Zapalenie przyzębia − objawy parodontozy

Jak wygląda zapalenie przyzębia? Objawy to najczęściej obrzęk, zaczerwienienie i krwawienie przy drażnieniu dziąseł. Najczęściej za chorobę tę odpowiada niewłaściwa higiena jamy ustnej, choć na jej rozwój mogą wpływać także inne czynniki. Zobacz, co to jest zapalenie przyzębia i leczenie, jakie warto wdrożyć przy tym schorzeniu.

Stan zapalny przyzębia − co to jest?

Zapalenie przyzębia (periodontitis) to zaraz po zapaleniu dziąseł druga najczęściej występująca choroba przyzębia. Jest to stan zapalny obejmujący tkanki takie jak:

• ozębna − tkanka wypełniająca przestrzeń pomiędzy kością wyrostka zębodołowego a zębem, łącząca obie te struktury
• okostna − struktura w postaci błony pokrywająca kość od zewnątrz
• kość wyrostka zębodołowego
• cement korzeniowy − najbardziej zewnętrzna część korzenia zęba, połączona anatomicznie z zębem, pozwala na elastyczne utrzymanie zęba w zębodole
• dziąsło

Zapalenie przyzębia − przyczyny

Głównym czynnikiem powodującym zapalenie przyzębia, podobnie jak zapalenie dziąsła (gingivitis) jest aktywność bakterii, które znajdują się w nieusuwanej płytce bakteryjnej. Dlatego tak istotna jest codzienna higiena jamy ustnej i prawidłowe, dokładne usuwanie biofilmu bakteryjnego wraz z resztkami pokarmowymi.

Jednak jest jeszcze kilka istotnych czynników, które mają wpływ na powstawanie stanu zapalnego przyzębia.

Do zapalenia przyzębia mogą przyczyniać się m. in.:

• wiek − wraz z wiekiem dochodzi do osłabienia i zmian destrukcyjnych w przyzębiu
• status społeczny − osoby o niskim statucie społecznym z reguły mniej dbają o higienę jamy ustnej
• choroby towarzyszące − takie jak cukrzyca, osteoporoza, schorzenia wymagające przyjmowania leków zmniejszających odporność, osoby po przeszczepach, pacjenci onkologiczni
• stres
• czynniki genetyczne, dziedziczne
• płeć − częściej na zapalenie przyzębia cierpią mężczyźni
• palenie tytoniu − u osób z tym nałogiem łatwiej dochodzi do rozwoju zapalenia

Zapalenie przyzębia − objawy

Objawy zapalenia przyzębia to obrzęk, zaczerwienienie i krwawienie przy drażnieniu (wystarczy zwykłe dotknięcie szczoteczką lub przy badaniu przez lekarza). Wraz z rozwojem stanu zapalnego następuje destrukcja włókien kolagenowych ozębnej i resorpcja (rozpuszczanie) się kości wyrostka. Ząb przyczynowy ulega rozchwianiu, a w ostateczności może dojść nawet do jego utraty.

Powstają kieszonki przyzębne i recesje dziąseł. O recesji dziąsła możesz więcej przeczytać: Leczenie recesji dziąseł: czy jest możliwe? To właśnie utrata kości i jej degradacja pozwala na odróżnienie periodontitis od gingivitis.

Zapalanie dziąsła jest stanem całkowicie odwracalnym. Przy odpowiednim leczeniu dochodzi do zatrzymania stanu zapalnego i tkanki otaczające ząb powracają do normy.

Jeżeli nastąpi dalszy rozwój zapalenia przyzębia i destrukcja wyrostka zębodołowego to nawet po zatrzymaniu stanu zapalnego nie dojdzie do samoistnej jego regeneracja. Dlatego tak ważna jest prewencja, czyli odpowiednia i efektywna higiena jamy ustnej. Pamiętaj! Lepiej zapobiegać niż leczyć.

Przewlekłe i agresywne zapalenie przyzębia − klasyfikacja

Do niedawna (klasyfikacja z 1999 r.) choroby przyzębia dzielono na przewlekłe i agresywne, a także na zlokalizowane i uogólnione.

Jednak od 2017 roku mają one nowy podział ze względu na:

1. Etapy − w oparciu o stopień zaawansowania i złożoność leczenia

• Etap I: Początkowe zapalenie przyzębia
• Etap II: Umiarkowane zapalenie przyzębia
• Etap III: Ciężkie zapalenie przyzębia z możliwością dodatkowej utraty zębów
• Etap IV: Ciężkie zapalenie przyzębia z możliwością utraty uzębienia

2. Zakres i umiejscowienie

• Miejscowe
• Uogólnione
• Dotyczące tylko zębów trzonowych i siekaczy

3. Stopnie − przesłanki lub ryzyko szybkiej progresji, przewidywana reakcja na leczenie

• Stopień A: Wolne tempo progresji
• Stopień B: Średnie tempo progresji
• Stopień C: Szybkie tempo progresji

Zapalenie przyzębia − jak leczyć?

Chorobami przyzębia zajmuje się dziedzina stomatologii zwana periodontologią. Obecnie jest to bardzo intensywnie rozwijająca się jej gałąź. Ciągle też zmienia się klasyfikacja chorób dziąseł i przyzębia, a także algorytmy postępowania i stosowane leki.

Gdy zaobserwujesz u siebie takie objawy jak: zaczerwienienie, obrzęki i krwawienie z dziąseł, to może być zwykły stan zapalny. Jeżeli mimo wzmożonej higieny jamy ustnej, dokładnego usuwania płytki nazębnej i stosowania wspomagająco płukanek przeciwbakteryjnych, stan zapalny ciągle się utrzymuje, najlepiej skonsultować się z lekarzem stomatologiem. Gdy ten stwierdzi, że cierpisz na periodontitis to najpewniej wykona profesjonalną higienizacje z usunięciem wszystkich złogów nazębnych zarówno tych nad- jak i poddziąsłowych.

Kiedy stan zapalny jest już bardzo mocno zaawansowany i występuje ruchomość zębów czy destrukcja tkanki kostnej, najprawdopodobniej konieczna będzie konsultacja z specjalistą, periodontologiem. Tak poważne zmiany często wymagają leczenia interdyscyplinarnego, czyli nie tylko leczenia przyzębia, ale także leczenia endodontycznego − niektóre zęby musza niestety zostać usunięte, a w ich miejsce wykonane wszczepy implantów i odbudowy protetyczne.

Utracone przyzębie i tkanki miękkie wymagają wykonania skomplikowanych zabiegów chirurgicznych takich jak przeszczepy tkanki z podniebienia, pokrycia recesji specjalnymi błonami, a wyrostek kostny regeneracji przy użyciu specjalnych materiałów kościozastępczych lub przeszczepów kostnych.

Źródła:

1. R. Górska, T. Konopka, Periodontologia współczesna, Med. Tour Press, 2013

2. R. Górska, Choroby przyzębia – Klasyfikacja 2017, PWZL, Warszawa 2018

3. M. Jóźwik, Z. Kopański, Choroby przyzębia, Journal of Clinical Healthcare 1 (2014), 30-47