Reumatoidalne zapalenie stawów to nie wyrok

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – zwane także gośćcem stawowym - jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym, w której dochodzi do przewlekłego stanu zapalnego, głównie stawów. Jej objawami są obrzęk, sztywność i ból, który może często ograniczać Cię w codziennym funkcjonowaniu.

W Polsce na RZS cierpi 350 tys. osób, przy czym kobiety chorują trzy razy częściej niż mężczyźni. Najczęściej choroba rozpoczyna się między 40. a 50. rokiem życia.

Wczesne rozpoznanie i szybkie wdrożenie kompleksowego leczenia pozwala ją opanować, zapobiega powikłaniom i pozwala bez żadnych przeszkód cieszyć się z życia.

Reumatoidalne zapalenie stawów: co to jest?

RZS jest chorobą układową tkanki łącznej. Głównie dotyka stawów i od nich się zaczyna, ale może atakować też inne narządy.

Początkowo objawia się stanem zapalnym błony maziowej stawu i prowadzi do jej przerostu i pogrubienia.

W dalszym rozwoju prowadzi do ich zniszczenia. Pogrubiona błona maziowa zamyka dostęp do płynu stawowego, a co za tym idzie do substancji odżywczych. Dochodzi do zniszczenia tkanek stawowych i struktur okołostawowych, min. ścięgien i więzadeł. Wszystko to objawia się u chorego bólem, obrzękiem, a z czasem zniszczeniem i unieruchomieniem stawu. Co ciekawe RZS atakuje stawy symetrycznie!

RZS a artretyzm

Reumatoidalne zapalenie stawów dawniej było znane jako artretyzm. Co to za choroba? Daje podobne objawy do RZS, ale zwykle obejmuje duże palce u stóp, czego przyczyną jest podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi.

Reumatoidalne zapalenie stawów: kto choruje?

Nie są dokładnie znane przyczyny powstawania reumatoidalnego zapalenia stawów. Tak naprawdę nie wiadomo, dlaczego organizm atakuje własne tkanki organizmu. Na jego rozwój wpływa najprawdopodobniej nałożenie się na siebie kilku czynników.

Oto główne czynniki, które mogą wpływać na rozwój RZS:

• Obciążenie genetyczne – tutaj nie sam czynnik genetyczny wywołuje chorobę, ale istnieją predyspozycję występowania RZS u osób, u których ta choroba pojawiła się już w rodzinie
• Płeć – trzy razy częściej chorują kobiety
• Palenie tytoniu – zwiększa ryzyko zachorowania i nasila objawy
• Zakażenia – istnieją podejrzenia, że niektóre bakterie i wirusy są odpowiedzialne za  zapoczątkowanie procesu zapalnego
• Stres – ten jak w wielu innych chorobach może być inicjatorem

Rożna konfiguracja powyższych czynników pobudza błędną pracę układu odpornościowego i prowadzi do zapoczątkowania destrukcyjnego procesu zapalnego. I tak wszystko się zaczyna.

Reumatoidalne zapalenie stawów: objawy

Pierwszymi oznakami jest oczywiście ból i obrzęk, szczególnie tych małych stawów: rąk, nadgarstków czy stóp. Co charakterystyczne, objawy pojawiają się symetrycznie – po obu stronach ciała w tych samych stawach.

Objawy pojawiają się rankiem w postaci sztywności, która utrzymuję się minimum godzinę. Do tego wszystkiego może dochodzić zmęczenie, stany podgorączkowe czy zmniejszony apetyt. Przebieg jest bardzo różnorodny i zależy od wielu czynników. Bardzo duży wpływ ma na to sam chorujący i jego nastawienie.

Sama choroba jest przeplatanką okresów zaostrzeń i remisji.

Reumatoidalne zapalenie stawów: leczenie

O zaatakowane stanem zapalnym stawy przede wszystkim należy dbać. Trzeba je oszczędzać, ale jednocześnie nie doprowadzać do tego, aby się zastały. Ich ruchomość musi być zachowana! Dlatego tak ważna jest kinezyterapia, czyli leczenie ruchem. Zapewnia odpowiednią ilość płynu stawowego, zachowuje prawidłową siłę mięśni, łagodzi ból i jednocześnie stres.

Oto niektóre metody leczenia RZS:

• Zabiegi rehabilitacyjne – odpowiednio dobrane dają bardzo dobre rezultaty i ogromną ulgę
• Masaże, klasyczne i wodne – zmniejszają napięcie i sztywność mięśni, poprawiają krążenie i stan ukrwienia i dotlenienia tkanek
• Termoterapia – leczenie z użyciem ciepła lub zimna (krioterapia), poprawia krążenie, rozluźnia mięśnie i znosi sztywność stawów
• Elektroterapia – do leczenia wykorzystuje się bezpieczne prądy. Poprawia ukrwienie tkanek i rozluźnia mięśnie. Jednym z jej rodzajów jest jonoforeza, która polega na wprowadzeniu w chore miejsce środka przeciwbólowego i przeciwzapalnego
• Magnetoterapia i laseroterapia – te obydwie metody pobudzają przemianę materii w tkankach

Warto wybrać się też do sanatorium, gdzie można połączyć można przyjemne z pożytecznym. Oferowane tam zabiegi załagodzą męczące dolegliwości – zabiegi borowinowe, masaże i inne. Wrócisz wypoczęta, zadowolona i zrelaksowana!

Niestety ani rehabilitacja, ani leki nie są w stanie wyleczyć choroby. Oba sposoby mają na celu zminimalizować objawy i usprawnić nasze stawy tak, żeby mogły normalnie pracować. Im wcześniej rozpoczęta terapia, tym większa możliwość osiągnięcia remisji lub zminimalizowanie objawów.

Leki stosowane przy RZS można podzielić na:

• Modyfikujące przebieg choroby –  to podstawa terapii RZS. Prowadzą do zahamowania namnażania się komórek zapalnych. Głownie stosuje się: metotreksat, sulfasalazynę i leflunomid
• Niesteroidowe leki przeciwzapalne – łagodzą ból, ale zaleca się je stosować głównie, kiedy choroba się zaostrzy, ponieważ mają bardzo niekorzystny wpływ na błonę śluzową przewodu pokarmowego
• Leki biologiczne – są przełomem w terapii RZS. Hamują znacząco postępowanie choroby i zniszczenie stawów. Dostępne są jako refundowane, ale wyłącznie w programach, do których można się dostać tylko po spełnieniu określonych warunków

Reumatoidalne zapalenie stawów: o czym pamiętać?

Aby stawy przez długi czas pozwoliły Ci o sobie zapomnieć, stosuj się do poniższych 6 rad.

1. Zapobiegaj infekcjom – zaostrzają RZS
2. Wysypiaj się – sen zawsze przynosi odpoczynek i ukojenie
3. Nie przeciążaj stawów – ciężka praca fizyczna jest niewskazana
4. Dbaj o odpowiednią wagę – dodatkowe kilogramy obciążają stawy
5. Przebywaj w miejscach o odpowiedniej temperaturze i wilgotności
6. Stosuj odpowiednią dietę – nie spożywaj przetworzonej żywności, ponieważ pobudza wytwarzanie wolnych rodników, a te sprzyjają nasileniom stanów zapalnych. Jedz ryby bogate w kwasy omega3, które łagodzą stany zapalne. Nie zapominaj o owocach i warzywach, które są najlepszym źródłem antyoksydantów