Nadmierne owłosienie u kobiet – jak sobie z nim poradzić? 4 skuteczne sposoby

Nadmierne owłosienie u kobiet nie zawsze leczy się farmakologicznie. Wszystko zależy od przyczyny problemu. Zaburzenie aktywności hormonów płciowych może stwierdzić endokrynolog i to on decyduje o metodzie leczenia. Gdy leki nie mają zastosowania, rozwiązaniem są trwałe lub tymczasowe metody depilacji.

Hirsutyzm – nadmierne owłosienie u kobiet

Nadmierne owłosienie na ciele i twarzy u kobiet określa się mianem hirsutyzmu. Nie chodzi tu o pojedyncze ciemne włoski, a o wzrost włosków w sposób zazwyczaj występujący tylko u mężczyzn i w miejscach, w których u pań owłosienie jest zwykle minimalne, delikatne lub nieobecne. Najczęściej niepożądane owłosienie pojawia się na twarzy (wąsik, boki policzków), klatce piersiowej i wokół brodawek, brzuchu, odcinku krzyżowym pleców czy w okolicy sromu.

Nie da się ukryć, że taka sytuacja wywołuje dyskomfort w wielu aspektach – psychologicznym, kosmetycznym i społecznym.

Nadmierne owłosienie u kobiet – przyczyny

Za najczęstszą postać hirsutyzmu uważa się hirsutyzm idiopatyczny (HI). W przeciwieństwie do wtórnej postaci tego zaburzenia nie ma określonej przyczyny występowania. Natomiast wiadomo, że nadmierna wrażliwość mieszków włosowych na hormony sprawia, że włoski przybierają niechcianą postać. Dokładniej opisuje to endokrynolog dr n. med. J. Belowski.

Przy HI w mieszkach włosowych zaobserwowano miejscowy wzrost aktywności androgenów, przy czym poziom androgenów w organizmie jest prawidłowy. Dlatego wyklucza to zaburzenia hormonalne określane mianem hiperandrogenizmu. Wtedy aktywność biologiczna androgenów byłaby podwyższona. Kobiety z HI zazwyczaj mają normalne miesiączki i normalny poziom testosteronu.

Nadmierne owłosienie - problem z hormonami?

Nadmierne owłosienie u kobiet może mieć przyczyny hormonalne. Chodzi właśnie o androgeny, najczęściej testosteron, i ich nadmierną produkcję. Te hormony płciowe przeważają u mężczyzn i odpowiadają nie tylko za budowę ciała, barwę głosu, ale również za owłosienie. W nieznacznych ilościach występują też u kobiet i powstają w nadnerczach i jajnikach.

Tak naprawdę istnieje kilka przyczyn zaburzeń androgenowych u pań. Jedną z nich jest właśnie nieprawidłowe funkcjonowanie nadnerczy – na ogół przez ich wrodzony przerost lub występujące na nich guzki. Kolejna przyczyna obejmuje zaburzenia w funkcjonowaniu jajników, najczęściej to zespół policystycznych jajników (PCOS). Rzadziej są to guzki na jajnikach lub przerost komórek osłonki jajnika.

Inne przyczyny nieprawidłowej aktywności hormonów androgenowych to menopauza lub hiperprolaktynemia. Poza tym mówi się o niepożądanym działaniu leków, które mogą wpływać na aktywność androgenów. Środki stosowane w przypadku endometriozy zawierają substancję czynną Danazol.

Nie każde mniej typowe owłosienie wymaga leczenia. Nadmierne owłosienie na rękach u dziewczyn niekoniecznie oznacza hirsutyzm czy zaburzenia hormonalne. Jak to sprawdzić? W tym celu przyda się skala Ferrimana-Gallweya, która pomaga określić, czy potrzebna jest dalsza diagnostyka. To złoty standard oceny hirsutyzmu, stosuje się ją rutynowo na całym świecie.

W celu określenia, czy kobieta ma łagodny, umiarkowany czy ciężki hirsutyzm ocenia się wybrane obszary ciała, stosując punktację od 0 do 4. Oryginalna metoda oceniała 11 obszarów ciała. Ostatecznie zostało to zmniejszone do 9, które są oceniane od 0 (brak wzrostu włosów końcowych) do 4 (rozległy wzrost włosów). Następnie punkty zostają zsumowane. Ostateczny wynik będzie zatem mieścił się w przedziale od 0 do 36.

Jakie obszary ciała podlegają ocenie? 11 obszarów ciała ocenianych według oryginalnej metody to:

• górna warga,
• podbródek,
• klatka piersiowa,
• górna część pleców,
• dolna część pleców,
• górna część brzucha,
• dolna część brzucha,
• górna część ramion,
• przedramiona,
• uda i nogi.

W zmodyfikowanej metodzie usunięto ocenę przedramion i nóg.

Poznaj też artykuł: Depilacja wąsika, czyli kobieca nauka golenia. Lekcja 3!

Leczenie nadmiernego owłosienia u dziewczyn

Zaburzenia w obszarze nadnerczy reguluje się lekami lub poprzez usuniecie guzków, o ile występują i lekarz stwierdzi, że jest to możliwe. Podobnie w przypadku androgenizacji jajnikowej najczęściej stosuje się leki antykoncepcyjne. Przykład leczenia farmakologicznego stanowi zastosowanie środka zaburzajacego syntezę androgenu na poziomie jajników lub nadnerczy lub hamującegp działanie androgenu na poziomie receptora. Jednak gdy nadmierne owłosienie nie ma nic wspólnego z podwyższoną aktywnością androgenów, trzeba sięgnąć po inne metody.

4 skuteczne sposoby na nadmierne owłosienie

Sposoby na nadmierne owłosienie zależą od tego, czy zaburzenie ma charakter chorobowy. Jeśli powodem jest nieprawidłowy poziom hormonów płciowych, lekarz wskaże odpowiednie leczenie po określeniu dokładnej przyczyny takiego stanu rzeczy. W przypadku hirsutyzmu najlepszym rozwiązaniem będą zabiegi kosmetyczne. Trwała depilacja wydaje się tutaj najbardziej komfortowym rozwiązaniem.

Depilacja laserowa

Przykładem skutecznego zabiegu mechanicznego jest depilacja laserowa, przy której mieszek włosowy ulega zniszczeniu. Jednak wiele zależy od umiejętności lekarza prowadzącego, typu lasera, wielkości plamki laserowej, długości fali, typu skóry, koloru włosów i etapu, na którym mieszki włosowe znajdowały się podczas cyklu wzrostu włosów. Laser uważa się za jedną z bardziej skutecznych metod na pozbycie się niechcianych włosów.

Na czym polega jego działanie? Laser przechodzi przez powierzchnię skóry w tym samym kierunku co włosy i zostaje absorbowany przez melaninę w mieszku włosowym. Światło jest następnie przekształcane w energię cieplną, która selektywnie niszczy mieszek włosowy. Najskuteczniejsze długości wiązek to te precyzyjnie celujące w pigment pęcherzykowy.

Aby uniknąć uszkodzenia naskórka, skóra powinna być chłodzona podczas zabiegu – lasery często mają wbudowane takie urządzenia chłodzące. Żeby wzmocnić płaszcz hydrolipidowy naskórka, po zabiegu warto zadbać o kondycję skóry. Najlepiej w jak najdelikatniejszy sposób, z użyciem wody termalnej (np. woda termalna Uriage) lub kosmetyków z panthenolem (kojący balsam do ciała Vianek lub Ziaja z 10% D-panthenolu).

Sprawdź też: Depilacja laserowa: w domu czy w salonie? Poznaj różnice. 

Depilacja światłem 

Zalicza się ją do metod fotoepliacji, podobnie jak depilację laserową. Depilacja światłem pulsacyjnym jest niezmiennie praktykowana przez lekarzy i instytuty kosmetyczne na całym świecie. Poleca się ją osobom, które mają bardzo wrażliwą i skłonną do podrażnień skórę, są mało odporne na ból lub gdy inne zabiegi nie przyniosły u nich rezultatu.

Pierwszy zabieg pomaga pozbyć się około 30% niechcianych włosów. Przy problemie wrastających włosków czy pękających naczynek depilacja światłem może okazać się najlepszym rozwiązaniem. Zabieg należy powtórzyć około 7-10 razy.

Elektroliza 

Elektroepilacja jest nadal wykorzystywana w niektórych gabinetach jako sposób depilacji, najczęściej mniejszych obszarów ciała i trudnych do pozbycia się włosków (np. wąsik, włoski na brodzie). Poleca się ją w przypadku hirsutyzmu. Za pomocą prądu elektrycznego do każdego mieszka włosowego wprowadzana jest cienka igła. Mieszek jest następnie spalany w celu zniszczenia włosa i jego korzenia.

Zabieg jest czasochłonny, bo każdy mieszek niszczy się osobno. Aby zabieg odznaczał się skutecznością, specjalista musi postarać się o dokładne wkłucie igły. Ta technika skutkuje stopniowym, ale trwałym zniszczeniem włosków. Zabieg należy powtórzyć, bo włoski trzeba usuwać na etapie wzrostu, a nie wszystkie rosną jednakowo. Mogą wystąpić blizny, szczególnie jeśli osoba wykonująca zabieg nie posiada doświadczenia. Dlatego pamiętaj, że wybór specjalisty ma ogromne znaczenie.

Gdy Twoja skóra cierpi po zabiegu, przyda się jej intensywna regeneracja. Niedobory lipidów pomoże uzupełnić balsam do ciała regenerujący o potrójnym działaniu La Roche-Posay Lipikar AP+M, a w przypadku swędzącej skóry – SVR Topialyse Baume. Jeśli depilacja podrażniła skórę twarzy, możesz sięgnąć po bezzapachowy Avene Trixera Nutri-Fluid. Nie jest tłusty, ale ma bogatą konsystencję.

Woskowanie

To proces usuwania owłosienia z korzenia za pomocą warstwy z lepkiej substancji, czyli w tym wypadku wosku. Nowe włosy odrastają dopiero po 4-6 tygodniach. Jednak czasem zaczynają pojawiać się już po tygodniu, bo na ogół część włosów znajduje się w innym cyklu wzrostu. Woskiem do depilacji można depilować prawie każdy obszar ciała, w tym brwi, twarz, włosy łonowe (tzw. woskowanie bikini), nogi, ramiona, plecy, brzuch, kostki i stopy.

Istnieje kilka rodzajów woskowania. Depilacja miękkim woskiem odbywa się poprzez rozprowadzenie cienkiej warstwy wosku na skórze. Następnie nakłada się pasek papieru i mocno dociska. Później pasek należy szybko oderwać w kierunku przeciwnym do kierunku wzrostu włosów. Taki ruch usuwa wosk wraz z włosami i ich cebulką. Depilacja woskiem na zimno odbywa się przy pomocy gotowych pasków.

Przeczytaj również: Depilacja woskiem czy pastą cukrową? Poznaj wady i zalety.

O woskowaniu bez paska mówimy wtedy, gdy na skórę nakłada się grubą warstwę wosku twardego, przy czym nie ma konieczności późniejszego użycia pasków tkaniny lub papieru. Ta metoda depilacji jest bardzo korzystna dla osób o wrażliwej skórze. Idealnie nadaje się do usuwania krótkich, twardych włosków z okolic bikini, pach i twarzy. Wosk nie przylega do skóry tak bardzo jak ten w paskach. Bezpaskową metodę woskowania uważa się też za mniej bolesną.

Nadmierne owłosienie u kobiet – co zapamiętać?

Zgodnie z opinią endokrynologa pojedyncze włosy w niepożądanych u kobiet miejscach nie są wskazaniem do interwencji lekarskiej, ale do zabiegów kosmetycznych. To, czy leczenie jest wskazane, pomaga ocenić powszechna skala punktowa Ferrimana-Gallweya. Gdy leki okażą się zbędne, warto rozważyć opcje trwałej depilacji.

Źródła:

1. Elghblawi Ebtisam, Idiopathic hirsutism: excessive bodily and facial hair in women, w: British journal of nursing (online). Luty 2008. Dostęp 20.08.2021. Dostępny w Internecie: https://www.researchgate.net/publication/5438934_Idiopathic_hirsutism_excessive_bodily_and_facial_hair_in_women
2. Excessive hair growth (hirsutism), w: NHS [online]. 09.07.2019. Dostęp 20.08.2021. Dostępny w Internecie: https://www.nhs.uk/conditions/hirsutism/
3. Monash University, Excess body hair-hirsutism – causes and treatment option advice for health professionals, Path: Home | Units | Women's Health Research Program | Information for health professionals. Dostęp 20.08.2021. Dostępny w Internecie: https://www.monash.edu/medicine/sphpm/units/womenshealth/info-4-health-practitioners/hirsutism
4. Belowski J., Androgeny u kobiet – nadmierne owłosienie (hirsutyzm), trądzik, w: Endokrynologia [online]. 13 Listopada 2008. Dostęp 20.08.2021. Dostępny w Internecie: https://www.endokrynologia.net/content/androgeny-u-kobiet-nadmierne-owlosienie-hirsutyzm-tradzik