lekceważące czy wyniosłe zachowania są naturalnym wyznacznikiem ich postaw. Chcą posiadać wszystko i wszystko kontrolować. Dążą do tego na różne sposoby, np. przybierając rolę ofiary, kogoś, kto wymaga troski, uwagi i rekompensaty za złe samopoczucie.

    W głowie narcyza istnieje określona hierarchia − na jej szczycie jest miejsce tylko dla niego. Kategorie, według których taka osoba postrzega rzeczywistość to pary przeciwstawnych wartości, np. dobry/zły, słuszny/błędny − nie ma nic pomiędzy.

    Sprawdź też, jak radzić sobie ze stresem.

    osobowość narcystyczna na co zwrócić uwagę

     

    Narcystyczne pragnienie wzbudzania podziwu czy bezustannego otrzymywania pochwał, przy jednoczesnym braku zdolności do odczuwania empatii może stać się przykre i uciążliwe dla osób z najbliższego otoczenia.

    Osobowość narcystyczna − przyczyny to niedowartościowanie?

    Bez względu na to, ile razy powiesz narcyzowi, że go kochasz, podziwiasz lub akceptujesz, nigdy nie poczuje się spełniony. W głębi duszy nie wierzy, że ktoś może go kochać. W rzeczywistości jest bardzo niepewny i czuje strach. Przyczyn kształtowania się takiej postawy można doszukiwać się już we wczesnym dzieciństwie. Jej powstanie może wiązać się z błędami wychowawczymi lub zaniedbaniami opiekunów dziecka.

    Błędy wychowawcze, które mogę prowadzić do narodzin postaw narcystycznych to:

    • nadmiernie wychwalanie i rozpieszczane dziecka
    • zaniedbywanie, poświęcanie niewystarczającej uwagi
    • wygórowane oczekiwania w stosunku do dziecka lub ich brak

    Istnieją teorie, że wczesna trauma lub nadużycia również mogą przyczynić się do powstania narcystycznego zaburzenia osobowości.

      Więcej artykułów na ten temat

      O autorze
      Natalia Klonowska
      Natalia Klonowska
      Jestem absolwentką filologii polskiej oraz terapii zaburzeń w czytaniu, mówieniu i pisaniu. Ukończyłam warsztaty psychologiczno-pedagogiczne. Ciekawi mnie świat, ludzie, nowinki biotechnologiczne i psychologiczne. Jestem też amatorką zdrowego żywienia. Jak każda kobieta - lubię dbać o siebie. W kosmetykach poszukuję składników naturalnych, nieprzetworzonych i organicznych. Często eksperymentuję i sięgam po nowości kosmetyczne. Chętnie dzielę się efektami moich obserwacji i poszukiwań.
      Przeczytaj więcej od tego autora
      O autorze
      Natalia Klonowska
      Natalia Klonowska
      Jestem absolwentką filologii polskiej oraz terapii zaburzeń w czytaniu, mówieniu i pisaniu. Ukończyłam warsztaty psychologiczno-pedagogiczne. Ciekawi mnie świat, ludzie, nowinki biotechnologiczne i psychologiczne. Jestem też amatorką zdrowego żywienia. Jak każda...
      Przeczytaj więcej od tego autora