Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka?

20. 5. 2018 · 4 minuty czytania

Odwodnienie organizmu niesie ze sobą poważne konsekwencje, dlatego pamiętaj, by systematycznie uzupełniać płyny. Możesz także stosować elektrolity. Dowiedz się więcej!

Agnieszka Raczkowska
Agnieszka Raczkowska
Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka?

Odwodnienie u dziecka to stan obniżenia poziomu wody i elektrolitów w organizmie. Odwodnienie organizmu u dziecka, szczególnie małego, może być niebezpieczne. Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka, kiedy nie jest ono w stanie dokładnie powiedzieć, co mu dolega? Zobacz, przy jakich objawach należy udać się z dzieckiem do szpitala.

Jak szybko dochodzi do odwodnienia u dziecka?

Pamiętam szkolenie farmaceutyczne, na którym profesor uczulał nas, że niemowlę może się odwodnić w ciągu zaledwie kilku godzin. Przyczyną może być niedostateczna ilość podawanych płynów podczas gorączki, nasilone wymioty lub biegunka.

Sprawdź też leki bólowe i przeciwgorączkowe dla dzieci.

Zobacz, co mogą oznaczać częste wymioty u dziecka w artykule: Częste nudności i wymioty u dziecka − co mogą oznaczać? [Opinia lekarza]

To nie wszystko! Szczególnej troski wymagają maluchy podczas upałów, bo tracą wodę na skutek wzmożonego pocenia. Odwodnienie jest śmiertelnie groźne dla najmłodszych, bo ich ciało ma szybki metabolizm i gwałtownie traci płyny. Im mniejsze dziecko, tym szybciej się odwadnia.

Jak szybko dochodzi do odwodnienia u dziecka

 

Pamiętaj, żeby latem poić dziecko co godzinę, a w przypadku chorób przebiegających z wymiotami i biegunką, zachęcać do picia elektrolitów małymi łykami, co kilka minut. Jest to niezwykle ważne, bo od prawidłowego nawodnienia zależy praca układu krążenia, nerek, procesów trawiennych oraz utrzymanie sprawności umysłowej u dziecka.

Sprawdź też witaminy i minerały dla dzieci.

Nawodnienie dziecka w okresie letnim

 

Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka?

Po czym poznać, że dziecko jest odwodnione? Zazwyczaj ruchliwy maluch staje się powolny i ospały. Pojawiają się u niego opadnięte powieki i wysuszone usta, a gdy jest jeszcze niemowlęciem, to również zapadniętym ciemiączkiem. Dlatego moja pierwsza wskazówka to: obserwuj twarz swojego malca!  

Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka

 

Jeśli ciału brakuje wody, to podobnie jak roślina, traci swoją świeżość i słabnie. Odwodnione dziecko będzie wyglądać na senne i pozbawione energii. Charakterystycznym objawem u niemowląt będzie skąpe moczenie pieluszek i płacz bez łez. Inne objawy odwodnienia u dziecka to wiotka i zimna skóra, szybki oddech oraz zaburzony rytm serca.

Odwodnienie u dziecka - jak rozpoznać

 

Objawem odwodnienia u dziecka jest wydłużony czas powrotu włośniczkowego, który wskazuje na zaburzenia krążenia obwodowego. Czas powrotu włośniczkowego mierzy się uciskając opuszek palca dziecka. Pamiętaj, żeby badanie przeprowadzać w temperaturze pokojowej (20 − 25oC) i trzymać palec dziecka na wysokości jego serca. Ucisk palca stopniowo zwiększaj i puść natychmiast po zblednięciu opuszki. Uruchom stoper. W warunkach prawidłowych kolor opuszka palca powinien powrócić w czasie krótszym niż 2 sekundy.

Sprawdź, z czego wynikają częste nudności u dzieci.

Stopnie odwodnienia u dzieci

Istnieją trzy stopnie odwodnienia u dzieci. Przeanalizuj tabelkę, która Ci podpowie, jak poznać, że dziecko jest odwodnione.

 I STOPIEŃ
Brak lub lekkie odwodnienie
II STOPIEŃ
Umiarkowane odwodnienie
III STOPIEŃ
Ciężkie odwodnienie
Ubytek masy ciała u noworodków i niemowląt< 5%5-10%>10%
Ubytek masy ciała u dzieci starszych i dorosłych<3%3-6%>6%
Stan ogólny dzieckaPrzytomne, spokojneOsłabione i ospałe lub odwrotnie - niespokojne i pobudzoneWiotkie, senne lub nieprzytomne
Ilość wydalanego moczuPrawidłowaZmniejszona, mocz ciemny (zagęszczony)Mała ilość lub brak moczu
Ilość łezObecneBrakBrak
Powieki i gałki ocznePrawidłowo napięteZapadnięte i podkrążoneBardzo zapadnięte
Jama ustna i językWilgotneNieco sucheBardzo suche
PragnienieNormalneWzmożone pragnienie, łapczywe picie płynówBrak zdolności do samodzielnego picia
Fałd skóry*Rozprostowuje się szybkoRozprostowuje się powoliRozprostowuje się bardzo wolno. Skóra jest zimna.

* W ocenie napięcia skóry należy ująć fałd skórny na bocznej stronie brzucha na poziomie pępka. W warunkach prawidłowych fałd prostuje się natychmiast po puszczeniu.

Kiedy udać się do szpitala z odwodnionym dzieckiem?

Pamiętaj, że pierwszym krokiem w zapobieganiu i leczeniu odwodnienia jest doustne podawanie elektrolitów, czyli rozpuszczonych soli mineralnych. Możesz je kupić w aptece w różnych wariantach smakowych, dzięki czemu dziecko będzie w mniejszym stopniu wyczuwać słony smak płynu.

Gdy zaobserwujesz pierwsze objawy odwodnienia u dziecka, to skup się na nawadnianiu przez co najmniej 3 następne godziny. Jeżeli dziecko wymiotuje, podawaj napój dziecku niewielkimi łykami, co kilka minut, żeby nie prowokować wymiotów.

Sprawdź też leki na biegunkę dla dzieci.

Kiedy udać się z odwodnionym dzieckiem do szpitala

 

Dokładnej oceny pediatrycznej wymagają dzieci, które mają więcej niż 8 obfitych stolców na dobę, nieustanne wymioty oraz towarzyszącą chorobę, np. cukrzycę lub niewydolność nerek. Jeśli pojawi się u Ciebie lub Twojego dziecka ciężkie odwodnienie (objawy III stopnia), koniecznie udaj się do szpitala. Pamiętaj, że w przypadku niemowląt i małych dzieci jest szczególnie ważne, żeby w porę zareagować.

    Więcej artykułów na ten temat

    O autorze
    Agnieszka Raczkowska
    Agnieszka Raczkowska
    Jestem farmaceutką, absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Chociaż studia dawno za pasem, to nauki nie ma końca. Ciągle dokształcam się, analizując najnowszą literaturę medyczną, uczestnicząc w szkoleniach i rozmawiając z autorytetami w branży. Zarówno z pasji, jak i racji zawodu, zgłębiam tajniki długiego zdrowia. Jestem fanką picia herbatek ziołowych i nalewek leczniczych. W wolnym czasie redaguję bloga Pułapki w Aptece, a wieczorami czytam kryminały i szukam okazji do kreatywnych zabaw z rodziną.
    Przeczytaj więcej od tego autora
    O autorze
    Agnieszka Raczkowska
    Agnieszka Raczkowska
    Jestem farmaceutką, absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Chociaż studia dawno za pasem, to nauki nie ma końca. Ciągle dokształcam się, analizując najnowszą literaturę medyczną, uczestnicząc w szkoleniach i rozmawiając z...
    Przeczytaj więcej od tego autora