Zatkane ucho – przyczyny
Uczucie zatkanego ucha to jedna z częstszych dolegliwości, z którą pacjenci zgłaszają się do gabinetu lekarza rodzinnego lub otolaryngologa. Choć nie zawsze towarzyszy mu ból, sam dyskomfort związany z nieprzyjemnym odczuciem utraty drożności przewodów słuchowych, a nierzadko również upośledzeniem słuchu zmusza do szybkiej wizyty. Zatkanie ucha może wynikać z wielu przyczyn. Najczęstszą jest nim obecność czopu woskowinowego (korka woszczynowego), czyli konglomeratu złożonego z wydzieliny gruczołów łojowych przewodu słuchowego, złuszczonych komórek nabłonka oraz włosów. Woskowina zatykająca ucho może mieć barwę od bladożółtej aż po czarną i być płynna lub skamieniała.
Do innych możliwych przyczyn zatkania ucha należy:
- Zapalenie skóry przewodu słuchowego zewnętrznego – towarzyszy mu ból, świąd oraz obrzęk i zaczerwienienie skóry pokrywającej przewód słuchowy. Nierzadko w jego świetle zbiera się wydzielina ropy i złuszczonego nabłonka, upośledzając drożność i doprowadzając do powstania uczucia zatkania ucha. Najczęstszą przyczyną rozwoju zapalenia jest tzw. ucho pływaka, czyli zakażenie bakteryjne lub grzybicze wynikające z długotrwałego przebywania w naturalnych lub sztucznych zbiornikach wodnych,
- Ostry lub przewlekły nieżyt nosa i zatok obocznych z towarzyszącym zapaleniem trąbki słuchowej – ta ostatnia struktura łączy ucho środkowe z gardłem i odpowiada za wyrównanie ciśnień pomiędzy nimi. W następstwie obrzęku trąbki słuchowej w uchu środkowym tworzy się podciśnienie, a w jamie bębenkowej zbiera się wydzielina śluzowa, która nie może zostać ewakuowana. Pacjent skarży się na uczucie zatkania i przelewania w uchu oraz pogorszenie słuchu,
- Barotrauma – nagła zmiana ciśnienia zewnętrznego np.: podczas lotu samolotem może dać uczucie zatkania ucha,
- Woda – dostając się do przewodu słuchowego zewnętrznego podczas kąpieli, powoduje pęcznienie zalegającej w nim wydzieliny (woskowiny), co powoduje nieprzyjemne uczucie zatkania ucha,
- Nagła głuchota lub pogorszenie słuchu – to objaw, któremu często towarzyszy uczucie zatkanego ucha. Przyczyną nagłej utraty/pogorszenia słuchu może być zakażenie wirusowe, uraz lub zator drobnego naczynia zaopatrującego ucho wewnętrzne,
- Choroba Meniera – to choroba ucha wewnętrznego objawiająca się okresowymi zawrotami głowy z pogorszeniem słuchu, nudnościami, wymiotami oraz szumem usznym,
- Ciało obce w przewodzie słuchowym zewnętrznym,
- Uraz akustyczny – nadmierna ekspozycja na głośne dźwięki, takie jak wybuch, koncert czy długotrwałe słuchanie muzyki przez słuchawki na wysokim poziomie głośności, może prowadzić do uszkodzenia komórek słuchowych w uchu wewnętrznym. Skutkiem może być uczucie zatkanego ucha, szumy uszne, a nawet trwałe pogorszenie słuchu,
- Alergie i katar sienny – reakcje alergiczne mogą powodować obrzęk błon śluzowych w nosie i trąbce słuchowej, co prowadzi do uczucia zatkania ucha. Towarzyszyć temu mogą także świąd i zwiększona produkcja wydzieliny,
- Przerost migdałków podniebiennych – zwłaszcza u dzieci może powodować ucisk na trąbkę słuchową, utrudniając wentylację ucha środkowego i prowadząc do jego zatkania,
- Zaburzenia neurologiczne – niektóre schorzenia, jak stwardnienie rozsiane, mogą objawiać się uczuciem zatkanego ucha na skutek zaburzeń przewodzenia impulsów nerwowych,
- Nadciśnienie i problemy krążeniowe – zaburzenia ciśnienia krwi mogą wpływać na mikrokrążenie w uchu wewnętrznym, powodując uczucie zatkania, a także szumy uszne lub zawroty głowy.