Przejdź do głównej treści

Jak pozbyć się kataru? Domowe sposoby na katar

22. 9. 2023 · 8 minut czytania
katar

Katar bywa uciążliwy i może znacząco obniżyć jakość życia. Jak szybko się go pozbyć? Poznaj sposoby walki z katarem.

Katarzyna Deptuła
Katarzyna Deptuła
Jak pozbyć się kataru? Domowe sposoby na katar

Katar i zatkany nos to objawy, z którymi każdy miał nie raz do czynienia w ciągu swojego życia. Te mogłoby się wydawać błahe dolegliwości często w znaczny sposób obniżają jakość życia, wyłączając Cię z codziennych aktywności. Zbliżający się sezon jesienno-zimowy sprawia, że ponownie wiele osób będzie poszukiwało skutecznych metod walki z katarem. Przeczytaj nasz artykuł, dowiedz się, co jest skuteczne na lejący katar i poznaj domowe sposoby na zatkany nos!

Sposoby na katar a jego rodzaj

Katar to objaw, który może towarzyszyć chorobie przeziębieniowej, alergii, być skutkiem ubocznym stosowanych leków lub (rzadziej) dolegliwością wynikającą z wady strukturalnej nosa czy zatok przynosowych np.: polipa, lub guza. W zależności od wyglądu wydzieliny wyróżniamy następujące rodzaje kataru:

  • Katar wodnisty – może być to katar alergiczny, a także początkowy objaw przeziębienia,
  • Katar gęsty – może towarzyszyć zaawansowanemu przeziębieniu oraz infekcji bakteryjnej nosa i zatok,
  • Katar z krwią – najczęściej jest wynikiem podrażnienia lub uszkodzenia błony śluzowej nosa, lub zatok podczas smarkania. Rzadziej, pojawienie się dużej ilości krwi może być objawem wady strukturalnej nosa lub zatok obocznych nosa.
Ciekawostka
Katar w ciąży najczęściej jest wynikiem przeziębienia lub alergii. Może być on również efektem działania hormonów ciążowych, m.in. estrogenów, które zwiększają przepuszczalność naczyń i produkcję śluzu. Mówimy wówczas o ciążowym nieżycie nosa, który występuje u ok. 20% ciężarnych.

Domowe sposoby na katar

Katar, niezależnie od swojego charakteru, można łagodzić domowymi sposobami. Wiele osób sięga po nie, np. jako leczenie uzupełniające w leczeniu przeziębienia – u pacjentów w zasadzie w każdym wieku. Sporą popularnością cieszą się m.in. domowe syropy z cebuli, miodu czy czosnku.

Domowe sposoby na cieknący katar

Istnieje kilka sposobów na wodnisty katar, który ścieka. W ramach domowego leczenia kataru spływającego do gardła wiele osób sięga po dostępne bez recepty spraye do nosa z ksylometazoliną. Mają one na celu obkurczenie rozszerzonych naczynek krwionośnych w błonie śluzowej nosa i zatok. W przypadku dzieci pomocne są aspiratory kataru – nie ma przeciwwskazań, aby korzystali z nich również dorośli. Pomocne jest również płukanie nosa i zatok, np. izotonicznym roztworem soli fizjologicznej w formie ampułek, sprayów lub zestawów do płukania zatok.

Domowe sposoby na zielony katar

Zielony katar to zwykle gęsta wydzielina, której barwa może wynikać zarówno z obecności bakterii, jak i mediatorów zapalnych. Aby ułatwić jej usunięcie, warto regularnie płukać nos i zatoki izotonicznym roztworem soli fizjologicznej lub wodą morską, co pomaga wypłukać, zmiękczyć i upłynnić zalegającą wydzielinę. W tym przypadku spraye obkurczające naczynia krwionośne nie są zalecane, ponieważ mogą dodatkowo wysuszać błonę śluzową. Pomocne mogą być natomiast spraye z jonami srebra, które wykazują działanie przeciwbakteryjne i wspierają naturalne oczyszczanie nosa.


Dowiedz się, jak rozpoznać katar bakteryjny.

katar

Sposób na katar i zatkany nos

Gdy masz zatkany nos, możesz zastosować hipertoniczne roztwory wody morskiej – dzięki wyższemu stężeniu soli (są bardziej słone) pomagają one obkurczyć śluzówkę i ułatwiają oddychanie. Skutecznym rozwiązaniem jest także płukanie nosa i zatok specjalnymi zestawami – do tego celu możesz użyć zarówno roztworu izotonicznego (delikatniejszego), jak i hipertonicznego (mocniejszego). Warto również wypróbować inhalacje parowe z olejkami eterycznymi, np. eukaliptusowym lub miętowym – posiadają działanie obkurczające błonę śluzową, co pomaga przywrócić drożność nosa.

Domowe sposoby na katar zatokowy

O katarze zatokowym mówimy wówczas, gdy dolegliwości kataralne są jednym z objawów wirusowego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Zazwyczaj towarzyszą im również dolegliwości bólowe głowy w rzucie zatok. Pojawienie się wysokiej gorączki, zazwyczaj powyżej 39 stopni Celsjusza, może w tym przypadku świadczyć o nadkażeniu bakteryjnym.

Aby oczyścić zatoki i złagodzić katar zatokowy, możesz wykorzystać płukanie zatok za pomocą dedykowanych zestawów. Pomocna jest również woda morska (zarówno izotoniczna, jak i hipertoniczna), a także:

  • Inhalacje parowe z olejkami eterycznymi,
  • Nebulizacje z solą fizjologiczną.
Sprawdź preparaty na katar alergiczny

Domowe sposoby na katar alergiczny

Aby złagodzić katar alergiczny, możesz sięgnąć po doustne leki przeciwhistaminowe bez recepty, które redukują wodnistą wydzielinę i kichanie. Pomocne są również spraye na katar alergiczny, a także inhalacje z solą fizjologiczną i ektoiną, które chronią błonę śluzową nosa. Warto stosować wodę morską z cynkiem i selenem wspierającą naturalną barierę ochronną. Klasyczne spraye na katar mogą przynieść krótkotrwałą ulgę, ale nie należy stosować ich dłużej niż 7 dni, ponieważ mogą przesuszać śluzówkę.

Jak pozbyć się porannego kataru?

Poranny katar może mieć różne przyczyny, np. alergię, przeziębienie czy zapalenie zatok. Nie ma jednej metody jego leczenia, ale ulgę mogą przynieść inhalacje parowe, nebulizacja z solą fizjologiczną oraz spraye z wodą morską, które nawilżają błonę śluzową. Jeśli dodatkowo odczuwasz zatkany nos, warto zastosować płukanie zatok specjalnym zestawem.

Najlepsze sposoby na katar

Jak szybko pozbyć się kataru? Leczenie nieżytu nosa jest najczęściej postępowaniem objawowym, niezależnie od tego czy stosujemy tabletki na katar, czy domowe sposoby walki z tą dolegliwością. Domowe sposoby na katar mogą być wykorzystywane z powodzeniem, szczególnie jeśli istnieją przeciwwskazania do korzystania ze sposobów farmakologicznych. Jednak musisz pamiętać o tym, że zioła również mają przeciwwskazania do ich przyjmowania. Z tego powodu, zanim po nie sięgniesz, skonsultuj się z lekarzem.

  • Jednym z domowych sposobów zminimalizowania nasilenia dolegliwości kataralnych jest zadbanie o prawidłowe oczyszczenie przewodów nosowych, stosując sól morską lub sól fizjologiczną. Do płukania nosa można użyć sprayów, pompek i specjalnych aplikatorów. Preparaty rozpuszczają zalegającą wydzielinę, dzięki czemu ułatwiają oczyszczenie przewodów nosowych i niwelują dolegliwości związane z ich niedrożnością. Dodatkowo, w przypadku alergii pozwalają na wypłukanie zalegających w nich alergenów powietrznopochodnych.
  • W okresie jesienno-zimowym, kiedy powietrze w naszych mieszkaniach za sprawą ogrzewania staje się wyjątkowo suche, warto również zadbać o jego nawilżenie, stosując nawilżacze powietrza oraz kropelki do nosa zawierające pantenol lub kwas hialuronowy.
  • Do domowych sposobów ułatwiających oczyszczenie zatok i przewodów nosowych z zalegającej w nich wydzielinie należą również nebulizacje przy użyciu soli fizjologicznej. Podobnie jak w przypadku wspomnianego wyżej płukania jamy nosowej, nebulizacja pozwala na upłynnienie zalegającej gęstej wydzieliny i ułatwienie jej wydmuchania. Przy użyciu nebulizatora cząsteczki soli fizjologicznej dostają się jednak jeszcze głębiej, dzięki czemu sposób ten może być bardziej skuteczny niż samo płukanie jamy nosowej solą morską lub fizjologiczną. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby nebulizację i płukanie jamy nosowej stosować wymiennie.
  • Jeśli nie masz nebulizatora, możesz użyć parówek z ciepłej wody z dodatkiem kilku kropelek olejku miętowego lub eukaliptusowego. Po przygotowaniu roztworu przykryj głowę ręcznikiem i głęboko oddychaj. Wymienione olejki do aromaterapii możesz też użyć jako olejki do kąpieli, dodając kilka kropli do wypełnionej wodą wanny.
Sprawdź preparaty do nebulizacji
Naturalne sposoby na katar

Sprawdź popularne kategorie

Domowe sposoby na katar – inhalacje

Wiele domowych sposób na wyleczenie kataru lub jego złagodzenie opiera się na inhalacjach. Można je przeprowadzić dwojako, tj.:

  • Zrobić inhalacje parowe z dodatkiem olejków eterycznych i ziół (szałwii, rumianku, tymianku, majeranku),
  • Przygotować inhalacje, a właściwie nebulizacje z solą fizjologiczną lub hipertonicznym roztworem chlorku sodu.

Pamiętaj, że olejki eteryczne możesz wykorzystać również w rozgrzewającej kąpieli!

Babcine sposoby na katar

Jak pozbyć się kataru? Do naturalnych sposobów, znanych już od pokoleń, zalicza się m.in.:

Picie ciepłych naparów lub stosowanie preparatów ziołowych z kwiatu bzu czarnego, ziela werbeny, imbiru, goździków, kardamonu
rośliny wykazują właściwości przeciwzapalne i wzmagające nasz układ odpornościowy, a także sekretolityczne, co oznacza, że rozrzedzają zalegającą w przewodach nosowych i zatokach wydzielinę. Pomocne są również napary na bazie lipy stosowane w nieżytach górnych dróg oddechowych.
Stosowanie ciepłej herbaty malinowej z dodatkiem miodu
tak sporządzony roztwór wykazuje właściwości łagodzące dolegliwości bólowe gardła oraz kaszel mogący towarzyszyć nieżytowi nosa. Pomaga zadbać o nawodnienie, które jest niezbędne do walki ze stanem podgorączkowym lub gorączką, która towarzyszy katarowi.
Czosnek
zawiera allicynę, substancję wykazującą działanie przeciwbakteryjne. Można go stosować w różnej formie, np. jako dodatek do ciepłego mleka z dodatkiem miodu.

Zioła jednoskładnikowe, takie jak preparaty jeżówki czy preparaty wyciągu z pelargonii afrykańskiej mają potwierdzone działanie zmniejszające objawy przeziębienia, w tym katar oraz skracające czas trwania choroby.

Domowe sposoby na katar – cebula zamiast czosnku?

Cebula, podobnie jak czosnek, zawiera związki siarki o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym. W łagodzeniu kataru sprawdzi się domowy syrop z cebuli, który pomaga rozrzedzić wydzielinę i złagodzić objawy infekcji. W przeciwieństwie do czosnku, cebula jest łagodniejsza dla żołądka i nie pozostawia intensywnego zapachu.

Jak pozbyć się kataru w jeden dzień? Czy to możliwe?

Czy jest możliwe wyleczenie kataru w jeden dzień? Jak pozbyć się kataru w jedną noc? Niestety nie istnieją metody, które złagodzą katar tak szybko, szczególnie gdy jego podłoże jest infekcyjne. Dlaczego? Organizm potrzebuje czasu na zwalczenie patogenów, oczyszczenie dróg oddechowych i powrotu do stanu fizjologicznego sprzed infekcji. Istnieją jednak skuteczne sposoby na katar, które mogą ułatwić codzienne funkcjonowanie i skrócić czas jego trwania, zwykle o 1-2 dni. Niestety nie można ich określić jako szybkich sposobów na pozbycie się kataru.

Sprawdzone sposoby na katar – czy działają?

Powyżej przedstawiliśmy naturalne sposoby walki z katarem. Jednak do najbardziej sprawdzonych, popartych największą ilością badań należą metody farmakologiczne. Rodzaje leków stosowanych w leczeniu kataru są zależne od jego przyczyny. Najczęstszą przyczyną nieżytu nosa jest natomiast przeziębienie i alergia.

  • W przypadku przeziębienia, czyli wirusowego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, a często również gardła, wskazane jest stosowanie leków na zatoki, będących najczęściej połączeniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz substancji obkurczających naczynia krwionośne błony śluzowej nosa – pseudoefedryny czy ksylometazoliny.
  • W przypadku przedłużających się dolegliwości kataralnych konieczne może być zaordynowanie sterydu donosowego. Wskazaniem do włączenia antybiotyków jest wystąpienie co najmniej 3 objawów wskazujących na możliwe nadkażenie bakteryjne – nasilenie dolegliwości po upływie 5 dni od początku infekcji, wysokiej gorączki >39 stopni Celsjusza, silnego bólu głowy w rzucie zatok oraz ropnej wydzieliny z przewodów nosowych.
  • W alergicznym nieżycie nosa stosujemy leki na alergię o działaniu przeciwhistaminowym, kropelki do nosa z substancjami obkurczającymi naczynia krwionośne błony śluzowej – ksylometazolina, oksymetazolina oraz sterydy donosowe. Podstawowym postępowaniem pozostaje jednak unikanie lub ograniczenie kontaktu z alergenem.
Sprawdzone sposoby na katar

Podsumowanie

Katar to dolegliwość, która dominuje w sezonie jesienno-zimowym lub pylenia roślin. Najczęściej jest on objawem przeziębienia lub alergicznego nieżytu nosa, czyli kataru siennego. Poza sprawdzonymi sposobami farmakologicznymi możesz również wspomóc się metodami naturalnymi, np. wodą morską, ziołami, olejkami eterycznymi. Jednak kobiety w ciąży, a także pacjenci leczący się przewlekle przed ich zastosowaniem powinni skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub farmaceutą.

Źródła:

  1. Interna Szczeklika 2021/22, Medycyna Praktyczna, Kraków 2021/22
  2. Wardas, J. Markowski, A. Piotrowska-Seweryn, Przegląd aktualnych wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia zapaleń zatok przynosowych z praktycznym komentarzem, Forum Medycyny Rodzinnej 2014, tom 8, nr 4, 159–168
  3. Inhalacje – prawidłowe wykonanie, instrukcje dla lekarzy i rodziców, https://www.mp.pl/pediatria/praktyka-kliniczna/procedury/188291,inhalacje-prawidlowe-wykonanie-instrukcje-dla-lekarzy-i-rodzicow, [dostęp 12.09.2023 r.]
  4. Ellegård E.K., Clinical and pathogenetic characteristics of pregnancy rhinitis, "Clinical Reviews in Allergy & Immunology", 2004, t. 26, nr 3, s. 149–159. DOI: 10.1385/CRIAI:26:3:149.
  5. Kaczmarczyk-Sedlak I., Ciołkowski A. (red.), Zioła w medycynie. Choroby układu oddechowego, Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017.

Więcej artykułów na ten temat

O autorze
Katarzyna Deptuła
Katarzyna Deptuła
Jestem farmaceutką i copywriterką medyczną, absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Specjalizuję się w tworzeniu treści dla branży medycznej – łączę wiedzę z pisaniem i kreatywnością. Prywatnie jestem psią mamą, miłośniczką post-rocka i horrorów.
Przeczytaj więcej od tego autora
O autorze
Katarzyna Deptuła
Katarzyna Deptuła
Jestem farmaceutką i copywriterką medyczną, absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Specjalizuję się w tworzeniu treści dla branży medycznej – łączę wiedzę z pisaniem i kreatywnością. Prywatnie jestem psią mamą, miłośniczką...
Przeczytaj więcej od tego autora

Uwaga