Nowalijki: przepis na sałatkę z młodych warzyw z domowym bajglem

Z nadejściem wiosny pojawiają się pierwsze młode warzywa − nowalijki, które kuszą swoim zapachem, barwą i smakiem. To dobre urozmaicenie jadłospisu po zimie. Jednak czy aby na pewno są zdrowe? Zobacz, co warto wiedzieć o nowalijkach i sprawdź przepis na sałatkę z młodych warzyw z domowym bajglem.

Nowalijki − wiosenne skarby?

Mianem nowalijek określa się młode warzywa, które ukazują się po raz pierwszy w sezonie. Zalicza się do nich m.in.: sałatę, szczypiorek, szpinak, koperek, natkę pietruszki, szparagi, ogórki, rzodkiewki, cebulę dymkę, rzeżuchę i młode marchewki i ziemniaki.

Warto wiedzieć, że nowalijki, które pojawiają się na sklepowych półkach w okresie od marca do maja uprawiane są w warunkach szklarniowych. Mają w ten sposób zapewnioną odpowiednią temperaturę, oświetlenie i wilgotność, przez co rosną znacznie szybciej niż na polu. Najczęściej hoduje się je na mieszance torfu, mikroelementów i nawozów. To właśnie nawożenie budzi największe obawy przed spożywaniem nowalijek.

Rzeczywiście, zbyt duża ilość nawozu, a konkretnie obecnego w nim azotu, może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Powstałe w roślinie azotany często przekształcają się w azotyny, które są prekursorami związków o działaniu rakotwórczym. Czy oznacza to, że powinieneś zrezygnować ze spożywania nowalijek?

Niestety rośliny pobierają z gleby azot w ilościach, do jakich mają dostęp, a nie tyle, ile potrzebują − chociażby do syntezy białek. Jego nadmiar magazynowany jest w korzeniach i liściach. Dla przykładu, najwięcej azotanów znajduje się w sałacie, rzodkiewkach czy marchwi. Na szczęście istnieje kilka wskazówek na to, jak ograniczyć ilość spożywanych substancji szkodliwych.

Kiedy kupujesz młode warzywa postaraj się zwrócić uwagę na kilka aspektów:

• Wybieraj warzywa z gładką skórką, bez pleśni i śladów gnicia. Liście nie powinny mieć żadnych przebarwień, bo żółte zabarwienie może świadczyć o przenawożeniu.
• Kupuj warzywa mniej wyrośnięte. Nienaturalnie wielkie mogą zawierać więcej związków azotowych.
• Przed spożyciem dokładnie umyj warzywa, co pozwoli na usunięcie części azotanów
  i azotynów. W pozbyciu się szkodliwych substancji pomoże też obieranie nowalijek, bo najwięcej znajduje się tuż pod skórką. Gotowanie również zredukuje ich ilość.
• Nie przechowuj warzyw w plastikowych opakowaniach! Brak dostępu do tlenu przyspiesza przekształcanie azotanów w szkodliwe azotyny.
• Najlepiej wybieraj warzywa z upraw ekologicznych lub od sprawdzonych dostawców.

Nowalijki − przepis na sałatkę z młodych warzyw z domowym bajglem

Czas przygotowania bajgli: 3 godziny

Czas przygotowania sałatki: 20 minut

Ilość porcji bajgli: 4

Ilość porcji sałatki: 2

Składniki na bajgle:

• 20 g masła
• 112 ml + 10 ml mleka
• 12 g cukru
• 7 g świeżych drożdży
• 200 g mąki pszennej
• 1/2 jajka
• 1/2 łyżeczki soli
• 4 łyżeczki sezamu

Składniki na sałatkę:

• 10 liści sałaty masłowej
• 1 pomidor
• 6 rzodkiewek
• 2 ogórki gruntowe
• 1 marchewka
• 4 szparagi zielone
• 2 jajka
• 2 łyżki szczypiorku
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• Przyprawy: pieprz ziołowy

Przygotowanie bajgli:

1. Masło rozpuść i pozostaw do wystudzenia.

2.Cukier i drożdże rozpuść w ciepłym mleku (112 ml).

3.Mąkę przesiej przez sito do miski, dodaj mleko, masło, białko i sól. Wyrabiaj ciasto aż nie będzie lepiło się do ręki. Przykryj ściereczką i pozostaw do wyrośnięcia na ok. 2 godziny.

4.Z wyrośniętego ciasta uformuj wałek. Podziel go na 4 części. Z każdej z nich uformuj kulę, delikatnie spłaszcz i przy pomocy palca zrób otwór.

5. Bułeczki przykryj ściereczką i pozostaw do ponownego wyrośnięcia na ok. 30 min.

6.W międzyczasie zagotuj wodę w garnku.

7. Po upływie 30 min. każdego bajgla gotuj w wodzie 2 min (obracając po 1 min na drugą stronę).

8. Bułeczki połóż na blasze wyłożoną papierem do pieczenia. Posmaruj żółtkiem zmieszanym z mlekiem (10 ml). Posyp sezamem.

9.Bajgle wstaw do nagrzanego do 200 st. C piekarnika i piecz do momentu aż się zarumienią.

Przygotowanie sałatki:

1. Warzywa dokładnie umyj.

2. Rzodkiewkę i obranego ogórka pokrój w talarki.

3.Obraną marchewkę pokrój w cienkie paski.

4.Pomidora pokrój w ósemki.

5. Szczypiorek drobno posiekaj.

6. Zdrewniałe części szparagów odłam. Szparagi włóż do gotującej się wody ze szczyptą soli i cukru. Gotuj przez ok. 8 min do miękkości. Pokrój na kawałki.

7.Jajka ugotuj na twardo i pokrój w ćwiartki.

8.Sałatę porwij na kawałki. Wyłóż na talerz. Dodaj pokrojone warzywa i jajko. Posyp szczypiorkiem, polej oliwą z oliwek i przypraw pieprzem ziołowym.

9. Sałatkę podawaj z bajglem. Smacznego!

Sałatka z nowalijek − co ma w sobie cennego?

Ciekawe jest to, że nowalijki mają zbliżoną zawartość witamin i składników mineralnych do roślin, które rosną na polu. Różnicę można jednak zaobserwować w ilości witaminy C
i flawonoidów. Młode warzywa mają ich nico mniej, z uwagi na brak dostępu do światła słonecznego.

Skomponowana przeze mnie sałatka z pewnością urozmaici Twoją dietę w wiele cennych dla zdrowia składników, takich jak np.: kwas foliowy, likopen, β-karoten i błonnik pokarmowy.

Chcę podkreślić, że pomimo wszystkich potencjalnych zagrożeń, nie musisz całkowicie rezygnować ze spożywania nowalijek. Pamiętaj jednak, że nie powinny one stanowić podstawy diety,
a jedynie dodatek. Sałatka czy zupa z nowalijek to całkiem niezły pomysł na wprowadzenie odrobiny wiosenno-letniego klimatu na nasze talerze.