Stwardnienie rozsiane: objawy początkowe mogą pojawić się dyskretnie

Czym jest stwardnienie rozsiane? Objawy to między innymi nagłe zaburzenia czucia w rękach czy niewyraźne widzenie lub spowolnienie mowy. Te niepokojące symptomy mogą świadczyć o wielu problemach neurologicznych. Zobacz, jak rozpoznać tę poważną chorobę i jakie są pierwsze objawy stwardnienia rozsianego? Gdzie szukać pomocy, kiedy zauważysz u siebie lub swoich bliskich objawy SM?

Stwardnienie rozsiane

Stwardnienie rozsiane (łac. Sclerosis multiplex SM) jest przewlekłą chorobą demielinizacyjną układu nerwowego. Określenie „demielinizacyjna” bierze się stąd, że w przebiegu tej choroby dochodzi do postępującej utraty osłonki mielinowej, która pokrywa neurony (komórki nerwowe). Ta osłonka nie tylko je chroni, ale też bierze udział w przekaźnictwie sygnałów nerwowych. W wyniku degeneracji tej osłonki, dochodzi do postępującego uszkodzenia neuronów. A co za tym idzie, do zaburzenia przekazywania sygnałów, zarówno w mózgu, jak i w rdzeniu kręgowym. Określenie „rozsiane” obrazuje dodatkowo, że proces demielinizacji ma miejsce w całym układzie nerwowym, a nie tylko w jednym miejscu.

Sprawdź, czym jest zespół chronicznego zmęczenia.

Stwardnienie rozsiane − objawy początkowe ze strony wzroku

Objawy stwardnienia rozsianego, postać choroby i jej przebieg są różne u każdego pacjenta i ściśle zależą od rejonu układu nerwowego zajętego przez SM. Choroba ta może rozwijać się na tyle dyskretnie, że pacjent początkowo bagatelizuje jej symptomy.

Pierwsze objawy stwardnienia rozsianego mają zwykle postać jednego, rzadziej kilku, problemów neurologicznych. Nagły ból gałki ocznej, nieostre lub podwójne widzenie mogą świadczyć o typowym dla SM pozagałkowym zapaleniu nerwu wzrokowego. Poza problemami ze wzrokiem, mogą pojawić się objawy takie jak osłabienie mięśni, zaburzenia czucia na skórze czy zawroty głowy.

Zaburzenia widzenia, oczopląs, drżenie gałek ocznych, podwójne widzenie, problem z rozróżnieniem barw czy nawet utrata wzroku (rzadko) to jedne z najczęstszych symptomów jakie prezentują pacjenci z SM.

Wczesne objawy stwardnienia rozsianego mogą być na tyle dyskretne i przemijające, że pacjent zrzuca je na karb szybkiego tempa życia, przemęczenia, przepracowania i braku snu. Niestety, czasowe ustąpienie objawów SM nie świadczy o tym, że choroba mija − wręcz przeciwnie − proces cały czas postępuje.

Sprawdź też, czym są dyskinezy.

Stwardnienie rozsiane − wczesne objawy ruchowe

Wraz z postępem SM pojawiają się kolejne objawy choroby i u każdego chorego obserwuje się inny zespół tych symptomów. Stwardnienie rozsiane daje objawy z różnych, kluczowych dla życia narządów i układów.

W przebiegu choroby pojawiają się ponadto problemy, które wynikają z zajęcia ośrodków nerwowych odpowiedzialnych za ruch, stąd kłopoty z utrzymaniem równowagi, potykanie się, nieskoordynowane ruchy, drżenie mięśni czy nawet całkowita utrata kontroli nad ciałem. Wielu pacjentów podaje, że początkowe objawy stwardnienia rozsianego miały w ich przypadku postać osłabienia nóg, szczególnie po dłuższym marszu.

Objawy SM to także odpowiedź ze strony układu kostno-mięśniowego. Jest to np. wzmożone napięcie, sztywność czy skłonność do skurczów mięśni, co w znacznym stopniu utrudnia swobodne poruszanie się.

Sprawdź też, z czego może wynikać drętwienie palców.

Objawy SM – upośledzenie zmysłów

Stwardnienie rozsiane upośledza też zmysły pacjenta, przez co ma on między innymi zaburzenia czucia w obrębie skóry. Chory na SM słabiej odczuwa dotyk, ciepło, zimno czy ucisk. Może też dodatkowo czuć drętwienie, palenie czy mrowienie, a nawet ból!

Do jednych z najbardziej uciążliwych objawów stwardnienia rozsianego należą problemy z kontrolą zwieraczy. To skutkuje nagle pojawiającą się potrzebą oddania moczu lub wypróżnienia, problemami z opróżnieniem pęcherza czy zaparciami. Kolejną, bardzo ważną sferą jaką zaburza stwardnienie rozsiane jest sfera seksualna − pacjenci cierpią na impotencję i osłabiony popęd seksualny.

Sprawdź też, czym są nerwobóle.

SM – problemy z mową i emocjami

W przebiegu stwardnienia rozsianego dojść też może do zajęcia ośrodków mowy i mięśni odpowiadających za wydawanie głosu. Skutkiem tego są problemy z wysłowieniem się, jąkanie, niewyraźna mowa i kłopoty z połykaniem. Chorzy często też zgłaszają nadmierną męczliwość, uczucie wyczerpania i potrzebę odpoczynku nawet po stosunkowo niewielkim wysiłku − jest to szczególnie dotkliwe dla osób, które prowadzą aktywny tryb życia.

Stwardnienie rozsiane ma też niestety ogromny wpływ na sferę emocjonalną chorego, a pacjenci ci stanowią grupę ryzyka rozwoju depresji. Mnogość objawów SM, ich uciążliwość i paraliż różnych sfer życia powoduje, że u wielu chorych zamyka się na otoczenie i odcina od świata, co skutkuje zaburzeniami emocjonalnymi i depresją.

Mimo, że wczesne objawy stwardnienia rozsianego są dyskretne, lepiej ich bagatelizować. Każdy pacjent z podejrzeniem SM wymaga jak najszybszej wizyty u neurologa i wdrożenia leczenia, które co prawda nie wyleczy choroby, ale złagodzi objawy i spowolni jej postęp.